Το επταήμερο του Διόδωρου

Η Περσεφόνη μετά την απαγωγή, βασίλισσα του Αδη

Στο βάθος του τάφου, στο βάθος του κήπου, στο βάθος της θάλασσας, στο βάθος της ψυχής μου, στο βάθος του μυαλού μου, όλα είναι ανακατωμένα. Και ό,τι μοιάζει σταθερό είναι θρυμματισμένο σαν εκείνη τη μισοσπασμένη μαρμάρινη πλάκα του ενάμιση τόνου που βρέθηκε ανακατωμένη με ποταμίσια άμμο και χαλίκια, την τέφρα και τα οστά που έπρεπε να προστατεύει εις τον αιώνα των αιώνων.

Αλλά η δίψα για χρυσάφι σέρνει καράβια στην άκρη του κόσμου για ανακάλυψη Ελντοράντο, στέλνει χρυσωρύχους στα έγκατα της γης να σκάβουν, στέλνει τυμβωρύχους να θηρεύουν τάφους κλέβοντας την μπουκιά από το στόμα των αρχαιολόγων –η δίψα για χρυσάφι δεν στερεύει μπροστά σε μαρμάρινες πόρτες: τις θρυμματίζει ο άπληστος και αφήνει διψασμένους αυτούς που ψάχνουν σε τάφους με τη μανία της γνώσης και όχι με τη μανία του χρυσαφιού.

• «Aurus vincit omnia» απαντούν οι κυνικοί όταν ακούν «amor vincit omnia» –όλα τα νικά το χρυσάφι. Πόσοι κατέβηκαν σε τάφους από έρωτα; Στα δάχτυλα είναι μετρημένοι, Ορφέας, Ρωμαίος, ίσως κάποιοι που δεν θυμάμαι· εκατομμύρια έχουν κατέβει σε τάφους ψάχνοντας για το χρυσάφι που συνόδευε τους άρχοντες στο τελευταίο παλάτι τους.

Ομως και όσοι ψάχνουν τάφους με καλό σκοπό, χρυσάφι ονειρεύονται να βρουν και αυτοί, να εντυπωσιάσουν τους επισκέπτες των μουσείων –ποιος νοιάζεται για τα μικροπράγματα που δεν έχουν λάμψη αλλά γνώση; Ο νομπελίστας και αγαπημένος δάσκαλος όλων των φυσικών του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα Ρίτσαρντ Φέιμαν αφηγείται τι του συνέβηκε κάποτε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, πριν από το 1960 πρέπει να ήταν.

Χάζευε εδώ και εκεί, πέφτει και πάνω στον μηχανισμό των Αντικυθήρων, στριμωγμένο σε κάποια γωνιά. Κατάλαβε πως είχε μπροστά του επιστημονικό όργανο και άρχισε να κάνει ερωτήσεις επί ερωτήσεων στην ξεναγό του για το τι, από πού και πότε είναι, πού βρέθηκε, αν έχουν βρεθεί άλλα παρόμοια –τέτοια πράγματα. Και αυτή ούτε που καταλάβαινε τι τη ρωτούσε και του είπε απορημένη «μα τόσα υπέροχα αγάλματα από μάρμαρο πεντελικό, τόσα χρυσάφια από τις Μυκήνες, τόσα αγγεία, τόσοι όμορφοι κούροι και τόσες εξαίσιες κόρες –σε αυτό εδώ το πράγμα κολλήσατε;».

Ομορφιά και γνώση

Η ομορφιά κυκλοφορεί γύρω μας συνέχεια, ημερολόγιό μου· στα κορίτσια, στα δέντρα, στα σύννεφα στα βουνά. Η τέχνη των ζωγράφων και των γλυπτών την αναπαριστά, την πολλαπλασιάζει. Δεν λέω, καλό είναι να έχουμε περισσότερη ομορφιά –όμως οι συσκευές και τα μηχανήματα δεν υπάρχουν γύρω μας, υπάρχουν μόνο στο μυαλό μας. Σοφία και γνώση ανθρώπινη είναι κρυσταλλωμένη σε αυτά. Δεν είναι σπουδαιότερα λοιπόν τα δεύτερα από τα πρώτα που τα εμφανίζουμε από το πουθενά;

Θέλω να πω, ημερολόγιό μου, το γνωστό παράπονό μου: ότι θα το βρουν το αλφαβητάριό μου κατά λάθος εκεί που ψάχνουν για χρυσές εξάστερες λάρνακες, χρυσά στεφάνια ψιλοδουλεμένα και χρυσά περίαπτα με σμαράγδια και διαμάντια, ένδοξα σπαθιά με ελεφαντόδοντο –αλλά καμιά σημασία δεν θα του δώσουν· θα το ρίξουν με τα άλλα δευτερεύοντα της ανασκαφής, όλα όσα δεν θαμπώνουν και δεν σκοτώνουν. Και κάποιος σε κάποια υποσημείωση θα το αναφέρει έπειτα από δεκαετίες. Μόνο η Ιζαμπώ θα ζει τότε να τη διαβάσει –αδικία δεν είναι;

• Και γύρω μας, έξω από τους τάφους, όλα για το χρυσάφι γίνονται –αυτό θέλουν να τους επιστρέψουμε οι δανειστές μας, αυτό θα χάσουν οι τράπεζες με τις ρυθμίσεις για τα «κόκκινα δάνεια», αυτό θέλει να εισπράξει το κράτος με τις ρυθμίσεις για τις «ληξιπρόθεσμες οφειλές» που τις έκανε πολλές, εκατό, για αυτούς που χρωστάνε λίγα και λιγότερες, 72, για αυτούς που χρωστάνε πολλά –αντιστροφή πέρα από κάθε λογική, από τη δική μου τουλάχιστον.

Γιατί όπου υπάρχει χρυσάφι δεν υπάρχει λογική: υπάρχει απληστία, και ελπίδα για νίκη –aurus vincit omnia, όλα τα νικά ο χρυσός. O ΣΥΡΙΖΑ, ας πούμε, χρόνια τώρα φωνάζει για τα δισεκατομμύρια που πήγαν στις τράπέζες, πως ήταν σκάνδαλο να τα δίνουν στους τραπεζίτες –και τώρα ξαφνικά κραυγάζει πως τα 11,5 δισεκατομμύρια που περίσσεψαν από την ανακεφαλαιοποίησή τους να πάνε στις τράπεζες και αυτά, να μη χρησιμοποιηθούν για να υπάρχει αποκούμπι αν οι αγορές δεν μας δίνουν από το δικό τους, ιδιωτικό, χρυσάφι.

Γιατί; Γιατί θα εθνικο-κοινωνικοποιήσει τις τράπεζες, ή κάτι τέτοιο, αν γίνει εξουσία και θα διαχειρίζεται αυτός το χρυσάφι τους –τα δημοσιονομικά τα ελέγχουν οι δανειστές. Δεν λέω, σωστό και αναγκαίο είναι να πέσει χρήμα στην αγορά, όχι πολιτικό όμως: αυτό δεν γεννά πλούτο, ψήφους μόνο φέρνει –και κρίση λίγα χρόνια μετά.

Χρυσάφι και δόξα

Εντάξει, δεν γίνονται όλα για το χρυσάφι, υπάρχουν και αυτοί που νοιάζονται για τη δόξα –Είδα φωτογραφίες αριστεριστών στο δίκτυο, να τον έχουν περικυκλώσει, να φωνάζουν και να χειρονομούν κατά του πρύτανη Φορτσάκη –ωραία παιδιά, αγόρια και κορίτσια, τα θαύμασα. Με ναρκισσισμό που ξεχείλιζε: ήταν ολοφάνερη στα πρόσωπα η ικανοποίηση που βρίσκονταν στο μάτι της δημοσιότητας, που τους φωτογράφιζαν και θα τους έβλεπαν εκατομμύρια μάτια, να χορτάσει η φιλαυτία τους, να νιώσουν σπουδαίοι.

• Φωτογραφίες από τη συνάντηση Καραμανλή του Μικρού – Σαμαρά στο «Χίλτον» δεν είδαμε αλλά και αυτοί επίτηδες, για να τους δουν τα μάτια της μικρής αγοράς του αθηναϊκού establishment, πήγαν εκεί για να το μάθουμε μετά εμείς οι ακατάστατοι. «Πάει για Πρόεδρος», «κανόνισαν τον ανασχηματισμό», βούιξαν οι φήμες. Ητοι, οι δύο άνθρωποι που μας οδήγησαν εδώ, ο πρώτος με τη διακυβέρνησή του 2004-2009 και ο δεύτερος με τη λυσσασμένη αντιπολίτευση του 2010-12 συσκέπτονται και αποφασίζουν για το μέλλον μας.

Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να δώσει χρυσάφι στις τράπεζες για να το διαχειριστεί ο ίδιος, με τη στήριξη της αντισυστημικής Γιάννας Αγγελοπούλου και διαφόρων γελωτοποιών –ανταριάζει ο νους μου και με πιάνει ανακατωσούρα όταν σκέπτομαι τέτοια πράγματα.

Ολα ανακατεύονται και θρυμματίζονται, κουλουβάχατα γίνεται ο κόσμος, σαν τάφος που του επιτίθενται διψασμένοι για χρυσάφι και πεινασμένοι για δόξα και εξουσία.

Αλλά, σκέφτομαι και παίρνω κουράγιο, μπορεί οι επιτιθέμενοι να είναι άθαφτοι νεκροί.