Ο Τζάρεντ Κούσνερ στο επίκεντρο της συμφωνίας για τη Γάζα

Ενας άνδρας που δεν έχει επίσημο ρόλο στο Λευκό Οίκο, ο Τζάρετ Κούσνερ, την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε κυριολεκτικά στο επίκεντρο της προσοχής ως απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ στη Μέση Ανατολή.

«Ευχαριστούμε Τραμπ»

Καθώς η κυβέρνηση πανηγύριζε τη νίκη της για την επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα, ο Κούσνερ, γαμπρός του Τραμπ, στάθηκε στην «πλατεία των ομήρων» του Τελ Αβίβ και μίλησε σε ένα ενθουσιώδες πλήθος που αποδοκίμασε την αναφορά στον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπένιαμιν Νετανιάχου, και στη συνέχεια ξέσπασε σε συνθήματα: «Ευχαριστούμε, Τραμπ!»

«Η 7η Οκτωβρίου ήταν για μένα μια συγκλονιστική μέρα», είπε ο Κούσνερ, ο οποίος είχε αντικαταστήσει το συνηθισμένο του κοστούμι με ένα απλό μαύρο μπλουζάκι. «Από τότε, η καρδιά μου δεν είναι πια ολόκληρη».

Ένιωθε υποχρεωμένος, είπε, «να δει τους ομήρους να επιστρέφουν στην πατρίδα τους, να δει τις οικογένειές τους να βρουν αυτό που τους αξίζει και να τελειώσει αυτός ο εφιάλτης. Επίσης, να δει να τελειώνει ο πόνος των ανθρώπων στη Γάζα, οι οποίοι, στην πλειονότητά τους, βίωναν αυτή την κατάσταση χωρίς να φταίνε σε τίποτα, παρά μόνο επειδή γεννήθηκαν σε μια φρικτή κατάσταση».

Ήταν μια ισχυρή διπλωματική κίνηση για έναν άνδρα του οποίου ο προϊστάμενος και πεθερός είχε απειλήσει να εξαπολύσει «κόλαση» στη Γάζα.

Ωστόσο, ο ήρεμος διάδοχος της κτηματομεσιτικής αυτοκρατορίας του πεθερού του έχει γίνει σιωπηλά ο βασικός δίαυλος επικοινωνίας του Τραμπ με τη Μέση Ανατολή. Αξιοποιώντας το δίκτυο των επαφών του με ηγέτες της περιοχής, ετοιμάζεται να αποκομίσει τεράστια κέρδη αν ο στόχος της ανασυγκρότησης της Γάζας τελικά υλοποιηθεί.

Επιστροφή Κούσνερ στην πολιτική σκηνή

Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη επιστροφή στην πολιτική σκηνή, αφού ο Κούσνερ και η σύζυγός του, Ιβάνκα Τραμπ, είχαν ουσιαστικά αποκηρύξει την πολιτική μετά τις ταραχές της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών, που ακολούθησαν την ήττα του Τραμπ στις εκλογές του 2020.

«Τεράστια σύγκρουση συμφερόντων»

Τώρα, ο Κούσνερ, ο οποίος διαχειρίζεται επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων, μεταξύ άλλων από τη Σαουδική Αραβία και το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Κατάρ, μέσω της επενδυτικής του εταιρείας Affinity Partners, βρίσκεται στο επίκεντρο της εξουσίας στην Ουάσινγκτον.

«Φυσικά υπάρχει μια τεράστια σύγκρουση συμφερόντων εδώ», δήλωσε ο Ματ Ντας, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Κέντρου Διεθνούς Πολιτικής, ο οποίος χαρακτήρισε την άσκηση επιρροής στην αμερικανική κυβέρνηση ως ανοιχτή διαφθορά.

«Η διαφθορά μπορεί να διατηρήσει την εκεχειρία»

Ωστόσο, πρόσθεσε: «Μέρος του παράδοξου είναι ότι η οργάνωση Trump έχει τόσο μεγάλη επιρροή στη Μέση Ανατολή, ώστε η διαφθορά θα μπορούσε να διατηρήσει την εκεχειρία. Επειδή όλοι έχουν να κερδίσουν πολλά χρήματα, υπάρχει ενδιαφέρον και κίνητρο για να σταματήσει ο πόλεμος»

Η κυβέρνηση αρνείται ότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων στο διπλωματικό έργο του Κούσνερ, ο οποίος συνεχίζει να διαχειρίζεται ένα επενδυτικό ταμείο με δισεκατομμύρια δολάρια από κρατικά ταμεία της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Κατάρ.

«Τζάρεντ Κούσνερ, ειρηνιστής και ευγενής»

«Θεωρώ ειλικρινά απεχθές το γεγονός ότι προσπαθείτε να υπονοήσετε ότι είναι ακατάλληλο για τον Τζάρετ Κούσνερ, ο οποίος χαίρει ευρείας εκτίμησης σε όλο τον κόσμο και έχει μεγάλη εμπιστοσύνη και σχέσεις με αυτούς τους κρίσιμους εταίρους σε αυτές τις χώρες, να καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο και λεπτομερές σχέδιο 20 σημείων που καμία άλλη κυβέρνηση δεν θα ήταν ποτέ σε θέση να επιτύχει», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λίβιτ, σε δημοσιογράφο κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου νωρίτερα αυτό το μήνα. «Ο Τζάρετ αφιερώνει την ενέργεια και τον χρόνο του στην κυβέρνησή μας, στον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, για να εξασφαλίσει την παγκόσμια ειρήνη, και αυτό είναι κάτι πολύ ευγενές».

Μελετώντας τη διπλωματία

Ο Κούσνερ, που γεννήθηκε σε μια ορθόδοξη εβραϊκή οικογένεια στο Νιου Τζέρσεϊ, δεν είχε προηγούμενη εμπειρία στη διπλωματία πριν προταθεί από τον πατέρα του, τον επιχειρηματία ακινήτων της Νέας Υόρκης Τσαρλς Κούσνερ, να ενταχθεί στην πρώτη κυβέρνηση του Τραμπ.

Έγινε αντικείμενο χλευασμού μετά από μια συνέντευξη στην αρχή της πρώτης θητείας του Τραμπ, όταν είπε ότι «μελετάει το θέμα εδώ και τρία χρόνια. Έχω διαβάσει 25 βιβλία για το θέμα, έχω μιλήσει με όλους τους ηγέτες της περιοχής, έχω μιλήσει με όλους όσους έχουν ασχοληθεί με αυτό».

Τώρα, ο JD Vance και άλλοι υποστηρικτές της κυβέρνησης έχουν αναδημοσιεύσει τις δηλώσεις αυτές με ένα αίσθημα δικαίωσης.

Όταν ο Trump επέστρεψε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, ο Kushner και η Ivanka παρέμειναν στην μεγαλοπρεπή έπαυλή τους αξίας 24 εκατομμυρίων δολαρίων στο Μαϊάμι και δεν ανέλαβαν κανένα επίσημο ρόλο στη μετάβαση, διατηρώντας μεγαλύτερη απόσταση με την κυβέρνηση σε σχέση με την πρώτη θητεία του Trump.

Στο Λευκό Οίκο Κούσνερ – Τόνι Μπλερ για τη Γάζα

Για πολλούς, ο κεντρικός ρόλος του Kushner στις διαπραγματεύσεις ήταν άγνωστος μέχρι που αυτός και ο Tony Blair συμμετείχαν σε μια συνάντηση στο Λευκό Οίκο τον Αύγουστο για να συζητήσουν το σχεδιασμό της μεταπολεμικής διακυβέρνησης και της ανασυγκρότησης της Γάζας.

Ο Τραμπ για τον Κούσνερ

«Ανέθεσα την υπόθεση στον Τζάρετ επειδή είναι πολύ έξυπνος και γνωρίζει την περιοχή, τους ανθρώπους και πολλούς από τους παράγοντες», δήλωσε ο Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, λίγο μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας.

«Βετεράνοι της αγοράς ακινήτων»

Σε συνέντευξή του στη New York Times, ο Κούσνερ το εξήγησε απλά: αυτός και ο Στιβ Γουίτκοφ, ο απεσταλμένος του προέδρου στη Μέση Ανατολή, ήταν «άνθρωποι των συμφωνιών», βετεράνοι της αγοράς ακινήτων της Νέας Υόρκης που καταλάβαιναν τι κινητοποιούσε τους ανθρώπους.

«Πολλοί από αυτούς που ασχολούνται με αυτό είναι καθηγητές ιστορίας, επειδή έχουν μεγάλη εμπειρία, ή διπλωμάτες. Είναι διαφορετικό να είσαι διαπραγματευτής – είναι ένα διαφορετικό άθλημα», δήλωσε ο Kushner.

Σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ, ο Κούσνερ και ο Γουίτκοφ είχαν λάβει σχεδόν απεριόριστη εξουσία από τον Τραμπ για να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός: από μια κλειστή συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και Αράβων ηγετών κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για να δοκιμάσουν μια πρόταση 20 σημείων για τη Γάζα, μέχρι την πειθώ του Νετανιάχου να αποστείλει ένα μήνυμα συγγνώμης στον πρωθυπουργό του Κατάρ μετά από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Ντόχα τον περασμένο μήνα, και μια άνευ προηγουμένου συνάντηση μεταξύ αξιωματούχων του Λευκού Οίκου και της Χαμάς που οδήγησε στην καλύτερη ευκαιρία για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα από την έναρξή του τον Οκτώβριο του 2023.

«Εργάζεται στο παρασκήνιο»

«Ένα από τα δυνατά του σημεία ήταν ότι δεν είχε επίσημη ιδιότητα», αλλά είχε άμεση πρόσβαση στον Τραμπ, δήλωσε ένας πρώην Αμερικανός διπλωμάτης για τον Κούσνερ. «Μπορούσε να εργάζεται στο παρασκήνιο και, μέσω των επιχειρηματικών του συμφερόντων, να γεφυρώνει όλες αυτές τις πλευρές και να χτίζει επαρκή αξιοπιστία για να βοηθήσει στην επίτευξη της συμφωνίας».

Κούσνερ: Εμπόδιο η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση

Από την πρώτη θητεία του Τραμπ, σύμφωνα με διπλωμάτες και συνεργάτες, ο Κούσνερ προωθούσε την άποψη ότι η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση αποτελούσε εμπόδιο για μια ευρεία προσέγγιση μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών κρατών, ιδίως των κρατών του Κόλπου της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, η οποία θα μπορούσε να μεταμορφώσει οικονομικά την περιοχή.

Μετά την επίθεση του Νετανιάχου κατά του Κατάρ νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Κούσνερ και ο Γουίτκοφ φέρεται να διέκριναν μια ευκαιρία, καθώς οι Άραβες ηγέτες ανησυχούσαν ότι η επίθεση θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα προηγούμενο για περαιτέρω επιθέσεις στην περιοχή.

Ο Κούσνερ υπαγόρευσε τη συγγνώμη Νετανιάχου στο Κατάρ

Σε μια αλληλεπίδραση που αναφέρθηκε για πρώτη φορά από το Wall Street Journal και στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε από αξιωματούχους των ΗΠΑ, ο Κούσνερ και ο Γουίτκοφ υπαγόρευσαν την απολογία προς τον πρωθυπουργό του Κατάρ, Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι, την οποία ο Νετανιάχου παρέδωσε τηλεφωνικά λίγο πριν εμφανιστεί μαζί με τον Τραμπ σε μια σύνοδο κορυφής στο Λευκό Οίκο στα τέλη Σεπτεμβρίου.

«Ήταν το είδος της πράξης που κάνουν οι ώριμοι άνθρωποι», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος που ενημερώθηκε για τις προσπάθειες των Witkoff και Kushner να διαπραγματευτούν μια εκεχειρία. «Αυτό μας έδωσε κάποιο πλεονέκτημα».

Παρατηρητές αναφέρουν ότι η επίδραση του Κούσνερ στην πολιτική για τη Μέση Ανατολή είναι εμφανής από την αρχή της δεύτερης θητείας του Τραμπ. Η πρόταση για αναδιαμόρφωση της Γάζας σε μια τεράστια παραθαλάσσια περιοχή, εκφράστηκε για πρώτη φορά από τον Κούσνερ σε μια εκδήλωση στο Χάρβαρντ το 2024.

Οι επικριτές κατηγόρησαν τον Τραμπ ότι προωθεί την εθνοκάθαρση, αφού δήλωσε ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να εκδιωχθούν με τη βία από τη Γάζα πριν από την ανασυγκρότηση – μια ιδέα που πρώτος είχε προτείνει ο Κούσνερ.

Ο Aaron David Miller, πρώην διπλωμάτης και διαπραγματευτής για τη Μέση Ανατολή, καθώς και ανώτερος ερευνητής στο Carnegie Endowment for International Peace, θυμήθηκε τη συνάντησή του με τον Kushner κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Trump και περιέγραψε την αδιάφορη προσέγγισή του για τη διπλωματία στην περιοχή.

Ο Κούσνερ του είπε: «Μην μου μιλάς για ιστορία. Δεν με ενδιαφέρει η ιστορία. Εδώ κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά».

Οι δεσμοί των  Κούσνερ – Νετανιάχου

Η οικογένεια του Κούσνερ διατηρούσε στενούς δεσμούς με τον Νετανιάχου για δεκαετίες, κυρίως μέσω του πατέρα του, Τσαρλς Κούσνερ, ο οποίος ήταν σημαντικός δωρητής σε φιλοϊσραηλινές υποθέσεις. Η σχέση ήταν τόσο στενή που ο Νετανιάχου έμεινε κάποτε στο σπίτι της οικογένειας Κούσνερ στο Νιου Τζέρσεϊ, σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times.

Παρά ταύτα, ο Κούσνερ είχε πει στον Μίλερ ότι ένα από τα βασικά στοιχεία της διπλωματίας του Τραμπ κατά την πρώτη θητεία του ήταν ότι θα «ήταν αδύνατο για οποιονδήποτε Ισραηλινό πρωθυπουργό να του πει όχι».

«Μου ήταν τελείως άγνωστο …ότι η θεμελιώδης αυτή αρχή θα δημιουργούσε μια κατάσταση πολύ διαφορετική κατάσταση από οποιονδήποτε άλλον Αμερικανό Πρόεδρο για τον οποίο είχα εργαστεί».

Περιγραφοντας τις συνομιλίες, Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι η φανερή και αδιαμφισβήτη στήριξη του Τραμπ προς το Ισραήλ έδωσε τη δυνατότητα στον Kushner και Witkoff να συνεργαστούν στενά με Άραβες ηγέτες και ακόμη να συναντηθούν απευθείας με τη Χαμάς χωρίς να αποξενώνουν τη κυβέρνηση Νετανιάχου.

Ο Τραμπ, καθώς και ο Κούσνερ και ο Γουίτκοφ, «στάθηκαν 100% στο πλευρό του Ισραήλ», δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος.

«Το Ισραήλ έχει μεγάλη εμπιστοσύνη στον Πρόεδρο Τραμπ ότι δεν θα του ζητήσει να κάνει τίποτα που θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλειά του».

Πηγή: The Guardian