Μετά την Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ετοιμάζονται να εξέλθουν και αυτές από τα προγράμματα διάσωσης. Ηδη στη Λισαβόνα έχει τοποθετηθεί ένα ψηφιακό ρολόι, σε γαλάζιο φόντο, που μετράει τους μήνες, τις ημέρες, τις ώρες και τα δευτερόλεπτα έως την αποχώρηση της περιώνυμης τρόικας. Αυτό αναμένεται να συμβεί, αν όλα πάνε καλά, τον Ιούνιο του 2014, ενώ η Ισπανία θα εξέλθει στις 23 Ιανουαρίου από το πρόγραμμα στήριξης του τραπεζικού της τομέα. Να, λοιπόν, ποια υπήρξαν τα αποτελέσματα στις τρεις αυτές χώρες, όπου σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στην Ελλάδα, οι πολιτικές δυνάμεις δεν διχάστηκαν σε μνημονιακές και αντιμνημονιακές και επέδειξαν, αλλού λιγότερο και αλλού περισσότερο, ένα μίνιμουμ συναίνεσης, με την κριτική ανοχή των εργαζομένων, οι οποίοι δεν έπαψαν πάντως να διεκδικούν, συχνά και με δυναμικά μέσα, τα αιτήματά τους. Το πρόβλημα παρέμεινε, έτσι, στην οικονομική του διάσταση και η επίλυσή του κατέστη ευχερέστερη.
Στην Ελλάδα, αντίθετα, κυριάρχησε η διαμάχη ανάμεσα σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς, ενώ δεν πάψαμε επί εικοσιτετραώρου βάσεως να βρίζουμε την τρόικα. Οχι φυσικά ότι δεν υπήρξαν λάθη από την πλευρά της, αλλά με τον τρόπο αυτό αποφύγαμε την επώδυνη συζήτηση για τα δικά μας λάθη. Διότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πτώχευση είναι δικό μας κατόρθωμα και μόνον και κανένας ξένος δεν φέρει την ευθύνη. Ετσι δεν έγινε ποτέ η ουσιαστική συζήτηση για την ανάγκη εκσυγχρονισμού της χώρας, με αποτέλεσμα να μας επιβληθούν έξωθεν (και μάλιστα με τον πιο επώδυνο τρόπο) τα απαραίτητα μέτρα προς την κατεύθυνση αυτή, τα οποία θα έπρεπε εδώ και καιρό να τα είχαμε λάβει από μόνοι μας. Οι πολιτικές δυνάμεις, μάλιστα, αντί να επιδείξουν μια ελάχιστη δυνατή συνεννόηση, επιδόθηκαν σε άγονες και οξείες αντιπαραθέσεις χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο, δημιουργώντας έτσι ένα τεχνητό κλίμα πόλωσης, το οποίο υπονομεύει κάθε προσπάθεια εξόδου της χώρας από τη κρίση.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που στη χώρα μας, σε αντίθεση με τις άλλες χώρες που εφάρμοσαν τα προγράμματα διάσωσης, το πρόβλημα έλαβε κυρίως πολιτικές διαστάσεις. Ετσι, ενώ σημειώνονται οι πρώτες δειλές ενδείξεις ότι η οικονομία εισέρχεται σε τροχιά σταθεροποίησης με το ενδεχόμενο, μέσα στο επόμενο έτος, να τερματισθεί η ύφεση και να αρχίσει η πολυπόθητη ανάκαμψη, η όλη προσπάθεια μπορεί να εκτροχιασθεί από την όξυνση των πολιτικών αντιπαραθέσεων, που παρατηρούνται ήδη, εν όψει των εκλογικών αναμετρήσεων για το Ευρωκοινοβούλιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε την περασμένη εβδομάδα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος στην ετήσια έκθεσή του. Ποιος όμως τον άκουσε;
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
