«Μίλησε, Μιχάλη» ή, όπως θα έλεγε και ο Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, «Μίλησε, μνήμη». Ποιες είναι οι μνήμες αυτού του ανθρώπου που βρέθηκε με χειροπέδες δι’ ασήμαντον αφορμήν, για παραβίαση του κώδικα κυκλοφορίας; Ποιος; Εκείνος που κατέβηκε από τους αιθέρες μια ιστορική στιγμή. Ο Μιχάλης Λιάπης ήταν το τρίτο άτομο που κατέβηκε από το αεροπλάνο της Δημοκρατίας. Πρώτος ο εθνάρχης, δεύτερος ο Τάκης Λαμπρίας, τρίτος ο μακρυμάλλης ανιψιός του εθνάρχη. Τότε ήταν 23 ετών, στις «απαρχές της συνείδησης του στοχαζόμενου εαυτού», όπως θα έλεγε ο λογοτέχνης.
Πώς θα μιλούσε, άραγε, για τον εαυτό του ο πρώην υπουργός, αν ήθελε κι εκείνος να τιτλοφορήσει μια αυτοβιογραφία του με τίτλο «Αδιάσειστα στοιχεία»; Ο Ναμπόκοφ απέφυγε τον βαρύγδουπο τίτλο, παρά το γεγονός ότι θέλησε να μιλήσει με τρόπο ιστορικό για το παρελθόν του. Αν, όμως, ο Λιάπης επιχειρούσε την αφήγηση, θα έβρισκε σε αυτήν όλους τους λόγους που θα τον απέτρεπαν από ταπεινές παραβάσεις. Ο Μιχάλης Λιάπης δεν θα είχε καν τα κενά μνήμης του λογοτέχνη. Σε όλη τη ζωή του, προτού ακόμη γεννηθεί, υπήρχαν καταγραφείς της περίπτωσής του. Οι προδιαγραφές ήταν όλες υπέρ του. Ολα εύκολα για να επιβιώσει, να αναδειχτεί, να δοξαστεί.
Για τον εξάδελφό του, τον Κώστα Καραμανλή, είχε μιλήσει αυστηρά, όταν επέλεξε να προσφύγει στις κάλπες. Το θεώρησε «ιστορικό λάθος και ατόπημα», κουβέντα που ίσως του στέρησε τη μακροημέρευση στην πολιτική. Το δικό του λάθος δεν είναι καν ιστορικό. Είναι ποταπό, για γέλια. Βγήκε στον δρόμο με το τζιπ, ένα Touareg, με πλαστές πινακίδες. Τις κανονικές πινακίδες τις είχε καταθέσει στην Εφορία, για να γλιτώσει τα τέλη κυκλοφορίας. Τι απερισκεψία, όμως, να κυκλοφορεί με ανασφάλιστο όχημα, χωρίς άδεια οδήγησης, με ψεύτικες πινακίδες, αυτός, που διετέλεσε υπουργός Μεταφορών…
Να υποθέσουμε ότι το συμβάν απαντά στις κατηγορίες για εμπλοκή στο σκάνδαλο Siemens ή μήπως στη φημολογία ότι διατηρεί κρυφό ταμείο, κοντά στα 150 εκατ., για την ενίσχυση της Νέας Δημοκρατίας; Ακόμη και αν δεν ευσταθούν όλα τούτα, τα αναπόδεικτα ως τώρα, δεν του επιτρέπουν τέτοια παρέκκλιση ούτε η καταγωγή ούτε η οικονομική επιφάνεια. Λεφτά θα έπρεπε να υπάρχουν, οπότε οδηγούμαστε στην υπόθεση ότι θέλησε να αποφύγει τα έξοδα της νομιμότητας για τη συντήρηση του οχήματος.
Ο Ναμπόκοφ αναφέρθηκε διεξοδικά στο σκάκι. Του άρεσε το παιχνίδι της στρατηγικής και των ρόλων. Ο Μιχάλης Λιάπης θα μπορούσε να είναι οποιοδήποτε πιόνι. Αν είχε το επώνυμο της μητρός του, θα ήταν βασιλιάς, ποτέ όμως ένας απλός στρατιώτης. Γεννήθηκε για παραπάνω: εις εκ των ιδρυτών της νεολαίας του κόμματος, έγινε συνεργάτης του θείου πρωθυπουργού, κατόπιν διευθυντής του γραφείου του στην Προεδρία της Δημοκρατίας, κατόπιν βουλευτής και, φυσικά, υπουργός. Το απόλυτο προϊόν του νεποτισμού της Μεταπολίτευσης.
Να θέσουμε ένα ερώτημα: μπορούσε να φανταστεί ο Μιχάλης Λιάπης ότι δημόσιοι υπάλληλοι, αστυνομικοί βάρδιας, θα έκαναν τη δουλειά τους μόλις τον είδαν να κατεβαίνει από το αυτοκίνητο; Κανονικά, έπρεπε να του ζητήσουν συγχώρεση για την ενόχληση και να τον αποχαιρετήσουν με γονυκλισία. Δεν είναι ο μόνος. Τέτοιοι είναι οι πολιτικοί που διοίκησαν όλα αυτά τα χρόνια. Είχαν τη βεβαιότητα του ακαταδίωκτου. Δεν πρέπει να του πέρασε καν από το μυαλό ότι κάποια παιδάκια με στολή θα ακυρώσουν όλες τις μνήμες της εξουσίας από τα γεννοφάσκια.
Ο Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ καταγόταν από παλιά αριστοκρατική οικογένεια της Αγίας Πετρούπολης η οποία εγκατέλειψε τη Ρωσία εξαιτίας των μπολσεβίκων. Οι περιγραφές της παιδικής ηλικίας προσομοιάζουν με όσα φανταζόμαστε για την ανατροφή του Μιχάλη Λιάπη. Φευ, ο πρώην υπουργός δεν την πάτησε από μπολσεβίκους, αλλά από απλούς ευσυνείδητους αστυνομικούς. Δεν υπήρξε σκευωρία σε βάρος του, όπως ορισμένοι άφησαν να εννοηθεί. Δεν συνωμότησε το σύστημα εναντίον του, απλώς έκανε μια βλακεία που τον εξέθεσε. Εξευτελίστηκε για το τίποτα. Μπορεί να συνεχίσει τον βίο του με ένα ωραίο χόμπι, αυτό του συγγραφέα της «Λολίτας». Να πάρει μια απόχη και να αρχίσει να κυνηγάει πεταλούδες. Πολύ του ταιριάζει αυτό.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2013
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
