Το φθινόπωρο του 2001 η «Βerliner Ζeitung» είχε έναν πρωτοσέλιδο τίτλο που έκανε πάταγο: «Ανεργος στο Βερολίνο; Τι θα έλεγες για μια δουλειά στο Δουβλίνο;». Η βερολινέζικη εφημερίδα παρέθετε σειρά φωτογραφιών με τις θαυμάσιες φυσικές ομορφιές της Ιρλανδίας και διευκρίνιζε ότι το Γραφείο Εργασίας της γερμανικής πρωτεύουσας προσέφερε 5.000 μάρκα (2.500 ευρώ) ως βοήθημα στους Βερολινέζους που θα αποφάσιζαν να μετεγκατασταθούν στη χώρα των τριφυλλιών για να εργαστούν. Η ανεργία στην Ιρλανδία των 3,8 εκατ. κατοίκων ήταν, άλλωστε, μόλις 3,7%. Στο Βερολίνο των 3,4 εκατ. κατοίκων βρισκόταν στο 16%. Ποσοστό πολύ υψηλότερο από το συνολικό στη Γερμανία, που είχε υποχωρήσει στο 9,4%.
Είχαν περάσει ήδη 12 χρόνια από την επανένωση των δύο Γερμανιών. Αλλά ο ιδιότυπος κοινοτικός φυλετισμός μεταξύ των δυτικών και των ανατολικών συνοικιών της πόλης δεν είχε ακόμη αμβλυνθεί. Στο ρεπορτάζ της η «ΒΖ» ανέφερε τα σχέδια της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης του Γκέρχαρντ Σρέντερ για την οικονομική ανόρθωση της πρωτεύουσας. Ο τότε καγκελάριος και οι επιτελείς του γνώριζαν ότι δεν ήταν εύκολη υπόθεση να ξαναβρεί η πόλη την προπολεμική βιομηχανική της αίγλη και ισχύ. Επί 45 χρόνια η πόλη ζούσε διαιρεμένη από το Τείχος-έμβλημα του Ψυχρού Πολέμου, ως προκεχωρημένος θύλακος πολιτικής ελευθερίας για τη Δύση, ως ενοχλητική απόφυση καπιταλιστικής διαφθοράς για την Ανατολή.
Αναπτυξιακή στρατηγική
Σε δύο τομείς εστίασε την αναπτυξιακή στρατηγική της πόλης και γενικότερα του κρατιδίου του Βρανδεμβούργου η κυβέρνηση Σρέντερ: στην υψηλή τεχνολογία και στον τουρισμό. Στην υψηλή τεχνολογία επειδή η προπολεμική βαριά βιομηχανία είχε κονιορτοποιηθεί από τις βόμβες των Συμμάχων. Και στον τουρισμό διότι το Βερολίνο ήταν ήδη η πιο «προχωρημένη» γερμανική πόλη. Πολυφωνική, πολυπολιτισμική, εναλλακτική, καλλιτεχνική και πανέμορφη, ό,τι πρέπει για την ανάπτυξη των τουριστικών υπηρεσιών. Παρένθεση: πρέπει να σημειωθεί ότι μιλάμε για την εποχή της περίφημης «Ατζέντας 2010», του προγράμματος μεταρρυθμίσεων και οικονομικής αναδιάρθρωσης της Γερμανίας που περιλάμβανε παγώματα μισθών και άλλες αντιλαϊκές πολιτικές, οι οποίες όμως οδήγησαν στο «νέο γερμανικό θαύμα» που βιώνει σήμερα, εν μέσω κρίσεως, η Ευρώπη. Κλείνει η παρένθεση.
Η γερμανική κυβέρνηση παράλληλα με το επιδοτούμενο πρόγραμμα κάλυψης 1.000 θέσεων στην Ιρλανδία είχε θέσει σε εφαρμογή και ένα πρόγραμμα προσέλκυσης 10.000 αλλοδαπών. Εδιωχνε Βερολινέζους για να φέρει δεκαπλάσιους ξένους δηλαδή! Βεβαίως οι περισσότεροι Βερολινέζοι που έστελνε στην Ιρλανδία ήταν εσωτερικοί μετανάστες από τα ανατολικά κρατίδια. Συγκεκριμένα, ο Σρέντερ σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές υιοθέτησε ένα πρόγραμμα ποιοτικής αναβάθμισης του βερολινέζικου και του γερμανικού εν γένει εργατικού δυναμικού μέσω της χορήγησης πράσινης κάρτας σε αλλοδαπούς με υψηλή επαγγελματική κατάρτιση για την κάλυψη 10.000 θέσεων εργασίας στον κλάδο της πληροφορικής και της υψηλής τεχνολογίας εν γένει.
Νεοπαγείς επιχειρήσεις
Μια δωδεκαετία μετά την εφαρμογή του προγράμματος ανάπτυξης του Βερολίνου, η πόλη έχει κυριολεκτικά μεταμορφωθεί! Σε ό,τι αφορά τον τεχνολογικό τομέα, πρόσφατα το BBC τη χαρακτήρισε ως την «επόμενη Σίλικον Βάλεϊ». «Διαθέτει λαμπρούς ανθρώπους, που με τη σειρά τους προσελκύουν άλλους λαμπρούς ανθρώπους, και όλα αυτά σε μια από τις γοητευτικότερες και ελκυστικότερες για τους νέους ανθρώπους πόλεις σε ολόκληρη την Ευρώπη» γράφει ο ανταποκριτής του βρετανικού πρακτορείου στο Βερολίνο Στίβεν Εβανς.
Βεβαίως πολλά έχουν να γίνουν ακόμη. Η πόλη είναι τέταρτη στον κόσμο σε ό,τι αφορά την ίδρυση νεοσύστατων τεχνολογικών εταιρειών (startups). Την τελευταία δεκαετία δημιουργήθηκαν 27, ενώ στην καλιφορνέζικη Σίλικον Βάλεϊ δημιουργήθηκαν 201, στη Νέα Υόρκη 144 και στο Λονδίνο 90 (το Βερολίνο ακολουθούν η Μπανγκαλόρη της Ινδίας με 26 και το Σάο Πάολο της Βραζιλίας με 21 startups). Αλλά «σε μια διετία το Βερολίνο θα έχει εξελιχθεί στην πρώτη ή στη δεύτερη πόλη προσέλκυσης νεοπαγών τεχνολογικών επιχειρήσεων», όπως δήλωσε στο BBC ο Κιάραν Ο’Λίρι της εταιρείας χαρτοφυλακίου Early Bird.
Ενα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης συγκριτικά με τις άλλες «Κοιλάδες της Σιλικόνης», που επισημαίνει το BBC, είναι η… φθήνια! «Το μέσο κόστος μιας θέσης εργασίας σε γραφείο στο Βερολίνο, συμπεριλαμβανομένων όλων των δαπανών και επιπλέον των φόρων και του ενοικίου, ήταν 8.410 δολάρια στα τέλη του 2013, όταν στη Νέα Υόρκη ήταν 14.050 δολάρια και στο Σίτι του Λονδίνου 14.620 δολάρια» αναφέρει το βρετανικό πρακτορείο επικαλούμενο διεθνή έρευνα της DTZ. Φυσικά, τα χαμηλά ενοίκια δεν αρκούν για να φτιάξουν μια Σίλικον Βάλεϊ, παραδέχεται ο ανταποκριτής του BBC. Οι στοχευμένες, συγκροτημένες και μακρόπνοες πολιτικές όμως αρκούν, θα λέγαμε. Υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα τις εφαρμόσουν και αναλόγων ιδιοτήτων πολιτικοί.
Οι νέοι δίνουν πνοή στην πόλη
Πρόσφατο ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt» αποκαλύπτει ότι ο αριθμός κλινών στο Βερολίνο έχει διπλασιαστεί το διάστημα 2000 ως 2013. Ετσι, σήμερα η γερμανική πρωτεύουσα διαθέτει 121.000 κλίνες, όταν η Αθήνα με τον Πειραιά και τα περίχωρα (Περιφέρεια Αττικής) διαθέτει κάτι παραπάνω από 50.000 κλίνες. Ως τα τέλη του 2015, μάλιστα, το Βερολίνο θα έχει προσθέσει άλλες 20.000 (οι 8.000 κλίνες θα δημιουργηθούν εφέτος). Και είναι εντυπωσιακό να σκεφθεί κανείς, γράφει η γερμανική εφημερίδα, ότι τα περισσότερα τουριστικά καταλύματα ανεγείρονται πλέον στο ανατολικό κομμάτι της πόλης, στην περιοχή Μίτε. «Οι δρόμοι και τα στενά της προδοσίας και του φόβου έχουν μετατραπεί στο πιο πολύβουο, στο πιο δημοφιλές, στο πιο ζωντανό κομμάτι της πόλης» σημειώνει χαρακτηριστικά η «Die Welt».
Πρόσφατο ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt» αποκαλύπτει ότι ο αριθμός κλινών στο Βερολίνο έχει διπλασιαστεί το διάστημα 2000 ως 2013. Ετσι, σήμερα η γερμανική πρωτεύουσα διαθέτει 121.000 κλίνες, όταν η Αθήνα με τον Πειραιά και τα περίχωρα (Περιφέρεια Αττικής) διαθέτει κάτι παραπάνω από 50.000 κλίνες. Ως τα τέλη του 2015, μάλιστα, το Βερολίνο θα έχει προσθέσει άλλες 20.000 (οι 8.000 κλίνες θα δημιουργηθούν εφέτος). Και είναι εντυπωσιακό να σκεφθεί κανείς, γράφει η γερμανική εφημερίδα, ότι τα περισσότερα τουριστικά καταλύματα ανεγείρονται πλέον στο ανατολικό κομμάτι της πόλης, στην περιοχή Μίτε. «Οι δρόμοι και τα στενά της προδοσίας και του φόβου έχουν μετατραπεί στο πιο πολύβουο, στο πιο δημοφιλές, στο πιο ζωντανό κομμάτι της πόλης» σημειώνει χαρακτηριστικά η «Die Welt».
Αλλά και η ιταλική «Repubblica» σημειώνει ότι το Βερολίνο προσελκύει το πιο «δυναμικό» στοιχείο του παγκόσμιου τουρισμού: τους νέους που «και αν ακόμη δεν έχουν φουσκωμένα πορτοφόλια, δίνουν πνοή στην πόλη και αποτελούν έτσι πηγή έλξης μεγαλύτερων ηλικιών». Διότι «το Βερολίνο δεν θα αφήσει αδιάφορο τον επισκέπτη, όποια κι αν είναι τα ενδιαφέροντά του, είτε είναι τα μουσεία είτε η μουσική και το λυρικό θέατρο ειδικότερα, είτε τα ψώνια και η μόδα είτε οι βουτιές στην ιστορία του Μεσοπολέμου, την ατμόσφαιρα του οποίου μπορεί να απολαύσει κανείς στα καμπαρέ που επαναλειτούργησαν στο ανατολικό, κυρίως, τμήμα της πόλης».
Το «YouTube των αφτιών»
- Οι «γκρουπάκηδες» το χρησιμοποιούν για να «ανεβάσουν» τις νέες τους ηχογραφήσεις. Οι πολιτικοί (συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ομπάμα) το χρησιμοποιούν για να δημοσιοποιήσουν τους λόγους που εκφωνούν. Οι «κανονικοί» άνθρωποι το χρησιμοποιούν για να απολαύσουν ήχους. Από τα πουλιά της άνοιξης ως τους… θορύβους ενός νηπιαγωγείου εν ώρα διαλείμματος. Το SoundCloud έχει χαρακτηριστεί ως το YouTube των αφτιών: μιλάμε για μια ιστοσελίδα στην οποία οι χρήστες μοιράζονται ήχους. Η ιδέα ανήκει στους Σουηδούς Αλεξάντερ Λιουνγκ και Ερικ Βάλφορς.
- Φιλαράκια με έντονα μουσικά ενδιαφέροντα, ήθελαν να συζητούν για τις ηχογραφήσεις τους. Αλλά απέτυχαν. Απογοητεύθηκαν από την προσπάθειά τους. Αισθάνθηκαν ότι στο Βερολίνο θα βρουν την ατμόσφαιρα, τις αδελφές ψυχές και τα «vibes», τέλος πάντων, που ήλπιζαν δημιουργώντας την πλατφόρμα SoundCloud. Και μετακόμισαν εκεί. Σήμερα έχουν γραφεία στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στο Σαν Φρανσίσκο και στη Σόφια (!). Αλλά ζουν στο Βερολίνο. Και από εκεί κινούν τα νήματα της εταιρείας τους. «Στην Ευρώπη αν αποτύχεις έχεις το στίγμα του αποτυχημένου να σε ακολουθεί. Στο Βερολίνο δεν συμβαίνει αυτό. Εδώ μιλά κανείς για τις αποτυχίες του όταν αναφέρεται στις αιτίες που τον έκαναν καλύτερο» δηλώνουν στο BBC οι Σουηδοί Διόσκουροι.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
