Ξαναμοιράζουν την τράπουλα οι βιομηχανίες φαρμάκων

Ενα γερό ανακάτεμα της τράπουλας στον παγκόσμιο κλάδο φαρμάκου σηματοδοτεί η τριπλή συμφωνία μεταξύ Novartis, GlaxoSmithKline και Eli Lilly που ανακοινώθηκε τη Δευτέρα του Πάσχα.

Ενα ανακάτεμα που αποδίδεται εν πολλοίς στη λήξη των αδειών αποκλειστικής εκμετάλλευσης διαφόρων φαρμάκων από τους μεγάλους «παίκτες» του κλάδου και έχει ως συνέπεια αφενός την επιτάχυνση μιας διαδικασίας εξαγορών και συγχωνεύσεις αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων και αφετέρου την εξειδίκευση των επιχειρηματικών ομίλων σε συγκεκριμένους τομείς.

Στον τομέα των αντικαρκινικών φαρμάκων, στον οποίο εστιάζει το ενδιαφέρον και τις δραστηριότητές της η ελβετική Novartis, για παράδειγμα.

‘Η στους τομείς των εμβολίων και των κτηνιατρικών φαρμάκων, στους οποίους δίνουν μεγαλύτερη έμφαση και επενδύουν αντιστοίχως η βρετανική GlaxoSmithKline και η αμερικανική Eli Lilly.

Συγκεκριμένα, η Novartis ανακοίνωσε ότι συμφώνησε να εξαγοράσει αντί 16 δισ. δολαρίων τα αντικαρκινικά φάρμακα της GlaxoSmithKline και να πουλήσει σε αυτήν αντί 7,1 δισ. δολαρίων τον κλάδο εμβολίων της. Επίσης, η ελβετική εταιρεία ανακοίνωσε ότι συμφώνησε να πουλήσει τη μονάδα των κτηνιατρικών φαρμάκων της στην Eli Lilly αντί 5,4 δισ. δολαρίων.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση της Novartis από τον Φεβρουάριο του 2010 που ανέλαβε την εταιρεία ο διευθύνων σύμβουλος Τζο Χιμένεθ.

Επίσης, για την GlaxoSmithKline η εξαγορά εμβολίων είναι η μεγαλύτερη επί των ημερών του σημερινού διευθύνοντος συμβούλου της Αντριου Ουίτι (ανέλαβε την εταιρεία το 2008). Οσο για την Eli Lilly, με την εξαγορά στην οποία προβαίνει γίνεται η δεύτερη σε πωλήσεις στον κόσμο εταιρεία παρασκευής κτηνιατρικών φαρμακευτικών σκευασμάτων.

«Μιλάμε για μια τριπλή συμφωνία ανταλλαγής περιουσιακών στοιχείων μεταξύ των κορυφαίων φαρμακοβιομηχανιών που επιτρέπει σε καθεμιά από αυτές να εξειδικευθεί στον τομέα στον οποίο έχει καλύτερες επιδόσεις και από τον οποίο αποκομίζει μεγαλύτερα κέρδη» δήλωσε στο Bloomberg ο Ορι Χέρσκοβιτς της Sphera Funds Management που διαχειρίζεται μετοχές και των τριών εταιρειών.

Οι ειδικοί περί των φαρμακοβιομηχανιών αναλυτές θεωρούν ως βασική αιτία της μεγάλης αναδιάρθρωσης στον ευρύτερο κλάδο που ξεκινά τη λήξη των αδειών αποκλειστικότητας, σε ό,τι αφορά τη διάθεση φαρμάκων, από μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου.

Στο γεγονός δηλαδή ότι χάνουν τις αποκλειστικές πατέντες εκμετάλλευσης διαφόρων ευπώλητων φαρμάκων, που θα μπορούν να κυκλοφορούν πλέον στην αγορά ως γενόσημα. Από την άλλη πλευρά, εδώ και χρόνια έχει εκδηλωθεί μια τάση εξειδίκευσης των διαφόρων φαρμακοβιομηχανιών, ανεξαρτήτως μεγέθους, σε κάποιους τομείς.

Για παράδειγμα, η μεγαλύτερη σε τζίρο εταιρεία φαρμάκων στον κόσμο, η Pfizer, πούλησε το 2012 τον κλάδο παιδικών τροφίμων στη Nestle αντί 11,9 δισ. δολαρίων, ενώ πέρυσι ξεφορτώθηκε τη μονάδα κτηνιατρικών φαρμάκων που διέθετε. Το μεγάλο «μπαμ» πάντως στον χώρο του φαρμάκου θα γίνει αν η αμερικανική Pfizer καταφέρει να αποκτήσει ως έχει τη βρετανική AstraZeneca. Διότι εσχάτως αναζωπυρώνεται η φημολογία περί πιθανής εξαγοράς της βρετανικής εταιρείας από την αμερικανική.

Αναζωπυρώνεται ωσαύτως η φήμη για εξαγορά της αμερικανικής Amgen από την AstraZeneca. Και αυτό προκειμένου η AstraZeneca να χρησιμοποιήσει την Amgen ως… δηλητηριώδες χάπι που θα απέτρεπε την Pfizer από το να «καταπιεί» την ίδια. Στην επιχειρηματική αργκό «δηλητηριώδες χάπι» ονομάζεται η εταιρεία που εξαγοράζεται από κάποια που επείγεται να μεγεθυνθεί επειδή κινδυνεύει η ίδια από εξαγορά.

Εν πάση περιπτώσει, αν επαληθευθούν οι πληροφορίες που διέρρευσαν στην αγορά, θα βρεθούμε ενώπιον μιας συμφωνίας-μαμούθ που θα αγγίξει τα 87 δισ. δολάρια –διότι περίπου τόση είναι η χρηματιστηριακή αξία της AstraZeneca. Σύμφωνα με το Bloomberg, τις πληροφορίες περί επανέναρξης ανεπίσημων συνομιλιών μεταξύ των δύο εταιρειών διοχέτευσαν στην αγορά στελέχη της Citigroup. Το χρηματιστηριακό αποτέλεσμα των πληροφοριών αυτών ήταν να εκτιναχθεί την Τρίτη του Πάσχα η τιμή της μετοχής της εδρεύουσας στο Λονδίνο AstraZeneca κατά 8,8% υψηλότερα στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ενώ κατά 2% ενισχύθηκε και η μετοχή της Pfizer. Είναι προφανές ότι κάποιοι έκαναν μεταχρονολογημένη Ανάσταση και ευλόγως γεννάται η υποψία μήπως αυτή η Ανάσταση ήταν προσχεδιασμένη. Μήπως υπάρχει, δηλαδή, κερδοσκοπική σκοπιμότητα από τη διαρροή της Citigroup.

Πολλοί είναι πάντως εκείνοι που «βλέπουν» στον ορίζοντα συμφωνίες επί συμφωνιών στον χώρο του φαρμάκου. Το Bloomberg, για παράδειγμα, αναφέρει την πληροφορία ότι η αμερικανική Merck αναζητεί αγοραστή για τη μονάδα καταναλωτικών προϊόντων υγείας της. Το αμερικανικό πρακτορείο αναφέρει επίσης ότι η γερμανική Bayer και η γαλλική Sanofi επιζητούν να προωθήσουν τη θέση τους στον κλάδο των καταναλωτικών προϊόντων υγείας. Ο νοών νοείτω και ο επενδυτής… επωφελείσθω.

Νέος γίγαντας στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας

• Η στροφή της βρετανικής φαρμακοβιομηχανίας προς τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, τα εμβόλια και τα καταναλωτικά προϊόντα υγείας εμφανίζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Και αυτό επειδή τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και προϊόντα ιατρικής φροντίδας είναι πολύ λιγότερο ευάλωτα στον κύκλο ζωής των αδειών ευρεσιτεχνίας που εξασφαλίζουν την αποκλειστική διάθεση ενός φαρμάκου.

• Η νέα κοινοπραξία της GlaxoSmithKline και της Novartis, που βρίσκεται στα σκαριά, θα δημιουργήσει τη δεύτερη σε τζίρο εταιρεία καταναλωτικών προϊόντων προσωπικής φροντίδας και υγείας στον κόσμο (πρώτη θα παραμείνει η Johnson & Johnson), ενώ θα ελέγχει το 29% της παγκόσμιας αγοράς εμβολίων.

• Βεβαίως η κοινοπραξία θα απαλλαγεί από άλλα φάρμακα τα οποία ούτε η GlaxoSmithKline αλλά ούτε και η Novartis επιθυμούν να διατηρήσουν, διότι η εμπορική υποστήριξή τους θα είναι πιο δαπανηρή για αυτές.

• Σύμφωνα με την GlaxoSmithKline, που θα ελέγχει το 63,5% της κοινοπραξίας, ο ετήσιος τζίρος των προϊόντων προσωπικής υγείας που θα διαθέτει στην αγορά θα φθάνει τα 6,5 δισ. στερλίνες (7,9 δισ. ευρώ). Η βρετανική εταιρεία υποστηρίζει ότι η τριπλή μεταφορά δραστηριοτήτων και μεριδίων μεταξύ της ιδίας, της Novartis και της Eli Lilly θα ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2015 και προανήγγειλε την επιστροφή 4 δισ. στερλινών (4,85 δισ. ευρώ) στους μετόχους της –πέρα από τη διανομή αυξημένου μερίσματος που έχει ήδη υποσχεθεί.