“Οχι σε άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας”
Τη θέσπιση ασυμβιβάστου μεταξύ βουλευτικού και υπουργικού αξιώματος, την ίδρυση Συμβουλίου της Δημοκρατίας και την αύξηση των βουλευτών Επικρατείας προτείνει μεταξύ άλλων με συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών της ΝΔ και γενικός εισηγητής κατά την αναθεώρηση του 2001 κ. I. Βαρβιτσιώτης. Παράλληλα τάσσεται κατά της απευθείας εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό και των δημοψηφισμάτων, θεωρεί πρόωρη την όποια συζήτηση για τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας και μιλάει για κατ’ ευφημισμόν – σήμερα – δωρεάν Παιδεία.
– Κύριε Βαρβιτσιώτη, υποστηρίζετε το ασυμβίβαστο βουλευτικού και υπουργικού αξιώματος. Γιατί;
«Πιστεύω ότι η υπουργοποίηση πολλών βουλευτών, εκτός του ότι αδυνατίζει το νομοθετικό σώμα, συνιστά παθολογική διασταύρωση εξουσιών, δηλαδή τα ίδια πρόσωπα νομοθετούν και εκτελούν τους νόμους. Ο βουλευτής-υπουργός καλείται ως βουλευτής να ελέγξει το έργο της κυβέρνησης στην οποία μετέχει. Εδώ προκύπτει ένα ακόμη παράδοξο: Ο κρίνων και ο κρινόμενος να ταυτίζονται. H καθιέρωση του ασυμβιβάστου θωρακίζει τους θεσμούς, βελτιώνει την απόδοση τόσο της νομοθετικής όσο και της εκτελεστικής εξουσίας. H πρόταση αυτή είχε υιοθετηθεί από το συνέδριο αρχών και θέσεων του κόμματός μας στις 21 Ιανουαρίου του 2000. Παράλληλα όμως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα κυρίως με την τροποποίηση του Κανονισμού της Βουλής που θα οδηγεί στην ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου και της αποστολής του βουλευτή».
– Πριν από χρόνια υπερασπιστήκατε τη ρύθμιση για το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών. Αλλάξατε άποψη;
«Υποστήριξα τη ρύθμιση διότι πίστευα ότι η ικανοποιητική εκπλήρωση της σημαντικής αποστολής του βουλευτή στη νομοθετική λειτουργία προϋποθέτει πλήρη απασχόληση και δεν επιτρέπει περισπασμούς σε έργα άλλα από εκείνα για τα οποία εξελέγη. Είχα όμως παράλληλα προτείνει ότι η ρύθμιση αυτή θα έπρεπε να ολοκληρωθεί με τη λήψη άλλων συγκεκριμένων μέτρων, όπως π.χ. ο προσδιορισμός των δραστηριοτήτων που είναι συμβατές με το βουλευτικό αξίωμα, η ρύθμιση των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών ζητημάτων, η αναπροσαρμογή της βουλευτικής αποζημίωσης τουλάχιστον σε όσους αποδεδειγμένα, π.χ. από τη φορολογική τους δήλωση, έχουν απολέσει εισοδήματα λόγω της διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας. Αλλά κανένα από αυτά τα μέτρα δεν εφαρμόστηκε. Σήμερα οι αντιδράσεις είναι έντονες και ακόμα και η κοινή γνώμη έχει μεταστραφεί και δεν αποδέχεται αυτή τη ρύθμιση. Γι’ αυτό εκτιμώ ότι πρέπει να επαναξιολογηθεί το επαγγελματικό ασυμβίβαστο των βουλευτών».
– Μια ρηξικέλευθη πρότασή σας είναι η ίδρυση Συμβουλίου της Δημοκρατίας.
«H αναθεώρηση του 1985, πρόχειρη και περιορισμένη, κατάργησε ουσιαστικά όλες τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μια εύκολη λύση θα ήταν η επαναφορά στον Πρόεδρο όλων των καταργηθεισών αρμοδιοτήτων. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να οδηγηθούμε σε τέτοια σκέψη. Χρειάζεται ένα άλλο όργανο, με αποφασιστική αρμοδιότητα, το οποίο μπορεί να έχει τον τίτλο Συμβούλιο της Δημοκρατίας».
– Κυρίως τι θα κάνει αυτό το όργανο;
«Θα απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του 30μελούς Συμβουλίου για να μπορεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να προβαίνει στη διάλυση της Βουλής, να προκηρύσσει δημοψήφισμα, να απευθύνει διάγγελμα και θα γνωμοδοτεί στον ανώτατο πολιτειακό άρχοντα για την αναπομπή νόμου. Επίσης θα παρέχει τη σχετική άδεια για την άρση ασυλίας των βουλευτών, θα παραπέμπει τους υπουργούς στο Ειδικό Δικαστήριο και θα επιλέγει, ύστερα από πρόταση της κυβέρνησης, τα πρόσωπα των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών, κ.ά.».
– Ποιοι θα συμμετέχουν σε αυτό;
«Ο καλύτερος τρόπος ανάδειξης αυτού του σώματος είναι η εκλογή με ενιαίο ψηφοδέλτιο όλων των κομμάτων. Ετσι θα δίδεται η δυνατότητα στον εκλογέα να εκδηλώνει την προτίμησή του στους κατά τη γνώμη του αρίστους, ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις του ιδίου ή του υποψηφίου. Το σώμα δεν θα έχει νομοθετικές αρμοδιότητες και δεν θα εμπλέκεται στη νομοθετική εξουσία, ώστε να δημιουργεί πρόβλημα στην κατανομή εξουσιών. Οι συμμετέχοντες σε αυτό θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 50ό έτος, δεν θα λαμβάνουν μηνιαία αποζημίωση, ούτε θα απολαύουν των βουλευτικών προνομίων, αλλά θα δικαιούνται μόνον αποζημίωση κατά συνεδρίαση».
– Τάσσεσθε υπέρ της αύξησης των βουλευτών Επικρατείας. Γιατί;
«Δυστυχώς σήμερα δεν υφίσταται – αλλά ούτε την βλέπω πιθανή στο ορατό μέλλον – η δημοκρατική εσωτερική οργάνωση των κομμάτων. Στη χώρα μας ενδημούν τα λεγόμενα “αρχηγικά κόμματα”, στα οποία κυριαρχεί ο αρχηγός, περιβαλλόμενος μάλιστα με υπεραυξημένες αρμοδιότητες. Προτιμώ ανεπιφύλακτα την παντοδυναμία του λαού από τη μονοκρατορία του αρχηγού και προτείνω να αυξηθούν σε 30 οι βουλευτές Επικρατείας, οι οποίοι όμως θα μπορούν να εκλεγούν με αυτή την ιδιότητα μία μόνον φορά. Εάν επιθυμούν να συνεχίσουν να μετέχουν στην πολιτική ζωή, θα πρέπει να υποβληθούν στην κρίση του εκλογικού σώματος».
– Συμφωνείτε με την πρόταση και στελεχών της ΝΔ για άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό;
«H σημερινή διάταξη είναι απολύτως ορθή. Υπάρχουν βέβαια φωνές που υποστηρίζουν την άμεση εκλογή από τον λαό. Δεν γνωρίζω εάν αυτό μπορεί να γίνει συνταγματικά, γιατί ενδεχομένως συνιστά μεταβολή του πολιτεύματος, από προεδρευομένη σε προεδρική δημοκρατία. Ακόμα και εάν αυτό δεν ισχύει πολιτικά, δεν θα πρέπει να γίνει ποτέ. Φανταστείτε έναν Πρόεδρο της Δημοκρατίας να έχει εκλεγεί με ένα μεγάλο ποσοστό και έναν Πρωθυπουργό που θα έχει σχηματίσει κυβέρνηση με λιγότερο ποσοστό. Αν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκμεταλλευτεί τη δύναμη που του έχει δώσει ο λαός, μπορεί ενδεχομένως να δημιουργήσει προβλήματα και ορισμένες φορές να φθάσουμε και σε πολιτειακό πρόβλημα».
– Μιλάτε όμως και για λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία.
«Το δικαίωμα προτάσεων νόμων ανήκει στη Βουλή, στην κυβέρνηση και στον λαό. Εγώ υποστηρίζω ότι πρόταση νόμου που υποβάλλεται από τον λαό στη Βουλή πρέπει να συγκεντρώνει τις υπογραφές 100.000 τουλάχιστον εκλογέων. Μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου της Δημοκρατίας, και υποχρεούται, εφόσον το ζητήσουν 200.000 εκλογείς, να αναπέμψει στη Βουλή νομοσχέδιο που έχει ψηφισθεί από αυτήν, εκθέτοντας τους λόγους της αναπομπής».
– Τάσσεσθε όμως και υπέρ των δημοψηφισμάτων.
«Προτείνω ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εφόσον το ζητήσουν 200.000 εκλογείς και ύστερα από απόφαση που υπερψηφίζεται από 120 τουλάχιστον βουλευτές, να μπορεί να προκηρύσσει με διάταγμα δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα ή για ψηφισμένα εθνικά θέματα που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό θέμα, εκτός από τα δημοσιονομικά».
– Είναι ώριμες οι συνθήκες για τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας;
«Πρόσφατα υπεστήριξα τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας κάτω από μια απαράβατη προϋπόθεση, ότι πρέπει να προηγηθεί ένας εκτεταμένος, γόνιμος διάλογος μεταξύ των δύο παραγόντων. Αυτός δεν έγινε. Θεωρώ πρόωρο να προχωρήσουμε τώρα μονομερώς στη λύση του προβλήματος αυτού. Πιστεύω ότι πρέπει και η Εκκλησία να προχωρήσει σε λήψη μέτρων τα οποία θα είναι εκσυγχρονιστικού χαρακτήρα, με την καλή έννοια του όρου, όπως π.χ να επιτρέπεται η καύση των νεκρών κ.ά.».
– Συμφωνείτε με την άρση της μονιμότητας στον στενό δημόσιο τομέα;
«Είμαι πολύ επιφυλακτικός, δεν θα δεχόμουν την άρση της μονιμότητας στον στενό δημόσιο τομέα».
– H διάταξη για τον «βασικό μέτοχο» πρέπει να καταργηθεί;
«H σημερινή διατύπωση του Συντάγματος δεν διευκρινίζει ποιος θεωρείται “βασικός μέτοχος” σε επιχειρήσεις MME και δεν προσδιορίζει το ποσοστό των μετοχών που δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό ενός μετόχου ως βασικού. Θα ήταν σκόπιμο να καταργηθεί η διάταξη αυτή, εκτός από τα δύο πρώτα εδάφιά της, τα οποία αποσκοπούν στη διασφάλιση της διαφάνειας και της πολυφωνίας στον χώρο των MME».
– Σχετικά με τα μη κρατικά AEI θέτετε το θέμα της «δωρεάν παιδείας». Τι εννοείτε;
«Σήμερα μιλάμε για κατ’ ευφημισμόν δωρεάν παιδεία. Διερωτώμαι μήπως δηλαδή θα πρέπει η δωρεάν παιδεία να συνδυασθεί με την οικονομική επιφάνεια των γονέων και με την παράλληλη διεύρυνση του θεσμού των υποτροφιών, ώστε να καλύπτονται και τα στοιχειώδη έξοδα διαβιώσεως του μη έχοντος φοιτητή, αλλά και με την πρόοδό του στην εκπαιδευτική διαδικασία; Εκείνοι που δεν έχουν την ανάλογη οικονομική δυνατότητα δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να επιβαρυνθούν με έξοδα για τη μόρφωση των παιδιών τους».
