Ερωτικά και οικογενειακά φαντάσματα

Ο ξεχωριστός δεσμός που αναπτύσσεται ορισμένες φορές μεταξύ ψυχοθεραπευτή και θεραπευομένου

Μαριαλένα Σπυροπούλου
Ρου

Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2016
σελ. 136, τιμή 9,90 ευρώ

Ο ξεχωριστός δεσμός που αναπτύσσεται ορισμένες φορές μεταξύ ψυχοθεραπευτή και θεραπευομένου έχει απασχολήσει κατ’ επανάληψη τα τελευταία χρόνια την ελληνική πεζογραφία και σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να εντάξουμε και τη νουβέλα Ρου που σηματοδοτεί την πρώτη λογοτεχνική εμφάνιση της Μαριαλένας Σπυροπούλου. Βέβαια, η σχέση ανάμεσα στη νεαρή Ρούλα ή Ρου και στην 67χρονη αναλύτριά της δεν είναι ακριβώς σχέση αναλυτή και αναλυομένου. Η Ρου έχει δεχτεί απλώς να λάβει μέρος σε μιαν επιστημονική έρευνα της Βέρας κι έτσι η βάση των συνεδριών τους θα παραμείνει από την αρχή μέχρι το τέλος κάπως ανορθόδοξη.


Μολονότι πολύ νέα, η Ρου έχει προλάβει να ζήσει μιαν αρκετά κακοποιημένη ζωή. Εγκλωβισμένη σε ένα πολύπαθο νησιωτικό περιβάλλον, καταφτάνει δυο χρόνια προτού τελειώσει το σχολείο στην Αθήνα, καταλύοντας στο σπίτι ενός θείου της. Η εγκατάσταση στην πρωτεύουσα δεν θα διώξει τα οικογενειακά και τα ερωτικά φαντάσματα που έχει αφήσει πίσω: τον ανάλγητο πατέρα της που έχει χειροδικήσει με τον πιο βίαιο τρόπο εις βάρος της, τη μαλθακή της μητέρα, όπως και τον πάντα ποθητό εραστή της που έχει ήδη μετατραπεί σε μακρινό όνειρο. Δεν πρόκειται όμως μόνο για τα τραύματα του παρελθόντος αλλά και για τις μεγάλες δυσκολίες του παρόντος: η Ρου δεν μπορεί να υπομείνει τη μιζέρια και τις ιδιοτροπίες του θείου της κι όταν επιτέλους απαλλάσσεται από το βάρος του, βρίσκοντας δουλειά σε κομμωτήριο, μια νέα καταπίεση έρχεται να τη βασανίσει –ο αυτοκαταστροφικός χαρακτήρας της εργοδότριάς της.

Μιλώντας στη Βέρα για όλες τις φάσεις του δύστροπου βίου της, η Ρου αρχίζει να συνειδητοποιεί πως οι ώρες των συναντήσεων μαζί της αποτελούν τη μόνη ανάσα και διαφυγή της. Και η ψυχαναλύτρια ωστόσο από τη μεριά της διαισθάνεται πως η Ρου είναι το μοναδικό πρόσωπο που έχει τη δυνατότητα να τη βγάλει από την κατάθλιψη στην οποία την έχει βυθίσει ο θάνατος του γιου της. Υποταγμένη στην κυριαρχία των αισθημάτων που αποδεσμεύει το πένθος, η Βέρα θα έρθει εντέλει πολύ κοντά στη Ρου εκτός ψυχαναλυτικής κλίνης. Κι αυτό θα αναδείξει ένα δραστικό γυναικείο δίπολο: η Ρου θα κατορθώσει να βάλει σε μια ρότα την καινούργια ζωή της και η Βέρα θα καταφέρει να εκλογικεύσει το πένθος της.

Το δυνατό πρόσωπο της ιστορίας που ξετυλίγει η Σπυροπούλου είναι σίγουρα η Ρου: εσωστρεφής και ταυτοχρόνως έτοιμη να κάνει το άλμα που απαιτείται για την απελευθέρωσή της, σκιασμένη από τα σκοτάδια της αλλά και πρόθυμη να αναζητήσει το ξέφωτο που θα τη μεταμορφώσει, βυθισμένη στην άγνοια για τον κόσμο που ανοίγεται μπροστά της και την ίδια ώρα σε κατάσταση υπεροπλίας προκειμένου να τον κατακτήσει, η Ρου εκπροσωπεί μια γυναίκα που ξέρει πώς να αγωνιστεί για την αυτονομία της (για τη διεκδίκηση του σώματος και της σεξουαλικότητάς της) χωρίς να γίνει υποχείριο της οποιασδήποτε ιδεολογικής φανφάρας. Να προσθέσω στις αρετές του βιβλίου τους διεξοδικούς μονολόγους των δύο γυναικών, καθώς και τις δραματουργικά καίριες αναδρομές της αφήγησης. Αφήγηση η οποία θα ενισχυθεί και από έναν ζωηρό επιστολικό λόγο όπου τον πρωταγωνιστικό ρόλο θα αναλάβει ένα άλλο γυναικείο δίπολο: η Ρου και η αγαπημένη φίλη της στο νησί.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.