Παλαιστίνη: Γιατί η αναγνώριση δεν σημαίνει πολλά όσο συνεχίζεται η γενοκτονία

H παλαιστίνια δικηγόρος Σόσαν Ζαχέρ, με ειδίκευση σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ισραληνικής οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων B’Tselem, με έδρα την Ιερουσαλήμ, μιλάει για τη γενοκτονία στη Γάζα και τη στάση της ισραηλινής κοινωνίας.

Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους από κράτη όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία κατά πόσο σηματοδοτεί θετική αλλαγή;

Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους είναι θετική είδηση αλλά δεν σημαίνει πολλά όσο η διεθνής κοινότητα δεν κάνει κάτι για να σταματήσει τη γενοκτονία των Παλαιστινίων της Γάζας από το Ισραήλ. Να θυμίσω ότι η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2012 αναβίβασε την εκπροσώπηση της Παλαιστίνης στα Ηνωμένα Έθνη σε κράτος μη μέλος με την ιδιότητα παρατηρητή, ενώ το 2021 το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο αναγνώρισε την Παλαιστίνη σαν μέλος του. Δεν λείπουν, δηλαδή, οι παρεμβάσεις διεθνών οργανισμών υπέρ της Παλαιστίνης σε επίπεδο θεωρητικό.

Δεν μπορούμε όμως να βλέπουμε την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους ξεχωριστά από πράξεις που να υποχρεώνουν εν τοις πράγμασι το Ισραήλ να σταματήσει τη γενοκτονία και να συμμορφωθεί με το αναγνωρισμένο δικαίωμα των Παλαιστινίων στον αυτοπροσδιορισμό.

Το Ισραήλ απειλεί με προσάρτηση της Δυτικής Όχθης ως αντίποινα για τις αναγνωρίσεις παλαιστινιακού κράτους. Θα το κάνει;

Είναι ένα σχέδιο της πολιτικής ελίτ, ειδικότερα της Ακροδεξιάς, από πολύ πριν τον πόλεμο. Ο Σμότριτς, υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Νετανιάχου, δημοσίευε το 2017 το σχέδιο του για την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης και τη συνέχεια των παράνομων εποικισμών, ισχυριζόμενος ότι πρόκειται για τη μόνη πραγματική λύση στα προβλήματα του Ισραήλ. Και όταν σχηματίστηκε η κυβέρνηση Νετανιάχου, μια από τις βασικές αρχές του συνασπισμού που τη συγκροτεί ήταν η επέκταση του Ισραήλ στα βιβλικά του όρια.

Η προσάρτηση της Δυτικής Όχθης επομένως είναι τμήμα ενός σχεδίου, ενός πολιτικού οράματος, όχι αντίδραση στις αναγνωρίσεις της Παλαιστίνης. Όπως και η γενοκτονία δεν είναι αποτέλεσμα της βίαιης επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς.

Ποια είναι η εικόνα από την κατάσταση στη Γάζα;

Συμπληρώνουμε σχεδόν δύο χρόνια γενοκτονικής πολιτικής, σε τηλεοπτική μετάδοση μάλιστα από το πεδίο. Βλέπουμε την κατάσταση να επιδεινώνεται, είμαστε εν μέσω ενός ανθρωπογενούς λιμού, παρακολουθούμε την καταστροφή από τον ισραηλινό στρατό χωρίς καμία διάκριση ανάμεσα σε πολίτες και μαχητές. Η λιμοκτονία οδηγεί με τη σειρά της σε περισσότερους θανάτους, ειδικά παιδιών. Και δεν μιλάμε για απλή σφαγή, εμείς ως B’Tselem το λέμε ξεκάθαρα ότι πρόκειται για γενοκτονία.

Μιλάτε για γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων της Γάζας κόντρα στο κυβερνητικό αφήγημα. Έχετε δεχτεί κάποιου είδους πίεση λόγω της στάσης σας;

Οι ισραηλινές αρχές προσπαθούν να σιωπήσουν όσους μιλούν για γενοκτονία και αποκαλύπτουν τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττει το Ισραήλ. Βλέπουμε να γίνονται πολιτικές διώξεις σε μεγάλη κλίμακα, με την αστυνομία να συλλαμβάνει πολίτες επειδή λένε τη γνώμη τους, βλέπουμε φοιτητές σε πανεπιστήμια του Ισραήλ να αποβάλλονται εξαιτίας αναρτήσεών τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημόσιοι υπάλληλοι απολύονται επειδή η άποψή τους για ό,τι συμβαίνει δεν ταιριάζει με το κυβερνητικό αφήγημα ή την κρατούσα αντίληψη.

Όποιος εκφράζει αντίθεση στην πολιτική του Ισραήλ κινδυνεύει με διώξεις. Ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για το ίδιο κράτος που στη Γάζα έχει σκοτώσει περισσότερους από 270 δημοσιογράφους. Θέλει να σταματήσει κάθε φωνή που αποκαλύπτει τη γενοκτονία και το σχέδιο αποικιοποίησης που οδηγεί σε αυτό που ακούμε συχνά ως «Μεγάλο Ισραήλ» και περιλαμβάνει Γάζα και Δυτική Όχθη. Για αυτό και παρέχεται ουσιαστικά καθεστώς ασυλίας και ατιμωρησία ως προς τα εγκλήματα εις βάρος Παλαιστινίων και στη Δυτική Όχθη.

Ισχύει ότι μεγάλο μέρος της ισραηλινής κοινωνίας επικροτεί ή ανέχεται τον Νετανιάχου, ότι οι αντιδράσεις εναντίον της κυβέρνησης δεν αφορούν τόσο τις ζωές των Παλαιστινίων;

Η πλειονότητα των Ισραηλινών βλέπει τους Παλαιστίνιους σαν ζώα, πιστεύουν ότι είναι καλύτερα να τους σκοτώσουν ώστε να τους ξεφορτωθούν. Αυτό είναι αποτέλεσμα χρόνιας εκπαίδευσης κατά των Παλαιστινίων, μιας κουλτούρας υπεροχής των Ισραηλινών, ενός εξαιρετισμού που βλέπει τους Άραβες του Ισραήλ ως κατώτερους. Πρόσφατη δημοσκόπηση το επιβεβαιώνει, με το 82% να είναι υπέρ της βίαιης εκδίωξης των Παλαιστινίων από τη Γάζα και το 56% να στηρίζει την εκδίωξη συνολικά των Παλαιστινίων από την ισραηλινή επικράτεια.

Είναι μειοψηφία όσοι θέλουν να σταματήσει ο πόλεμος και αρκετοί από αυτούς εστιάζουν στην οικονομική και ψυχική κόπωση από τον πόλεμο, όχι στις ζωές των Παλαιστινίων. Αν δεν υπήρχαν οι όμηροι, ορισμένοι δεν θα ήταν αντίθετοι μάλιστα με τη συνέχιση της γενοκτονίας. Εξάλλου πολλοί Ισραηλινοί δεν έχουν ιδέα τι γίνεται στη Γάζα, παρακολουθούν μόνο τα συστημικά ΜΜΕ της χώρας και έχουν διαμορφώσει μια εικόνα άρνησης, πως όσα ακούν ή βλέπουν οι άλλοι για τη Γάζα είναι ψευδή. Δεν είναι όμως μόνο ο Νετανιάχου, μπορεί ο Μπένι Γκαντζ ή ο Γιαΐρ Λαπίντ να μιλούν διαφορετικά, με έναν λιγότερο επιθετικό τρόπο, αλλά η βάση τους είναι σήμερα πιο θετική στην επέκταση των ισραηλινών εδαφών και σε μια πιο επιθετική πολιτική.