Ανατροπή στο νήμα, φαίνεται ότι σημειώνεται στην πολιτική ζωή της Ολλανδίας, καθώς σύμφωνα με τα πρώτα exit poll, το κεντρώο, φιλελεύθερο κόμμα Δημοκράτες 66 (D66) αναμένεται να εξασφαλίσει 27 έδρες, εκθρονίζοντας το ακροδεξιό Κόμμα Ελευθερίας (PVV) του Γκέερτ Βίλντερς, το οποίο σύμφωνα πάντα με τα ίδιο exit poll, ακολουθεί με 25 έδρες (δώδεκα λιγότερες από τις προηγούμενες εκλογές). Τρίτο φαίνεται να έρχεται το Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD) me 23 έδρες, ενώ ακολουθούν οι Πράσινοι (GroenLinks-PvdA) με 20 έδρες και το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDA) με 19.
Συνολικά σύμφωνα με τα exit poll στην Βουλή των 150 εδρών θα εισέλθουν συνολικά 15 διαφορετικά κόμματα, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις πιθανότητες σχηματισμού μιας κυβέρνησης συνεργασίας, που παραδοσιακά κυβερνούν την χώρα.
Το ερώτημα αυτό είναι εξαιρετικά κρίσιμο, και οι αναλυτές ήδη έχουν αρχίσει να εξετάζουν ποια είναι τα πιθανά σενάρια σχηματισμού ενός κυβερνητικού συνασπισμού υπό την ηγεσία του κατά τα φαινόμενα νικητή των εκλογών του κόμματος D66 (το οποίο εμφανίζεται ότι κατάφερε να πάρει 18 έδρες περισσότερες από τις προηγούμενες εκλογές), συμπεριλαμβανομένου και ενός σεναρίου στο οποίο θα υπάρξει συνεργασία με το GL/PvdA, το VVD και το CDA. Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις ο συνασπισμός αυτός είναι πιθανόν να καταφέρει να πιάσει συνολικά 89 από τις 150 έδρες στο νέο κοινοβούλιο.
Μια άλλη εναλλακτική λύση είναι ένας συνασπισμός με το VVD, το CDA και τους Συντηρητικούς Φιλελεύθεροι (JA21), το οποίο το exit poll δείχνει εννέα έδρες, φτάνοντας λίγο πάνω από το όριο των 78 εδρών.
Πως φτάσαμε ως εδώ και τι θα σημάνει η διαφαινόμενη ήττα Βίλντερς
Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές πυροδοτήθηκαν από την κατάρρευση τον Ιούνιο της κυβέρνησης, αφότου ο ακροδεξιός ηγέτης απέσυρε το Κόμμα Ελευθερίας (PVV) από έναν βαθιά διχασμένο και εξαιρετικά αναποτελεσματικό κυβερνητικό συνασπισμό.
Η νίκη του PVV στις τελευταίες εκλογές στα τέλη του 2023, αποτελούσε σημαντικό κομμάτι του παζλ της ανόδου της ακροδεξιάς σε ολόκληρη την Ευρώπη, όμως η αναποτελεσματικότητα του κυβερνητικού συνασπισμού και η διαγραφομένη ήττα στις σημερινές πρόωρες εκλογές θεωρούνται από αρκετούς αναλυτές ως βασικές ενδείξεις των ορίων που έχουν οι ακροδεξιές πολιτικές δυνάμεις, τόσο στην Ολλανδία, όσο και συνολικά στην Ευρώπη.
Ξέφρενη πορεία προς την κορυφή για τον Ρομπ Γιέτεν και το D66
Αντίθετα από το «δοκιμασμένο», αλλά αναποτελεσματικό κόμμα του Βίλντερς, οι εκλογές αυτές, τις οποίες πολλοί Ολλανδοί χαρακτήριζαν ως δημοψήφισμα κατά της ακροδεξιάς, αλλά και υπέρ του κέντρου, το D66 του Ρομπ Γιέτεν, είδε τα ποσοστά του να εκτοξεύονται μέσα σε ελάχιστες εβδομάδες. Με επικεφαλής τον 38χρονο πρώην υπουργό για το κλίμα, το D66 είδε τα ποσοστά του να φουσκώνουν καθώς μετατοπίστηκε από την μονοθεματική φιλοευρωπαϊκή, κλιματικά επικεντρωμένη ατζέντα του, και παρουσιάστηκα ως μια μετριοπαθής εναλλακτική, αλλά και ολοκληρωμένη λύση τόσο στην ακροδεξιά του Βίλντερς όσο και στους παραδοσιακούς συντηρητικούς.
