Από τη μία πλευρά, πληροφορίες ότι ο Λευκός Οίκος ετοιμάζει στρατιωτικές επιχειρήσεις εντός της Βενεζουέλας, στοχεύοντας –σύμφωνα πάντα με την κυβέρνηση Τραμπ- δίκτυα εμπορίας ναρκωτικών, σε μια υπόθεση που αν πραγματοποιηθεί θα αποτελεί κλιμάκωση της ήδη υπάρχουσας έντασης μεταξύ Καράκας και Ουάσιγκτον.
Από την άλλη, η κλήση χιλιάδων πολιτών της νοτιοαμερικανικής χώρας –ακόμη και ηλικιωμένων- να ενταχθούν στην Εθνική Μπολιβαριανή Εθνοφρουρά, μιας στρατιωτικής δύναμης που δημιουργήθηκε από τον πρώην πρόεδρο Ούγκο Τσάβες το 2009 για να λειτουργεί επικουρικά στον εθνικό στρατό.
Και παράλληλα, η ειλικρινής απορία: τι σημαίνει άραγε με όρους διεθνούς πολιτικής αυτό το ιδιότυπο πολιτικοστρατιωτικό πινγκ – πονγκ μεταξύ των Ντόναλντ Τραμπ και Νικολάς Μαδούρο, το οποίο ξεκίνησες με πρωτοβουλία του αμερικανού προέδρου;
Κλιμάκωση δίχως τέλος
Την εικόνα κλιμάκωσης φέρνει στην επιφάνεια ρεπορτάζ του αμερικανικού δικτύου NBC, το οποίο επικαλούμενο στρατιωτικές πηγές κοντά στον σχεδιασμό των επιχειρήσεων. Οι ίδιες πηγές –που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους- συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως η όποια παρέμβαση των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ αυτή τη φορά θα πραγματοποιηθεί εντός των συνόρων της χώρας και μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Σε σχόλιο που εμμέσως πλην σαφώς επιβεβαιώνει το ρεπορτάζ, ο Λευκός Οίκος ανέφερε: «θα δούμε τι θα γίνει όσο η Βενεζουέλα συνεχίσει την απαράδεκτη πρακτική της να μας στέλνει ναρκωτικά και εμπόρους ναρκωτικών».
Την ίδια στιγμή, ρεπορτάζ των New York Times από την πρωτεύουσα Καράκας, αποτυπώνει μια εικόνα που παρόλη την εσωτερική πολιτικοκοινωνική κρίση δεν παραπέμπει σε κατάρρευση. Παράγοντες της αντιπολίτευσης επικροτούν την αλλαγή καθεστώτος και μιλούν για την «ανάγκη μετάβασης», κάνοντας λόγο για «πλάνο 100 ωρών» μετά την απομάκρυνση του Μαδούρο. Όμως διπλωματικές πηγές διατείνονται ότι δεν υπάρχουν ρήγματα ούτε στο εσωτερικό της κυβερνώσας παράταξης ούτε στο στράτευμα, ενώ αρκετοί πολίτες, ακόμη και αντιφρονούντες, απορρίπτουν κάθετα ως λύση μια ξένη επέμβαση.
Υπενθυμίζεται πως τις περασμένες εβδομάδες ο Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε πως ο αμερικανικός στρατός έχει επιτεθεί σε τρία σκάφη που βρίσκονταν κοντά στα θαλάσσια σύνορα της Βενεζουέλας και τα οποία σύμφωνα πάντα με τον Λευκό Οίκο, εμπλέκονται σε διακίνηση ναρκωτικών μεταξύ Βενεζουέλας και ΗΠΑ.
Ο απολογισμός των νεκρών είναι επίσημα 14 νεκροί, ενώ ο στόλος που διέταξε τον Αύγουστο ο Ντόναλντ Τραμπ να αναπτυχθεί στην περιοχή, παραμένει ως έχει και περιλαμβάνει οκτώ πολεμικά πλοία (πυραυλοφόρα αντιτορπιλικά και αποβατικά) που αριθμούν 4.500 περίπου πεζοναύτες.
Πριν από έναν μήνα εξάλλου, το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης προχώρησε σε επικήρυξη του προέδρου της Βενεζουέλας, προσφέροντας 50 εκατομμύρια δολάρια για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψή του, ποσό διπλάσιο από αυτό που είχε δοθεί από την απερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν και το οποίο ήδη ισοδυναμούσε με την αποζημίωση που αντιστοιχούσε στον Οσάμα Μπιν Λάντεν την επαύριο της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 .
Επιστροφή στην ήπειρο Αμερική
Σημειωτέον ότι η τελευταία φορά που αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις συμμετείχαν σε στρατιωτική επέμβαση στην αμερικανική ήπειρο ήταν το 1995 στην Αϊτή, στο πλαίσιο της στρατιωτικής επιχείρησης «Uphold Democracy». Έκτοτε η παρέμβαση των ΗΠΑ περιορίστηκεστην παροχή πολιτικής στήριξης σε φιλοδυτικά αντιπολιτευόμενα κινήματα ή στην επιβολή οικονομικών κυρώσεων σε κυβερνήσεις και κράτη, με Νικαράγουα, Βενεζουέλα και Κούβα να αποτελούν τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Επιστρέφοντας όμως στο παρόν, ποιόν ωφελεί η διατήρηση της έντασης; Όπως παρατηρούσε προ ημερών η Wall Street Journal, η συγκυρία φαίνεται να εξυπηρετεί και τους δύο ηγέτες, καθώς ο Τραμπ παρουσιάζεται στο εσωτερικό των ΗΠΑ ως «αμείλικτος τιμωρός», ενώ ο Μαδούρο αποπειράται να συσπειρώσει τους πολίτες γύρω από την «εξωτερική απειλή».
Υπάρχουν όμως και πιο δομικές αιτίες, που θα πρέπει να αναζητηθούν στην αλλαγή του συσχετισμού σε ό,τι αφορά τις διεθνείς υποθέσεις και τον ρόλο των ΗΠΑ στον νέο πολυπολικό κόσμο που αναδύεται εν μέσω επώδυνων γεωπολιτικών τοκετών.
Ρεπορτάζ του Politico στις αρχές του Σεπτεμβρίου, το οποίο παρέπεμπε σε τρεις πηγές με γνώση του προσχεδίου της τελευταίας εκδοχής της Εθνικής Στρατηγικής Άμυνας (National Defence Strategy), που συνήθως αναθεωρείται στην έναρξη κάθε κυβερνητικής θητείας, επιβεβαιώνει την πολιτική μεταστροφή της Ουάσιγκτον, καθώς προκρίνει τη διαφύλαξη της εγχώριας και περιφερειακής ασφάλειας ως σημαντικότερη προτεραιότητα από την αντιμετώπιση διεθνών αντιπάλων, όπως το Πεκίνο και η Μόσχα.
Με άλλα λόγια, παρότι οι ΗΠΑ δεν αναιρούν τη φιλοδοξία να αποδυναμωθούν η Κίνα και η Ρωσία, δίνεται προτεραιότητα στα του «οίκου» τους, σε μια νεότερη εκδοχή αυτού που η στρατηγική του 19ου αιώνα περιέγραφε ως «Δόγμα Μονρόε».
Το γεγονός ότι μια τέτοια μετατόπιση παραπέμπει σε μια εποχή που ταυτίστηκε από την άγρια αντιπαράθεση των ΗΠΑ με τους γείτονές τους, προετοιμάζοντας για την ισχυροποίηση της μιλιταριστικής μηχανής που θα γνώριζε άπασα η υφήλιος τον 20ο αιώνα, δεν προμηνύει περισσότερο ειρηνικούς καιρούς. Υπό αυτή την έννοια, η Βενεζουέλα ίσως αποτελεί το πιλοτικό επεισόδιο ενός σίριαλ διόλου θετικού για την πολλαπλά δοκιμασμένη από αιματηρές επεμβάσεις ήπειρο.
