Η κυβέρνηση έχει ουσιαστικά ανακοινώσει τρείς οικονομικούς στόχους: την αύξηση της απασχόλησης, που γίνεται μέσω της επίτευξης βιώσιμης ανάπτυξης, τη δημοσιονομική σταθεροποίηση και την αναδιανομή του εισοδήματος. Είναι αυτός ο τριπλός στόχος εφικτός; Γενικά μιλώντας, ναι. Είναι δυνατό, με ένα προσεκτικά σχεδιασμένο μείγμα οικονομικής πολιτικής, να επιτευχθούν και οι τρεις στόχοι ταυτόχρονα, αν όχι βραχυπρόθεσμα, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα.
Αλλά, το να βρει κάποιος το σωστό μείγμα οικονομικής πολιτικής, δηλαδή το συνδυασμό αλλαγών στην οικονομική πολιτική, προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, απαιτεί ρεαλισμό και μια σειρά μέτρων πολύ διαφορετικά από αυτά που βιώνουμε εδώ και χρόνια.
Ακόμα και η επίτευξη των παραπάνω στόχων ανά δύο δεν είναι εύκολη. Για παράδειγμα, είναι αλήθεια πως η άποψη ότι η οικονομική ανάπτυξη δεν μπορεί να συμβαδίσει με αναδιανομή του εισοδήματος δεν είναι πλέον αποδεκτή. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ανάπτυξη και αναδιανομή μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα στο βαθμό όμως που η αναδιανομή γίνεται μέσω της δημιουργίας νέων ευκαιριών και πρόσβασης σε αγορές και όχι μέσω νέων φόρων και μεταβιβάσεων που αλλοιώνουν τα κίνητρα. Και το πιο κλασσικό παράδειγμα δημιουργίας ευκαιριών για τους οικονομικά αδύνατους είναι ένα καλό δημόσιο σχολείο και πανεπιστήμιο. Αλλά, οι πολιτικές που ακολουθούνται στον τόπο μας μόνο σε αυτό δεν οδηγούν. Ή, ας εξετάσουμε τον άλλο διπλό στόχο, ανάπτυξη και δημοσιονομική σταθεροποίηση. Μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα; Η απάντηση είναι παρόμοια. Μπορούν, στο βαθμό όμως που η δημοσιονομική σταθεροποίηση γίνεται μέσω του εξορθολογισμού του δημοσίου τομέα, της δημιουργίας κλίματος σταθερότητας και εμπιστοσύνης, της διεύρυνσης της φορολογικής και εισπρακτικής βάσης, της μείωσης των καταναλωτικών δαπανών και της παράλληλης μείωσης των φόρων εισοδήματος στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Αλλά, τα περισσότερα από αυτά και πάλι απορρίπτονται στο τόπο μας.
Είναι μάλλον απίθανο, με βάση τις αποφάσεις που λαμβάνονται, να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι. H επίτευξη των στόχων αυτών (είτε
ατομικά είτε, πολύ περισσότερο, σε συνδυασμό) απαιτεί πρώτα από όλα συνειδητοποίηση της πραγματικότητας και ρεαλισμό.
* Οι Γιώργος Οικονομίδης και Αποστόλης Φιλιππόπουλος είναι, αντίστοιχα, αναπληρωτής καθηγητής και καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
