«Εμείς μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας για τους αγρότες και να αυξήσουμε τις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου» διαμηνύει μέσω της αποκλειστικής συνέντευξής του στο «Βήμα» ο επικεφαλής της πολυεθνικής Unilever Πολ Πόλμαν. Κατευθύνοντας το τιμόνι της δεύτερης μεγαλύτερης εταιρείας καταναλωτικών προϊόντων στον κόσμο, με πωλήσεις 24,1 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2014 και παρουσία σε 190 χώρες, θεωρείται ένας από τους ισχυρότερους διευθύνοντες συμβούλους, αλλά και ηγέτης της εταιρικής βιωσιμότητας. Το σχέδιο βιώσιμης διαβίωσης της Unilever (USLP), το οποίο ξεκίνησε ο ίδιος, χαρακτηρίζεται το νέο μοντέλο ανάπτυξης των επιχειρήσεων. Η συνάντηση με τον κ. Πόλμαν έγινε στο Λονδίνο, στη μία από τις δύο έδρες της ολλανδοβρετανικής εταιρείας (η δεύτερη βρίσκεται στο Ρότερνταμ). Εκεί, στο ιστορικό κτίριο που δεσπόζει στη Victoria Embankment με τη νεοκλασική αρ ντεκό κυρτή πρόσοψη και τους γιγάντιους ιονικού ρυθμού κίονες και με άπλετη θέα στον Τάμεση, η κουβέντα ξεκίνησε από το Μουντιάλ και την πιο πολυσυζητημένη ίσως φάση της εφετινής διοργάνωσης. «Οι Γερμανοί έστειλαν την μπάλα στην εστία της Βραζιλίας τέσσερις φορές μέσα σε έξι λεπτά. Κάτι τέτοιο είναι μαθηματικά αδύνατον, δεν έχει προηγούμενο ούτε θα ξαναγίνει» σχολίασε ο ολλανδός μάνατζερ, ο οποίος επισκέπτεται τακτικά τις ελληνικές θάλασσες και τα νησιά αλλά και τους έλληνες φίλους του. Θεωρεί άλλωστε ότι «ένας φίλος από την Ελλάδα είναι φίλος για μια ζωή».
Η βιωσιμότητα βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας της Unilever. Είναι μονόδρομος η αειφόρος ανάπτυξη για εταιρείες και οικονομίες;
«Η τεράστια ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών τα τελευταία χρόνια, εξέλιξη που ήταν φυσικά ευπρόσδεκτη, ανέδειξε ότι οι πρώτες ύλες είναι περιορισμένες. Σύντομα οι ανάγκες για τρόφιμα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού της Γης αλλά και της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου στις αναδυόμενες αγορές, θα οδηγήσουν σε αύξηση της παραγωγής κατά 70%. Θα καλύψουμε τις διατροφικές ανάγκες αλλά θα πρέπει να το κάνουμε διαφορετικά, με σεβασμό στο περιβάλλον, το οποίο ήδη απειλείται από την κλιματική αλλαγή. Στη Unilever υποστηρίζουμε ότι οι εταιρείες πρέπει να δώσουμε προληπτικά λύσεις αειφόρου ανάπτυξης. Στην αντίθετη περίπτωση βάζουμε το επιχειρηματικό μας μοντέλο σε κίνδυνο».
Αρκούν οι πρωτοβουλίες των εταιρειών ή χρειάζονται πρωτίστως πολιτικές παρεμβάσεις;
«Η πολιτική διανύει σήμερα μια δύσκολη περίοδο. Παράλληλα οι πολιτικοί κινούνται συνήθως με γνώμονα εθνικά ζητήματα παρά βάσει προβλημάτων παγκόσμιας εμβέλειας. Σήμερα, ενώ η οικονομία είναι παγκόσμια, οι οργανισμοί που καλούνται να αναλάβουν ζητήματα παγκόσμιας διακυβέρνησης δεν έχουν προσαρμοστεί ανάλογα. Ταυτόχρονα οι πολιτικοί αδυνατούν να τα αντιμετωπίσουν. Οι εταιρείες θα πρέπει να συμμετέχουν στις λύσεις. Χρειάζεται συνολική προσπάθεια και συνεργασία ανάμεσα σε εταιρείες, κυβερνήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, τράπεζες και κατάλληλους ανθρώπους. Με πρωτοβουλία της Unilever έχει ήδη δημιουργηθεί ένας συνασπισμός εταιρειών οι οποίες αρνούνται να πουλήσουν προϊόντα που παράγονται μέσω παράνομης αποψίλωσης δασών».
Η ανεργία είναι πρόβλημα παγκόσμιας εμβέλειας. Λαμβάνετε πρωτοβουλίες για την αντιμετώπισή της;
«Μία από τις αρχικές δεσμεύσεις του προγράμματός μας για τη βιώσιμη διαβίωση, το οποίο εφαρμόζουμε σε όλα τα κράτη, όλες τις επωνυμίες και όλη την αλυσίδα παραγωγής, αφορούσε τη δημιουργία 500.000 θέσεων εργασίας για μικρούς αγρότες. Ως σήμερα έχουμε βοηθήσει δύο εκατομμύρια αγρότες και εξετάζουμε τη δυνατότητα στήριξης άλλων πέντε εκατομμυρίων και κυρίως γυναικών. Στο σχέδιο περιλαμβάνεται και η Ευρώπη. Στην Ελλάδα συνεργαζόμαστε με 10.000 αγρότες, οι οποίοι παράγουν ελαιόλαδο για τη Unilever. Οταν ήμουν στην Αθήνα πριν από ενάμιση χρόνο ρώτησα τον Αντώνη Σαμαρά πώς θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε για να δημιουργήσουμε άλλες τόσες νέες θέσεις για αγρότες και να εξάγουμε τα προϊόντα τους. Εξαιτίας των δημοσιονομικών μέτρων οι εταιρείες στη χώρα σας επωμίζονται υψηλό φορολογικό βάρος. Θα πρέπει λοιπόν να δοθούν κίνητρα στις εξαγωγές ώστε τα προϊόντα να είναι ανταγωνιστικά. Εμείς μπορούμε να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και να ενισχύσουμε την απασχόληση. Ηδη μελετάμε τη δυνατότητα αύξησης των εξαγωγών ελληνικού ελαιολάδου. Ανάλογα σχέδια προτείνουμε σε άλλες χώρες. Στην Ισπανία είχα πρόσφατα μια παρόμοια συζήτηση για την ενίσχυση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα. Η ασφάλεια των τροφίμων ενδιαφέρει τους καταναλωτές και η προέλευση των προϊόντων παίζει σημαντικό ρόλο».
Ανησυχήσατε για την παρουσία σας στην Ελλάδα στο αποκορύφωμα της κρίσης;
«Ποτέ δεν σταματήσαμε να επενδύουμε στην Ελλάδα, ακόμη και εν μέσω της κρίσης. Η αξία των επενδύσεών μας ανέρχεται σε 250 εκατ. ευρώ τα τελευταία πέντε χρόνια. Αγοράσαμε επωνυμία παγωτού, επενδύσαμε στα υφιστάμενα εργοστάσια, δημιουργήσαμε νέο διανεμητικό κέντρο και απασχολούμε 750 άτομα».
«Να μειωθούν οι φόροι για να αυξηθεί η απασχόληση»
«Να μειωθούν οι φόροι για να αυξηθεί η απασχόληση»
Οι πολυεθνικές επενδύουν στις αναδυόμενες αγορές, παρά τις προσπάθειες των ευρωπαίων ηγετών για ενίσχυση της ανάπτυξης.
«Η Unilever επενδύει στην Ευρώπη. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουμε διαθέσει 1 δισ. ευρώ σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό. Τα τρία μεγαλύτερα κέντρα έρευνας, στην οποία επενδύουμε 1 δισ. ευρώ ετησίως, βρίσκονται σε Ολλανδία και Μεγάλη Βρετανία. Το 90% της ανάπτυξής μας όμως προέρχεται από χώρες εκτός ΗΠΑ και Ευρώπης, οπότε αναπόφευκτα προσαρμόζουμε τις επενδύσεις αναλόγως. Τα επόμενα δέκα χρόνια η ανάπτυξη στην Ευρώπη θα είναι αργή. Αν δεν γίνουν μεταρρυθμίσεις με γρήγορο ρυθμό, τότε ο κίνδυνος να βρεθεί η Ευρώπη πίσω από άλλους παίκτες είναι μεγάλος. Τα μηνύματα που δίνουν οι πολίτες είναι ηχηρά. Το 75% των ευρωβουλευτών εκλέχθηκε για πρώτη φορά. Η στιγμή είναι ιδανική για να προχωρήσει η Ευρώπη σε μεταρρυθμίσεις αγκαλιάζοντας ταυτόχρονα τις υπεύθυνες εταιρείες. Οταν βρίσκομαι στις Βρυξέλλες συζητώντας πώς να προχωρήσουμε ταχύτερα σε μεταρρυθμίσεις προσπαθώ να επεξηγήσω στους αρμοδίους τι σημαίνει έλλειψη ανταγωνισμού στην πράξη, γιατί το κόστος παραγωγής είναι υψηλότερο στην Ευρώπη».
Το εργατικό κόστος επιβαρύνει την ανταγωνιστικότητα;
«Το εργατικό κόστος δεν είναι απαραιτήτως το πρόβλημα. Αλλωστε διαφέρει αισθητά από χώρα σε χώρα. Η παραγωγή επιβαρύνεται από ανεπαρκείς δομές και αδυναμίες που επιβραδύνουν τις καινοτομίες, εμποδίζουν τις οικονομίες κλίμακας και ανεβάζουν το κόστος. Η εγγραφή ενός προϊόντος γίνεται στα μητρώα κάθε χώρας ξεχωριστά, οι κανόνες ασφαλείας διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Φυσικά η Ευρώπη έχει πολλές θετικές πλευρές. Είναι η πιο ισχυρή οικονομική ένωση. Θα πρέπει όμως ταυτόχρονα να έχουμε επίγνωση ότι ο υπόλοιπος κόσμος προχωρεί γρηγορότερα. Οι επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία μειώθηκαν και οι στόχοι της Λισαβόνας έμειναν στα χαρτιά. Σήμερα χρειαζόμαστε όσο ποτέ να διασφαλίσουμε ότι η διαδικασία ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεχίζεται, χρειάζεται να προχωρήσουμε αποφασιστικά σε περισσότερη εναρμόνιση. Οι κυβερνήσεις χρειάζεται να απλοποιήσουν το φορολογικό σύστημα, να ελαφρύνουν τους φόρους στην εργασία για να αυξηθεί η απασχόληση».
Ανταγωνιστικότητα
«Να μην στέλνετε το λάδι στην Ιταλία»
Ανταγωνιστικότητα
«Να μην στέλνετε το λάδι στην Ιταλία»
Ο έλληνας Πρωθυπουργός επιδιώκει να προσελκύσει επενδύσεις, η ανταγωνιστικότητα όμως παραμένει χαμηλή.
«Θα είναι σκόπιμο να διερευνήσετε πού βρίσκονται τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και να εξορθολογήσετε το κόστος. Οταν η Ελλάδα εισήλθε στο ευρώ έγινε μη ανταγωνιστική. Σήμερα έχετε πάρει επίπονες αποφάσεις και βλέπουμε ήδη τα αποτελέσματα. Οι τιμές μειώνονται. Στα δικά μας προϊόντα η μείωση έχει φτάσει και 10%, κάτι που αντανακλά την προσπάθεια ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας. Αναμφίβολα η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον τουρισμό. Παράλληλα έχετε μοναδικά φυσικά προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, στα οποία θα πρέπει να αυξήσετε την προστιθέμενη αξία και όχι να στέλνετε το λάδι στην Ιταλία όπου συσκευάζεται και πουλιέται ως ιταλικό».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
