το δικό του σπίτι
Κρίσιμος «άγνωστος Χ» των εκλογών είναι τα ποσοστά που θα συγκεντρώσουν τα λεγόμενα «μικρά» κόμματα. Ιδιαίτερα η εκλογική πορεία του Συνασπισμού συναρτάται ευθέως με τα εκλογικά ποσοστά του ΠαΣοΚ, καθώς όλες οι μετρήσεις δείχνουν ότι τα δύο κόμματα αποτελούν προνομιακό χώρο μιας αμοιβαίας εκλογικής κινητικότητας. Ο πρόεδρος του Συνασπισμού κ. Ν. Κωνσταντόπουλος θεωρείται ο εισηγητής και εγγυητής της «αυτοδύναμης» πορείας του κόμματος απέναντι σε εκείνες τις απόψεις που τον θέλουν είτε εγγύτερα στο ΠαΣοΚ είτε πλησιέστερα προς την παραδοσιακή Αριστερά. Από πολλές απόψεις, το τελικό αποτέλεσμα του Συνασπισμού θα κρίνει και την πορεία του χώρου και της ηγεσίας του, καθώς η αποτυχία του 1993 σήμανε και την παραίτηση της κ. Δαμανάκη από την ηγεσία του κόμματος. Κύριε Κωνσταντόπουλε, υπάρχει η διάχυτη εκτίμηση ότι σ’ αυτές τις εκλογές απειλείται καίρια ο Συνασπισμός από τη «νέα εποχή» του Κώστα Σημίτη. Ισχύει κάτι τέτοιο;
«Οι εποχές δεν φτιάχνονται με κομματικές ζωγραφιές ή κομματικές ιχνογραφίες. Τα τείχη του παλιού δεν πέφτουν με τις σάλπιγγες της διαφήμισης. Το τι είναι νέο και τι παλιό στην πολιτική ζωή κρίνεται πάντα στο απαιτητικό πεδίο της πράξης. Ο Συνασπισμός δεν απειλείται. Οσο προχωρούν οι διεργασίες και οι εξελίξεις της περιόδου που διανύουμε τόσο γίνεται πιο ορατή η ανάγκη ισχυρής, αυτόνομης και σύγχρονης δημοκρατικής Αριστεράς. Εκείνος που απειλείται είναι ο κ. Σημίτης. Αναμφισβήτητα, μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου, το ΠαΣοΚ βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο. Το τι σημαίνει αυτή η αλλαγή ηγεσίας δεν είναι εύκολο να προβλεφθεί. Αλλωστε, ο κ. Σημίτης έσπευσε σε εκλογές προτού φανούν τα δείγματα γραφής. Ο κ. Σημίτης δεν ήλθε από τον ουρανό. Δεν ξέρω αν είναι συμβολικό ή όχι, πάντως η φράση “Νέο ΠαΣοΚ” αποσύρθηκε από τα εκλογικά συνθήματα του ΠαΣοΚ άμα τη εμφανίσει της. Ο Συνασπισμός και το ΠαΣοΚ εκπροσωπούν διαφορετικές παραδόσεις, κουλτούρες, πολιτικές προτάσεις και αντιλήψεις για την ελληνική κοινωνία».
Επισημαίνεται όμως ότι η παρουσία του κ. Παρασκευόπουλου στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και η συμμετοχή σε ψηφοδέλτια του ΠαΣοΚ στελεχών που ανήκαν στον Συνασπισμό αποτελεί δείγμα αυτής της μεταστροφής.
«Ενας από τους μεγαλύτερους ποιητές μας κάπου αναφέρεται σε κείνους που “έχασαν τη ζωή τους κυνηγώντας τις μέρες τους”. Οταν η έκπτωση μιας ζωής εξαργυρώνεται και προβάλλεται ως επιτυχία, τότε είναι που ευτελίζονται τα ήθη και τα κριτήρια στον δημόσιο βίο. “Κάθε μέρα περνάνε οι γυρολόγοι. Τους μάθαμε”, λέει ένας άλλος ποιητής μας. Η χαμένη τιμή της πολιτικής συνέπειας και αξιοπιστίας δεν σώζεται στο χρηματιστήριο του κυβερνητικού παραγοντισμού. Αυτές οι κινητικότητες και πρακτικές αποτελούν το επιστέγασμα του παλαιοκομματισμού. Κάποιοι, από καιρό έτοιμοι και διαθέσιμοι, δεν αποτελούν διαρροή. Αποτελούν πειστήριο για το πώς εννοεί ο κ. Σημίτης τις αρχές της πολιτικής συνέπειας, της αξιοπιστίας και της θεσμικής δημοκρατικής λειτουργίας κομμάτων και πολιτικού συστήματος».
Στη συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», ο κ. Σημίτης επανέφερε, ουσιαστικά, τη λογική του «κοινού σπιτιού» της Κεντροαριστεράς. Είστε συγκάτοικοι, κ. Κωνσταντόπουλε, σ’ αυτό το σπίτι;
«Ο κ. Σημίτης διέπραξε το στρατηγικό λάθος να υποτάξει σε εκλογικίστικους υπολογισμούς και την προοπτική μετεξέλιξης του ΠαΣοΚ και την προοπτική των σχέσεών του με την Αριστερά. Οι απόπειρες “διεμβολισμού” η φράση είναι του κ. Σημίτη του χώρου της Αριστεράς είναι παραδοσιακή συνταγή του ΠαΣοΚ. Η επιδίωξη αυτοδυναμίας του ΠαΣοΚ σε βάρος της Αριστεράς αποδείχθηκε κοντόθωρη και αναποτελεσματική στρατηγική. Η επανάληψη και σε αυτές τις εκλογές από τον κ. Σημίτη παρόμοιων χειρισμών διευκολύνει τα μέγιστα τον Συνασπισμό. Γιατί αποδεικνύει στα μάτια των ελλήνων πολιτών ότι οι αλλαγές προσώπων δεν θίγουν τα μονιμότερα στοιχεία της φυσιογνωμίας και της πολιτικής προπαιδείας του ΠαΣοΚ. Δεν ανανεώνεται η πολιτική ζωή με ξαναφορεμένα ρούχα, που τα βγάζεις από το μπαούλο για τον συρμό της εποχής. Την ίδια ώρα που ο κ. Σημίτης μιλά για το κοινό σπίτι, διεξάγει τις εκλογές με παραδοσιακό οπλοστάσιο, που στοχεύει αποκλειστικά και ανταγωνιστικά στον χώρο της Αριστεράς. Μιλά ο κ. Σημίτης για “συγκατοίκους”, την ίδια ώρα που στηρίζει την επιβίωσή του στην εξαφάνιση εκείνων. Κινδυνεύει να ταυτιστεί πλήρως με μεθόδους δοκιμασμένες, που και στο παρελθόν διαμόρφωσαν αρνητικό πλαίσιο για την πολιτική ζωή. Τον καλώ και πάλι σε ανοιχτό διάλογο, στην τηλεόραση, για όλα αυτά. Τέτοια θέματα δεν μπορεί να τα χρησιμοποιεί ως προεκλογικά τερτίπια».
Συνεχώς τίθεται θέμα μετεκλογικών συνεργασιών. Ποια είναι η δική σας σκοπιά για τη δυνατότητα αυτών των συνεργασιών;
«Είμαι απολύτως σαφής. Δεν θέλουμε τις μονοκομματικές αυτοδυναμίες, που γίνονται παντοδυναμίες. Επιδιώκουμε την ευρύτερη αλλαγή του πολιτικού συστήματος διακυβέρνησης, που στηρίζεται σε αυτό το μοντέλο. Ζητάμε αλλαγή συσχετισμών, για να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό, για να αλλάξουν οι πολιτικές που εφαρμόζονται. Το ΠαΣοΚ είναι αυτό που και την αυτοδυναμία του θέλει διαρκώς να μεγαλώνει και το ίδιο πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης θέλει να διατηρεί.
Ο Συνασπισμός ενδιαφέρεται για την αναμόρφωση και την ανανέωση του τρόπου διακυβέρνησης της χώρας και όχι για την κατάληψη κυβερνητικών θέσεων. Θεωρώ ότι η συζήτηση για προοπτική συνεργασιών, ανεξαρτήτως αυτοδυναμίας ή όχι, δεν είναι σοβαρή και ευτελίζει την πολιτική ζωή. Αυτοδυναμίες και κυβερνήσεις συνεργασίας δεν συμβιβάζονται. Μη αυτοδυναμία και συνέχιση της ίδιας πολιτικής και κυβερνήσεις συνεργασίας, επίσης δεν συμβιβάζονται. Στις εκλογές, λοιπόν, ο ελληνικός λαός καλείται να επιλέξει ποια από τις δύο αντιλήψεις θέλει να ενισχύσει. Σε κάθε περίπτωση, ο Συνασπισμός θα είναι σοβαρή, υπεύθυνη δύναμη κριτικής και ελέγχου. Αλλά και δύναμη πρωτοβουλιών και δράσης για τη διαμόρφωση του νέου πολιτικού σκηνικού και τρόπου διακυβέρνησης της χώρας».
Πώς βλέπετε τον Συνασπισμό σ’ αυτές τις εκλογές και το μετεκλογικό τοπίο;
«Θα πάει καλά ο Συνασπισμός. Υπάρχει ζωντανό κλίμα γύρω του. Αλλωστε γι’ αυτό προσπαθεί, με παλαιοπολιτικές πρακτικές, να τον αμφισβητήσει η εκλογική τακτική του επιτελείου του ΠαΣοΚ. Ο ελληνικός λαός δεν μπορεί ν’ αντιμετωπίζεται ως πολιτικό πειραματόζωο στα εργαστήρια του δικομματισμού. Στη Βουλή του 2000, που θα πάρει αποφάσεις για την Ελλάδα του 21ου αιώνα, είναι αναγκαία και δημιουργική η παρουσία της σύγχρονης δημοκρατικής Αριστεράς, των κοινωνικών κινημάτων και της οικολογίας. Με τις ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες, τις τολμηρές και διορατικές παρεμβάσεις, τη δημιουργική κριτική, τον ουσιαστικό έλεγχο, τις εναλλακτικές προτάσεις, τις καινούργιες ιδέες. Για να μη γίνει η δικομματική πόλωση η σαρκοφάγος της πολιτικής μας ζωής και ιστορίας».
