Ένα σημαντικό πρώτο βήμα για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα έγινε με την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ, στις 2 μετά τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας, ότι το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν για την υλοποίηση της πρώτης φάσης του ειρηνευτικού σχεδίου του.
«Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα και ότι το Ισραήλ θα αποσύρει τον στρατό του σε μια συμφωνημένη γραμμή» ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος κάνοντας λόγο για ένα ιστορικό, χωρίς προηγούμενο γεγονός. «ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΙ ΟΙ ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ» υπογράμμισε ο Τραμπ στο μήνυμά του, ενώ πηγές του Λευκού Οίκου ανέφεραν ότι ο πρόεδρος θα μπορούσε να μεταβεί στη Μέση Ανατολή ακόμα και αύριο Παρασκευή για να βάλει την προσωπική του σφραγίδα στη συμφωνία.
Είναι μια μεγάλη μέρα για το Ισραήλ, δήλωσε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου που συγκαλεί σήμερα το υπουργικό συμβούλιο για να εγκρίνει τη συμφωνία δίνοντας βάρος στην απελευθέρωση των ομήρων. Η ηγεσία της Χαμάς ανακοίνωσε ότι η συμφωνία θα είναι καθοριστική για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού, την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και για την «ανταλλαγή αιχμαλώτων». Και οι δυο πλευρές ευχαρίστησαν προσωπικά τον Ντόναλντ Τραμπ ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος είχε εγκάρδια τηλεφωνική επικοινωνία με τον Νετανιάχου, ο οποίος τον προσκάλεσε να μιλήσει στην ισραηλινή Βουλή.
Η απόσυρση του ισραηλινού στρατού από συγκεκριμένες περιοχές της Γάζας θα μπορούσε να αρχίσει ακόμα και εντός της ημέρας, οπότε αντίστοιχα θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα η προθεσμία των 72 ωρών για την απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς. «Κατά συνέπεια», όπως εξήγησε Αμερικανός αξιωματούχος, «η εκτίμηση του Λευκού Οίκου είναι πως οι Ισραηλινοί όμηροι θα αρχίσουν να απελευθερώνονται την προσεχή Δευτέρα, όμως η Χαμάς θα προσπαθήσει να το κάνει νωρίτερα».
Θα πάρει ο Τραμπ το Νόμπελ Ειρήνης;
Υπό το φως αυτών των ραγδαίων εξελίξεων, αυξάνονται άραγε οι πιθανότητες να είναι ο Αμερικανός πρόεδρος ο νικητής του εφετινού βραβείου Νόμπελ Ειρήνης που θα ανακοινωθεί το μεσημέρι της Παρασκευής ή μήπως είναι πολύ αργά για να μπει η πρωτοβουλία του στη ζυγαριά της αρμόδιας επιτροπής; Το ζήτημα αφορά τους τύπους αλλά και την ουσία. Τυπικά, το Ισραήλ και η Χαμάς έκαναν μεν ένα σημαντικό βήμα αλλά δεν κατέληξαν σε μια ευρύτερη συμφωνία. Η παρέμβαση του Τραμπ έγινε εκτός των προβλεπόμενων προθεσμιών ενώ το πρακτικό αποτέλεσμά της θα φανεί μετά από την ανακοίνωση του βραβείου.
Η νορβηγική επιτροπή που εξετάζει τις υποψηφιότητες υποδέχεται τις σχετικές προτάσεις μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, ενώ μπορεί να συμπεριλάβει ορισμένες σε μια συνεδρίασή της τον Φεβρουάριο. Κατά συνέπεια η υποψηφιότητα του Τραμπ θα πρέπει να κριθεί με βάση το έργο του κατά το πρώτο δεκαήμερο, το πολύ τις πρώτες 3-4 εβδομάδες της δεύτερης θητείας του στο Λευκό Οίκο, δεδομένου ότι ανέλαβε καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου 2025. Υπάρχει όμως το προηγούμενο του Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος παρότι ανέλαβε καθήκοντα προέδρου των ΗΠΑ στις 20 Ιανουαρίου 2009, με βάση τις ίδιες προθεσμίες, κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης το 2009.
Ίσως μέσω του Νόμπελ Ειρήνης επιχειρηθεί ενίσχυση της ειρηνευτικής διαδικασίας, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι θα το κερδίσει ο Τραμπ. Μεταξύ εκείνων που πρότειναν τον Αμερικανό πρόεδρο είναι οι συγγενείς των Ισραηλινών ομήρων αλλά και ο Νετανιάχου, ο οποίος κατηγορείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου. Εκείνο που ίσως θα βαρύνει περισσότερο αρνητικά για τον Τραμπ είναι ότι η επιτροπή δεν θέλει να υπάρξει υπόνοια ότι υποκύπτει σε πιέσεις, ότι χειραγωγείται για να εξυπηρετήσει πολιτικές σκοπιμότητες.
Εκείνος το θέλει, αλλά δύσκολα να το πάρει φέτος
Ο Τραμπ επιζητεί σχεδόν μανιωδώς το βαρυσήμαντο βραβείο προβάλλοντας εαυτόν ως παγκόσμιο ειρηνοποιό όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά επίσης στην Ουκρανία, στον Καύκασο, στη νότια Ασία, στην Αφρική. Υποστηρίζει ότι εκείνος σταμάτησε τον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, ότι ο ίδιος έθεσε το πλαίσιο για να σταματήσει ο πόλεμος των Ρώσων με τους Ουκρανούς, ότι έβαλε τέλος στον πόλεμο μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας, ότι απέτρεψε μια γενικευμένη σύγκρουση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν για το Κασμίρ καθώς και έναν πόλεμο μεταξύ Αιγύπτου και Αιθιοπίας για τα νερά του ποταμού Νείλου. Ισχυρίζεται ακόμα, ότι εκείνος επέβαλε την ειρήνη μεταξύ Καμπότζης και Ταϊλάνδης, μεταξύ Ρουάντας και Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Οι περισσότερες αν όχι όλες αυτές οι συγκρούσεις ή διαμάχες παραμένουν ανοιχτές, παρά την πομπώδη φρασεολογία του Τραμπ.
Ακόμα και από το βήμα του ΟΗΕ ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίσθηκε ότι δικαιούται το Νόμπελ Ειρήνης απαξιώνοντας ταυτόχρονα το έργο του διεθνούς οργανισμού. Ακόμα πιο πρόσφατα, μιλώντας στη σύναξη των Αμερικανών στρατηγών στη Βιρτζίνια ο Τραμπ κόμπασε ότι «όλοι θέλουν» να πάρει το βραβείο ειρήνης τη στιγμή που έστελνε το στρατό σε αμερικανικές μεγαλουπόλεις για να επιβάλει την κατασταλτική πολιτική της κυβέρνησής του.
Το πιο πιθανό είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θα κερδίσει φέτος το βραβείο που επιθυμεί διακαώς. Όμως, στο βαθμό που θα γίνουν πράξη τα σχέδιά του για τη Μέση Ανατολή και άλλες περιοχές του πλανήτη, θα το διεκδικήσει με ακόμα μεγαλύτερες αξιώσεις τον επόμενο χρόνο.
