Μετά την επιτυχημένη προβολή του στο 52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το αφιέρωμα στις ταινίες του σκηνοθέτη Κωνσταντίνου Γιάνναρη μεταφέρεται και στην Αθήνα σε μια σειρά προβολών που αρχίζει στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος από σήμερα (Σάββατο 3 Δεκεμβρίου) ως την Τετάρτη 7 του μηνός.
Γνωστός από ταινίες που αφουγκράζονται καθημερινές αγωνίες ανθρώπων του περιθωρίου και όχι μόνο, ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης γεννήθηκε πριν από 52 χρόνια στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας από έλληνες γονείς. Ηρθε στην Ελλάδα σε ηλικία επτά ετών και μετά τις σπουδές Οικονομικών, Ιστορίας και Φιλοσοφίας στην Αγγλία, άρχισε η σταδιοδρομία του στο σινεμά, κατ’ αρχάς με ανεξάρτητες, χαμηλού προϋπολογισμού ταινίες μικρού μήκους, αλλά και ταινίες για το Channel 4 και το BBC.
Το ντεμπούτο του Κ. Γιάνναρη στη σκηνοθεσία μεγάλου μήκους έγινε το 1995 με το «Κοντά στον Παράδεισο» («3 steps to heaven»), που συμμετείχε στο Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του Φεστιβάλ των Καννών.
Τρία χρόνια αργότερα όμως το «Από την άκρη της πόλης» καθιερώνει τον Γιάνναρη στη συνείδηση του κοινού. Εκρυθμη ματιά στα προβλήματα των ρωσοπόντιων μεταναστών του Μενιδίου από έναν σκηνοθέτη που εισχωρεί στην καρδιά του ζητήματος και αποτυπώνει δυσάρεστες αλήθειες χωρίς να προτείνει λύσεις.
Ακολουθεί ο «Δεκαπενταύγουστος» το 2001. Πέντε διασταυρούμενες ιστορίες και πέντε… θαύματα σε μια ταινία-γροθιά στο στομάχι, με φόντο τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και σκηνοθετημένη με νεύρο, στόχο, ειλικρίνεια και τόλμη. Η ταινία συμμετείχε εντός διαγωνισμού στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Βερολίνου 2002.
Το 2005 έρχεται η σειρά του «Ομήρου». Εμπνευσμένη από το αληθινό περιστατικό της κατάληψης λεωφορείου στη Θεσσαλονίκη από τον Αλβανό Φλαμούρ Πίσλι (που τελικά σκοτώθηκε στη χώρα του μαζί με έναν από τους ομήρους, τον Γιώργο Κουλούρη), η τέταρτη ταινία του Κ. Γιάνναρη παίζει με τη φωτιά γιατί παντρεύει τη μυθοπλασία με την πραγματικότητα σαν να περπατά σε ναρκοπέδιο. Είναι σαν να βλέπουμε ξανά το περιστατικό, όχι από τον δρόμο προς το εσωτερικό του λεωφορείου καταγεγραμμένο από διψασμένες για αίμα τηλεοπτικές κάμερες, αλλά από το εσωτερικό του λεωφορείου προς τον δρόμο, υποθέτοντας τι μπορεί να είχε συμβεί εντός του οχήματος αλλά δεν το είδαμε.
Στο αφιέρωμα δίνουν ιδιαίτερο χρώμα οι προβολές των πρώτων _ άγνωστων στη χώρα μας _ μικρού μήκους ταινιών του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, οι οποίες πλαισιώνονται ιδανικά από την ενότητα «Θραύσματα», μια συλλογή από επίσης μικρού μήκους ταινίες του σκηνοθέτη, που φωτίζουν μια διαφορετική αλλά εξίσου συναρπαστική πλευρά της δουλειάς του.
Το υλικό που προβλήθηκε για πρώτη φορά στο 52ο ΦΚΘ επεξεργάστηκε και οργάνωσε ο ίδιος ο δημιουργός και ανάμεσα στις μικρού μήκους ταινίες του ξεχωρίζουν δύο ντοκυμαντέρ αφιερωμένα σε προσωπικότητες το έργο των οποίων άσκησε επιρροή στον έλληνα σκηνοθέτη: στο «Α Desperate Vitality» (1992) εξερευνά τις ταινίες του Πιερ Πάολο Παζολίνι και στο «Τρώες» υμνεί τον Κ. Π. Καβάφη (1991, βραβείο Teddy Πανόραμα Μπερλινάλε 1990).
Ενδεικτικές του ύφους του Γιάνναρη είναι ακόμη τρεις βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες: Το «Caught looking» (βραβείο Teddy Πανόραμα Μπερλινάλε 1991), στο οποίο διερευνά τα όρια των σεξουαλικών φαντασιώσεων με όχημα την ομότιτλη πλατφόρμα εικονικής πραγματικότητας, το λυρικό, «ακατέργαστο» road movie «North of Vortex» (βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού μήκους στο Φεστιβάλ Σικάγου 1991), αλλά και η ταινία «Μια θέση στον ήλιο», η πρώτη επαφή του σκηνοθέτη με το ελληνικό κοινό (βραβείο καλύτερης ταινίας και καλύτερης βαλκανικής ταινίας στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας 1995).
Θυμίζουμε ότι στη Θεσσαλονίκη τα «Θραύσματα» ενθουσίασαν τον κ. Λόρενς Κάρντις, ανώτερο επιμελητή Κινηματογράφου του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης. Ο κ. Κάρντις έδειξε ενδιαφέρον για έκθεση των «Θραυσμάτων» στο ΜΟΜΑ.
Αξίζει πάντως να επισημανθεί ότι από το αφιέρωμα απουσιάζει η τελευταία ταινία του Γιάνναρη «Man at sea», η οποία προβλήθηκε με νέο μοντάζ εφέτος στη Θεσσαλονίκη (είχε προηγηθεί η προβολή της στο Φεστιβάλ Βερολίνου σε διαφορετική μορφή).
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ
(Ιερά Οδός 48, Κεραμεικός, στάση Μετρό Κεραμεικός)
Σάββατο 3/12
20:00 Μικρού μήκους ΙΙ – «Θραύσματα» (120΄)
(παρουσία του σκηνοθέτη)
22:30 Όψεις της Ευρώπης: Χώρος για όλους / Visions of Europe:Room for all (2004, 6′)
Από την άκρη της πόλης (1998, 94′)
Κυριακή 4/12
20.00 Σιωπές / Silences (1990, 10′)
Κοντά στον παράδεισο / 3 steps to heaven (1995, 87′)
22:00 Μικρού μήκους Ι (90′)
Δευτέρα 5/12
20:00 Μια θέση στον ήλιο / A place in the sun (1994, 44′)
Caught looking (1991, 35′)
Ο Ζαν Ζενέ είναι νεκρός / Jean Genet is dead (1989, 38′)
22:15 Όμηρος (2005, 100′)
Τρίτη 6/12
20:00 Τρώες / Trojans (1990, 35′)
North of Vortex (1991, 58′)
22:00 Δεκαπενταύγουστος (2001, 106′)
Τετάρτη 7/12
20:00 Μικρού μήκους ΙΙ – «Θραύσματα» (120′)
22:15 Έλληνες (Ελληνικός έρωτας και σαπφικές συνομιλίες – 1991, 25′)
Ζήτημα ζωής και θανάτου / A matter of life and death (1991, 20′)
Η εκδίκηση της ντίσκο / Disco’s revenge (1989, 24′)
Απεγνωσμένη ζωή-Οι ταινίες του Πιερ Πάολο Παζολίνι /
A desperate vitality: The films by Pier Paolo Pasolini (1992, 20′)
Gender Pop (2008, 40′)
Διαβάστε επίσης συνέντευξη του Κ. Γιάνναρη
