Η πρόσφατη νίκη του Τουφάν Ερχιουρμάν στα Κατεχόμενα δεν είναι απλώς μια εκλογική μεταβολή· είναι μια εξέλιξη με ιστορική και πολιτική σημασία για ολόκληρη την Κύπρο. Θυμίζει ότι η βάση κάθε ρεαλιστικής προοπτικής επίλυσης του Κυπριακού παραμένει η συνεννόηση και η συνεργασία μεταξύ των δύο κοινοτήτων, αρχή που είχε τεθεί ήδη από τα πρώτα χρόνια μετά την εισβολή, αλλά παρέμεινε ανεκπλήρωτη για πάνω από μισό αιώνα.
Ο νέος τουρκοκύπριος ηγέτης έχει δηλώσει ξεκάθαρα την πρόθεσή του να εργαστεί για την επανένωση της Κύπρου στο πλαίσιο μιας Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, με σεβασμό στη δημοκρατία, την ισότητα και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Αυτή η στάση αποτελεί ρήξη με τον αναχρονισμό και τον εθνικιστικό εγκλωβισμό που κρατούσε το νησί σε στασιμότητα.
Η πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένει ανοιχτή στον διάλογο, ωστόσο στο εσωτερικό της επικρατεί πίεση από κύκλους που, ύστερα από δεκαετίες ακινησίας, αντιμετωπίζουν με δυσπιστία κάθε νέα πρωτοβουλία.
Ταυτόχρονα, και στις δύο κοινότητες έχει αρχίσει να εδραιώνεται η κούραση της αναμονής, η αίσθηση ότι η διχοτόμηση, έπειτα από 51 χρόνια, έχει γίνει σχεδόν «κανονικότητα». Αυτή η επικίνδυνη ψευδαίσθηση πρέπει να ανατραπεί.
Η επιλογή της τουρκοκυπριακής κοινωνίας υπήρξε ώριμη και θαρραλέα. Αντιστάθηκε στις πιέσεις και έστειλε καθαρό μήνυμα δημοκρατίας, αυτονομίας και ευρωπαϊκού προσανατολισμού. Με αυτή τη στάση ανέδειξε την επιθυμία να αφήσει πίσω της τις εξαρτήσεις και να χαράξει έναν νέο πολιτικό δρόμο συμβίωσης και θεσμικής ισοτιμίας.
Η νέα αυτή πραγματικότητα μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο για την επανεκκίνηση του διαλόγου, βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό, τη ρεαλιστική προσέγγιση και τη βούληση για ένα κοινό μέλλον. Η συγκυρία είναι επίσης ευνοϊκή.
Η απεσταλμένη του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Μαρία Ανχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, επιστρέφει στη νήσο για να διερευνήσει τις προϋποθέσεις επανέναρξης των συνομιλιών.
Αν η βούληση των δύο πλευρών είναι ειλικρινής και η διεθνής κοινότητα επιδείξει συνέπεια και στήριξη, τότε μπορεί να διαμορφωθεί η φόρμουλα ενός διαλόγου που θα υπερβαίνει τις εθνικιστικές πιέσεις και κυρίως τον ασφυκτικό έλεγχο που ασκεί η Τουρκία στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Η επανένωση της Κύπρου δεν αφορά μόνο το νησί. Αποτελεί προϋπόθεση για τη σταθερότητα και την ασφάλεια ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου. Ενα ενωμένο κυπριακό κράτος, ευρωπαϊκό και δημοκρατικό, μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα συνεργασίας ανάμεσα στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, ως πλατφόρμα διαλόγου, ενεργειακής ασφάλειας και συνύπαρξης.
Σε μια εποχή όπου η περιοχή μας αναζητά νέα ισορροπία, η ειρηνική λύση του Κυπριακού θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα ότι ο δρόμος της συνεργασίας και της αμοιβαίας κατανόησης παραμένει ανοιχτός.
Η ευθύνη ανήκει τώρα σε όλους, στους δύο ηγέτες, στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στα Ηνωμένα Εθνη, αλλά και στις χώρες που συνδέονται με την Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία. Για την Ελλάδα, η δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού αποτελεί θεμέλιο της περιφερειακής σταθερότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Για την Τουρκία, αντίθετα, η εποχή των τετελεσμένων δεν εξυπηρετεί πλέον τα στρατηγικά της συμφέροντα.
Σε ένα νέο γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, με την Ευρώπη να αναζητά αυτονομία και τη Μέση Ανατολή να αλλάζει ισορροπίες, η συμβολή της σε μια δίκαιη λύση θα ενίσχυε την αξιοπιστία της και θα άνοιγε τον δρόμο για μια νέα σχέση εμπιστοσύνης με την Ευρώπη.
Η Κύπρος μπορεί να γίνει το πεδίο όπου η λογική θα υπερισχύσει του εθνικισμού και η συνεργασία θα αντικαταστήσει τη διχόνοια. Μόνο έτσι θα διασφαλιστεί η ευημερία όλων των Κυπρίων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, και το μέλλον ενός νησιού που δικαιούται να ζήσει ενωμένο, ειρηνικό και δημιουργικό.
