Ποιον ψηφίζουν οι αγορές για νέο πρόεδρο

Καθώς οι αμερικανικές εκλογές ιστορικά επηρεάζουν το επενδυτικό κλίμα διαμορφώνοντας τις τάσεις που θα επικρατήσουν στη συνέχεια διεθνώς, η ανάδειξη του νέου προέδρου έχει τη δική της σημειολογία στα δρώμενα των χρηματαγορών. Οι προθεσμιακές αγορές παραγώγων, πάντως, βάσει των 5.300 συμβολαίων που έχουν καταρτίσει οι επενδυτές, «ποντάρουν» στην επανεκλογή του Δημοκρατικού υποψηφίου με πιθανότητες 63,8% ως νέου προέδρου των ΗΠΑ έναντι 38,9% για τον Ρεπουμπλικανό αντίπαλό του Μιτ Ρόμνεϊ, ενώ αναφορικά με το πώς θα διαμορφωθεί τελικά το εκλογικό αποτέλεσμα οι επενδυτές προβλέπουν βάσει των στοιχημάτων ότι τελικά ο Ομπάμα, ο οποίος φέρεται να κέρδισε πόντους από την αντιμετώπιση του τυφώνα «Σάντι», θα λάβει το 51,9% των ψήφων έναντι 48,25% του Ρόμνεϊ. Νίκη Ομπάμα «βλέπει» και το βασικό σενάριο της Citigroup, έστω και αν η «μάχη» δείχνει πιο αμφίρροπη σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ θα αντιμετωπίσει πάντως σοβαρές δυσκολίες.

Πιεστικά προβλήματα παραμένουν στο «μέτωπο» του χρέους και του ελλείμματος, αλλά και οι προκλήσεις στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής αναμένεται να έρθουν με έμφαση στο προσκήνιο. Με τις εκλογές του Ιανουαρίου στο Ισραήλ να μεταθέτουν την απειλή μιας επίθεσης στο Ιράν, με τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία να συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και με τη δυναμική της «Αραβικής Ανοιξης» να διατηρείται, η περιοχή της Μέσης Ανατολής θα παραμείνει στο επίκεντρο το πρώτο εξάμηνο του 2013. Παράλληλα ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να χειριστεί ζητήματα σχετικά με την επίμονη κρίση στην Ευρώπη και με την ανάδειξη νέας ηγεσίας στην Κίνα. Ο Ομπάμα επίσης δείχνει να έχει έναν ακόμη σύμμαχο. Πρόκειται για τον περίφημο δείκτη Dow Jones Industrials, καθώς τα στοιχεία δείχνουν πως μπορεί να προβλέψει τον νικητή των εκλογών, αφού το Χρηματιστήριο απεικονίζει τις ελπίδες και τους φόβους του κόσμου. Η Hirsch ερεύνησε τη συμπεριφορά του δείκτη Dow Jones σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις ΗΠΑ από το 1900 και στη συντριπτική πλειονότητα των αναμετρήσεων η νίκη και η επιδοκιμασία του κόμματος που ήταν στην εξουσία προβλέφθηκαν μέσω της ανόδου του δείκτη Dow Jones. Καθώς λοιπόν οι αμερικανικές μετοχές συνεχίζουν εφέτος την ανοδική πορεία τους, τα δεδομένα δείχνουν ότι ο Dow Jones «ψηφίζει» Ομπάμα. Η επανεκλογή του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, σύμφωνα με έρευνα της Barclays στο περιβάλλον των θεσμικών επενδυτών, θα είναι θετική για τα ομόλογα, ενώ μια νίκη για τον Ρεπουμπλικανό αντίπαλό του Μιτ Ρόμνεϊ θα ήταν καλύτερη για τις μετοχές, αν και οι επενδυτές είναι μάλλον διχασμένοι σχετικά με την κατεύθυνση που θα πάρουν οι μετοχές. Η νίκη του Ομπάμα θα εκληφθεί ως διατήρηση του status quo, ενώ μια νίκη του Ρόμνεϊ ίσως σηματοδοτήσει μια αλλαγή κατεύθυνσης για τους θεσμικούς επενδυτές. Για τους αναλυτές η νίκη του Ομπάμα θα είναι θετική για μετοχές εταιρειών αεροναυπηγικής, ναυτιλίας, σιδηροδρόμων, κατασκευών και μεταλλευτικών.

Σύμφωνα με την Alpha Bank, τέλος, η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ που θα προκύψει από τις εκλογές της 6ης Νοεμβρίου 2012 καλείται τώρα να αντιμετωπίσει και μια νέα οικονομική πρόκληση που συνίσταται στην αποκατάσταση των τεράστιων ζημιών που άφησε πίσω του ο τυφώνας «Σάντι», που έπληξε νευραλγικά σημεία της χώρας το διήμερο 29-30 Οκτωβρίου 2012. Το πραγματικό ύψος των ζημιών δεν έχει ακόμη εκτιμηθεί, αλλά σε κάθε περίπτωση αναμένεται να είναι εξαιρετικά υψηλό. Οι επιπτώσεις στην κατανάλωση θα είναι σημαντικές καθώς πολλά καταστήματα και εμπορικές αλυσίδες θα παραμείνουν κλειστά για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, η βιομηχανική παραγωγή σε αρκετές περιοχές θα περιοριστεί δραστικά με αποτέλεσμα να μειωθούν τα αποθέματα και επίσης ο τουρισμός θα δεχθεί καίριο πλήγμα, λόγω και της ακύρωσης χιλιάδων αεροπορικών πτήσεων και των καταστροφών σε μεταφορικά μέσα, σε οδικά και άλλα δίκτυα μεταφορών και σε υποδομές πολλών τουριστικών περιοχών. Η ενδεχόμενη ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της ανοικοδόμησης το επόμενο διάστημα πρέπει να συνεκτιμηθεί με τις επιπτώσεις της αύξησης των κρατικών δαπανών για παροχή βοήθειας σε πληγέντες και για αποκατάσταση υποδομών στον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι προοπτικές και οι κίνδυνοι των ΗΠΑ
Ευοίωνες χαρακτηρίζει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές για την αμερικανική οικονομία ο Bob Doll, επικεφαλής Στρατηγικής της BlackRock.
Οπως εκτιμά, μεγαλύτερη απειλή παραμένει η κρίση χρέους της ευρωζώνης, αν και οι πρόσφατες ενέργειες της ΕΚΤ μειώνουν την πιθανότητα να υπάρξει μια «κατάρρευση τύπου Lehman Brothers» στην Ευρώπη.
Ο ίδιος σημειώνει ότι οι επενδύσεις αυξημένου ρίσκου (συμπεριλαμβανομένων των μετοχών στις ΗΠΑ και αλλού) έχουν εισέλθει σε μια φάση συσσώρευσης, αν και προβλέπει πως το σκηνικό της ήπιας ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες επιθετικές πολιτικές από τις κεντρικές τράπεζες, θα αποτρέψει κάποια σοβαρή διόρθωση επιτρέποντας τη βελτίωση των οικονομιών αλλά και των εταιρικών κερδών.
Οι εταιρείες που έχουν πάντως μεγαλύτερη έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ έχουν εμφανίσει καλύτερα αποτελέσματα από εκείνες με μεγαλύτερη έκθεση στο εξωτερικό, απόρροια της συνεχιζόμενης ύφεσης στην Ευρώπη και της εξασθένησης της οικονομίας της Κίνας.
Αν και η απομόχλευση (μείωση των δανεικών) στον δυτικό κόσμο, που επηρεάζει ιδιώτες και επιχειρήσεις, οδήγησε σε ορισμένα ανορθόδοξα πολιτικά μέτρα τα οποία δείχνουν να λειτουργούν, δεν έχει ωστόσο περιορίσει την αβεβαιότητα.
Οι ΗΠΑ πάντως βρίσκονται αντιμέτωπες με την αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή που αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα.
Την 1η Ιανουαρίου 2013 εξάλλου τίθενται σε ισχύ ορισμένα δημοσιονομικά μέτρα (αυξήσεις στη φορολογία λόγω λήξης φοροαπαλλαγών και μειώσεις στις δημόσιες δαπάνες) που ξεπερνούν τα 600 δισ. δολάρια, δηλαδή πάνω από 4% του ΑΕΠ των ΗΠΑ.
Ενα ευρύ φάσμα διαρθρωτικών προβλημάτων αποτελεί επίσης συνεχή απειλή για την ανάπτυξη καθώς σε δύσκολους οικονομικούς καιρούς κάνουν την οικονομία πιο ευάλωτη στην ύφεση.
Μεγάλοι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία παραμένουν εξάλλου η δημοσιονομική πολιτική των ΗΠΑ, η κρίση χρέους στην ευρωζώνη και μια απότομη επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας.