Θα μπορούσαν κάλλιστα να ήταν οι πρωταγωνιστές της θρυλικής ταινίας «Οσα παίρνει ο άνεμος», βασισμένης στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ. Ο τίτλος τούς ταιριάζει απόλυτα. Πρόκειται για τους αθλητές που τα μεγάλα παγκόσμια ρεκόρ που πέτυχαν τα… πήρε ο άνεμος. Δηλαδή ήταν πέραν του δέοντος βοηθός στην προσπάθειά τους. H διεθνής ομοσπονδία στίβου (IAAF) αναγνωρίζει ως παγκόσμια ρεκόρ στα σπριντ (100 μ., 200 μ.), στα υψηλά εμπόδια (110 μ. για τους άνδρες και 100 μ. για τις γυναίκες) και στα οριζόντια άλματα (μήκος, τριπλούν) όσες επιδόσεις έχουν επιτευχθεί με βοηθητικό άνεμο ως δύο μέτρα/δευτερόλεπτο. Οσες επιδόσεις έχουν βοήθεια πέραν αυτού του ορίου καταγράφονται αλλά δεν αναγνωρίζονται ως ρεκόρ.
Τον πρώτο ανδρικό ρόλο στην ταινία «Οσα παίρνει ο άνέμος» ερμήνευε, υποδυόμενος τον Ρετ Μπάτλερ, ο Κλαρκ Γκέιμπλ. Στη σύγχρονη πραγματικότητα των παγκοσμίων ρεκόρ του στίβου, τον διεκδικούν πολλοί αθλητές. Πρώτος και καλύτερος ο Αμερικανός Καρλ Λιούις ο οποίος πλήρωσε δύο φορές τις ευνοϊκές διαθέσεις του ανέμου προς το πρόσωπό του. Το 1988 το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μ. ήταν 9.83 και το είχε σημειώσει ο Καναδός Μπεν Τζόνσον έναν χρόνο νωρίτερα (το ρεκόρ αυτό στη συνέχεια ακυρώθηκε όταν αποκαλύφθηκε ότι ο Τζόνσον έκανε χρήση απαγορευμένων ουσιών). Στους προκριματικούς αγώνες για τη συγκρότηση της ομάδας των ΗΠΑ που θα λάμβανε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, ο Λιούις νίκησε με 9.78. H επίδοση αυτή όμως σημειώθηκε με άνεμο +5,2 μ/δ και το ρεκόρ «πέταξε».
Ο αμερικανός πρωταθλητής κατάφερε στη συνέχεια της καριέρας του να πετύχει δύο φορές παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μ. με 9.92 και 9.86, όμως του έμεινε απωθημένο η κατάρριψη της κορυφαίας επίοδσης όλων των εποχών στο μήκος (8,90 μ.) την οποία είχε σημειώσει ο συμπατριώτης του Μπομπ Μπίμον στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού το 1968. Ο Λιούις κυνήγησε με πείσμα το ρεκόρ, αλλά η μοίρα θέλησε να είναι παρών στον αγώνα που τα κατάφερε κάποιος άλλος.
Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Τόκιο το 1991, ο Λιούις πέτυχε επίδοση 8,91 μ. στην 4η προσπάθειά του, όμως το ανεμόμετρο έδειξε ευνοϊκό άνεμο +2,9 μ/δ και το ρεκόρ δεν μέτρησε. Λίγα λεπτά αργότερα ο επίσης Αμερικανός Μάικ Πάουελ προσγειώθηκε στα 8,95 μ., με ευνοϊκό άνεμο μόλις +0,3 μ/δ και κατέρριψε το θρυλικό ρεκόρ κάνοντας θρύψαλα τα όνειρα του Λιούις. Οκτώ χρόνια αργότερα (1999), σε μίτινγκ που έγινε στο υψόμετρο του Σεστιέρε στην Ιταλία, ο Πάουελ «πέταξε» στα 8,99 μ. αλλά με άνεμο +4,4 μ/δ.
Στους… ανεμοπαρμένους συγκαταλέγεται και ο αμερικανός πρωταθλητής του τριπλού Γουίλι Μπανκς ο οποίος έχασε την ευκαιρία να γίνει ο πρώτος τριπλουνίστας που θα έσπαγε το φράγμα των 18 μ. Δύο φορές τον Ιούλιο του 1988 – και μάλιστα την ίδια ημέρα – στην Ινδιανάπολη, πέτυχε επιδόσεις 18,06 μ. και 18,20 μ., όμως ο άνεμος ήταν ευνοϊκός +4,9 μ/δ και +5,2 μ/δ αντίστοιχα. Το ίδιο συνέβη και με τον Βρετανό Τζόναθαν Εντουαρντς όταν τον Ιούνιο του 1995 με άνεμο +2,4 μ/δ πέτυχε 18,43 μ. Δύο μήνες αργότερα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Γκέτεμποργκ υπό κανονικές συνθήκες «πέταξε» στα 18,16 μ. και 18,29 μ.
Επίσης στους άνδρες αξίζει να αναφερθούν ακόμη δύο περιπτώσεις: το 1977 ο Γουίλιαμ Σνόντι, ένας άγνωστος Τεξανός, σε μίτινγκ στο Ντάλας πέτυχε επίδοση στα 100 μ. 9.87. Το ανεμόμετρο έδειξε ότι ο άνεμος ήταν ευνοϊκός +11,2 μ/δ. H επίδοση καταγράφηκε στα στατιστικά βιβλία αλλά ο αθλητής δεν ξαναφάνηκε στο προσκήνιο. Στο ίδιο αγώνισμα, τέλος, ο Ομπαντέλε Τόμπσον από τα Μαρμπέιντος σημείωσε χρόνο 9.69 αλλά με άνεμο +5 μ/δ.
Στις γυναίκες τον ρόλο της Σκάρλετ Ο’ Χάρα, τον οποίο ερμήνευσε στην ταινία η Βίβιαν Λι, δεν θα μπορούσε να έχει άλλη από τη Χάικε Ντρέσλερ. Στις 21 Ιουλίου 1992 στο μίτινγκ του Σεστριέρε (Ιταλία), η γερμανίδα πρωταθλήτρια πέτυχε επίδοση 7,63 μ. στο μήκος, με ευνοϊκό άνεμο μόλις 2,01 μ/δ. Το παγκόσμιο ρεκόρ παρέμεινε (και παραμένει ακόμη) στην κατοχή της Ρωσίδας Γκαλίνα Τσιτσιάκοβα με 7,52 μ., και η Ντρέσλερ είχε κάθε λόγο να ασθάνεται απογοητευμένη, αφού εκτός από το ρεκόρ έχασε και μια Φεράρι Testarossa, έπαθλο των διοργανωτών για όποιον σημείωνε παγκόσμιο ρεκόρ στο μίτινγκ.
Το στάδιο όπου ο δίσκος ξεχνάει να προσγειωθεί
Ο Αίολος δεν σκορπίζει μόνο παγκόσμια ρεκόρ, αλλά χαρίζει και μερικές εξωπραγματικές επιδόσεις σε ορισμένα αγωνίσματα. Τα… τερτίπια του ανέμου παίζουν καθοριστικό ρόλο και μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις επιδόσεις σε αγωνίσματα όπως η δισκοβολία. Συγκεκριμένα, όταν ο άνεμος είναι αντίθετα διαγώνιος ως προς τη φορά του δίσκου, τότε αυτός «ταξιδεύει» για περισσότερο χρόνο στον αέρα και η βολή επιμηκύνεται. Δεν είναι τυχαίο ότι τα παγκόσμια ρεκόρ του αγωνίσματος σε άνδρες και γυναίκες έχουν σημειωθεί στο ίδιο στάδιο τη δεκαετία του 1980 και δεν έχουν ακόμη καταρριφθεί.
Στις 6 Ιουνίου 1986, ο τότε Ανατολικογερμανός Γιούργκεν Σουλτ σημείωσε στο στάδιο του Νοϊμπράντενμπουργκ παγκόσμιο ρεκόρ με βολή 74,08 μ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μεγάλος αυτός πρωταθλητής έχει δεύτερη καλύτερη επίδοση μόλις 70,46 μ. Δύο χρόνια αργότερα, στις 9 Ιουλίου 1988 στο ίδιο στάδιο, η συμπατριώτισσά του Γκαμπριέλε Ρέινς έστελνε τον δίσκο της στα 76,80 μ. H ίδια έχει δεύτερη καλύτερη επίδοση 74,44 μ. Οι εδικοί της δισκοβολίας υπογραμμίζουν ότι στο στάδιο αυτό ο άνεμος είναι πάντοτε αντίθετα διαγώνιος ως προς τη φορά του δίσκου!
Μια ακόμη ενδεικτική περίπτωση είναι αυτή του κατόχου του ρεκόρ Γαλλίας στη δισκοβολία. Το 2002 στο στάδιο του Σελόν ντε Προβάνς ο Ζαν Κλοντ Ρετέλ πετύχαινε βολή 68,90 μ. H δεύτερη καλύτερη επίδοση στην καριέρα τού εν λόγω αθλητή είναι μόλις 62,44 μ. Οσοι είδαν τον αγώνα πιστοποιούν ότι εκείνη την ημέρα ο αέρας… σήκωνε τα πάντα στο στάδιο, όμως σύμφωνα με τους κανονισμούς της Διεθνούς Ομοσπονδίας στίβου (IAAF) δεν υπάρχει μέτρηση του ανέμου στα αγωνίσματα των ρίψεων.
Τα «ένοχα μυστικά» του Μπίμον και της Γκρίφιθ-Τζόινερ Γιατί κάποιοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι δεν έπρεπε να μετρήσει το θρυλικό ρεκόρ που πέτυχε στο Μεξικό ο αμερικανός άλτης του μήκους και πώς ο άνεμος σταμάτησε ξαφνικά για 10.49 δευτερόλεπτα το 1988 στην Ινδιανάπολη
Αν οι αθλητές που είδαν τα ρεκόρ τους να μην μετρούν εξαιτίας του ανέμου αισθάνονται άτυχοι, κάποιοι άλλοι μακαρίζουν την τύχη τους επειδή η βοήθεια του ανέμου ήταν πολύ κοντά ή ακριβώς στο όριο των 2 m/s. Ωστόσο κάποιοι ειδικοί αμφισβητούν αυτές τις επιδόσεις όταν έχουν επιτευχθεί σε υψόμετρο. Στο βιβλίο «H Ανθολογία των Ολυμπιακών Αγώνων» του κ. Ελιοτ Ντένμαν, ο αμερικανός πρώην πρωταθλητής του ύψους κ. Ντικ Νίλσεν αναφέρει ότι τα παγκόσμια ρεκόρ που σημειώθηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού το 1968, από τον Αμερικανό Μπομπ Μπίμον στο μήκος με 8,90 μ., από τον τότε Σοβιετικό Βίκτορ Σανέγεφ στο τριπλούν με 17,23 μ. και 17,39 μ. και από τον Βραζιλιάνο Νέλσον Προυντέντσιο στον ίδιο αγώνα με 17,27 μ., όπως επίσης και από την Πολωνέζα Ιρένα Κιρζενστάιν (μετέπειτα Σεβίνσκα) στα 200 μ. με 22.5, δεν θα έπρεπε να μετρήσουν παρά το γεγονός ότι όλα σημειώθηκαν με άνεμο ακριβώς στο όριο.
Ο κ. Νίλσεν σε επίσκεψή του στην αίθουσα όπου φυλάσσονται τα όργανα μέτρησης των Αγώνων του 1968 διαπίστωσε ότι τα ανεμόμετρα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στα τρία αυτά αγωνίσματα ήταν ρυθμισμένα να κάνουν μετρήσεις σε επίπεδο θαλάσσης. Ομως το Ολυμπιακό Στάδιο της Πόλης του Μεξικού βρίσκεται σε υψόμετρο 2.248 μ. και στο επίπεδο αυτό ο αέρας δεν έχει την ίδια πυκνότητα όσο στη θάλασσα με αποτέλεσμα να επηρεάζει λιγότερο τα ανεμόμετρα. Ετσι ο κ. Νίλσεν υποστηρίζει ότι από τη στιγμή που αυτά δεν ήταν προσαρμοσμένα να κάνουν μετρήσεις σε υψόμετρο θα πρέπει να προστεθεί ποσοστό 3% επί των μετρήσεων για να βρεθεί η ακριβής ταχύτητα του ανέμου. Αρα τα πέντε ρεκόρ που προαναφέραμε δεν θα έπρεπε να μετρήσουν, δεδομένου ότι σημειώθηκαν με άνεμο ευνοϊκό ακριβώς στο όριο.
Επίσης ένα μεγάλο παγκόσμιο ρεκόρ το οποίο έχει αμφισβητηθεί έντονα είναι αυτό που πέτυχε (και ισχύει ακόμη) η Φλόρενς Γκρίφιθ-Τζόινερ τρέχοντας τα 100 μ. σε με 10.49 το 1988 στην Ινδιανάπολη. Το ανεμόμετρο έδωσε μηδενικό άνεμο, όμως την ίδια ώρα στο άλμα εις τριπλούν, το οποίο διεξαγόταν σε διάδρομο παράλληλο με την ευθεία των 100 μ., ο Γουίλι Μπανκς πέτυχε επίδοση 18,20 μ. με ευνοϊκό άνεμο 5,2 m/s. Αξίζει να επισημανθεί ότι σε εκείνο τον τελικό του τριπλού τα 43 από τα 46 άλματα πραγματοποιήθηκαν με ευνοϊκό άνεμο πάνω από το επιτρεπτό όριο των 2 m/s.
