Κάθε εβδομάδα μια πρόταση εναλλακτικής οικολογίας
Στα λίγα χρόνια που έζησα στη Δυτική Ευρώπη παρακολούθησα από πολύ κοντά τη διάδοση της χορτοφαγίας και την άνθηση του κινήματος της υγιεινής διατροφής. Το ευχόμουν βέβαια τότε, αλλά σχεδόν δεν το πίστευα ότι θα φυσούσε κάποτε και στην Ελλάδα ένας δυνατός άνεμος για να σκορπίσει αυτό το πυκνό σύννεφο τσίκνας που την πλακώνει τις τελευταίες δεκαετίες.
Ανάμεσα στις άλλες υγιεινές συνήθειες κάτι που με μάγεψε από την πρώτη στιγμή ήταν τα βλαστάρια των σπόρων. Προμηθεύτηκα αμέσως μια συσκευή φύτρων, η οποία ακόμη λειτουργεί στην κουζίνα μου, προσφέροντάς μου εκτός από βιταμίνες και αρκετή χαρά, έτσι όπως βλέπω καθημερινά τις κορυφές των βλασταριών να μακραίνουν και να πρασινίζουν. Οι περισσότεροι (έλληνες) φίλοι μου στην αρχή με πήραν στο ψιλό, αδυνατώντας να καταλάβουν πώς μπορεί κάποιος να «βοσκάει» στην πρασινάδα και να απαρνείται το κρέας, χωρίς μάλιστα να τρέμει τα μυριάδες δεινά που έτσι τον κυκλώνουν. Αλλαξαν όμως γνώμη μόλις έφαγαν για πρώτη φορά σαλάτες που περιείχαν τις πεντανόστιμες, λεπτές υφές του αλφάλφα και του ραπανιού. Δεν τους κέρδισε βέβαια η χορτοφαγία ούτε και άρχισαν να καλλιεργούν σταυρανθή στα λίγα τετραγωνικά εκατοστά ενός πλαστικού κήπου, έμαθαν όμως ασφαλώς να εκτιμούν και άλλες γεύσεις πέρα από τα πατροπαράδοτα κοψίδια και παΐδια.
Η ιστορία των φύτρων είναι πολύ μεγάλη. Πριν από 5.000 χρόνια οι κινέζοι γιατροί τα συνιστούσαν για τη θεραπεία αρκετών παθήσεων, στη Δύση όμως ο πρώτος που αναγνώρισε την αξία τους ήταν μάλλον ο άγγλος θαλασσοπόρος Τζέιμς Κουκ, ο οποίος για να σώσει τους ναύτες του από το σκορβούτο επέβαλε να περιλαμβάνει η διατροφή τους φρέσκα φρούτα και φύτρα.
Τα τελευταία χρόνια πολυάριθμες έρευνες επιβεβαίωσαν πόσο ωφέλιμα για την υγεία είναι τα φύτρα και αποκάλυψαν τις μύχιες διεργασίες που επιτελούνται στους σπόρους καθώς βλαστάνουν, με αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζεται η περιεκτικότητά τους σε πρωτεΐνες, σάκχαρα και βιταμίνες. Δεν είναι όμως μόνο λόγοι υγείας που κάνουν τα φύτρα τόσο δημοφιλή ούτε η νοστιμιά που χαρίζουν σε σαλάτες, σούπες, σάλτσες, ρυζότα κτλ. Για πολλούς αναπόσπαστο τμήμα της γοητείας του φυτρωτηρίου είναι αυτή η (μικρή έστω) αίσθηση αυτάρκειας που βιώνεις καθώς «θερίζεις» τα βλαστάρια σου. Τα φύτρα όμως δεν αφορούν μόνο τους λίγους χορτοφάγους, οικολόγους, κυνηγούς των παράξενων γεύσεων και υπέρμαχους της επιστροφής στη φύση, γι’ αυτό και βλέπουμε να εμφανίζονται συσκευασμένα σε ολοένα και περισσότερα σουπερμάρκετ τα καινούργια και τα έτοιμα μείγματα που φτιάχνει η μόνη (απ’ ό,τι γνωρίζω) ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα.
Και επειδή το μέλλον των φύτρων προδιαγράφεται ανθηρό, στις ΗΠΑ ήδη κάποιοι προσπαθούν να ελέγξουν μονοπωλιακά τον χώρο. Το 1997 τρεις επιστήμονες του Πανεπιστημίου «Τζον Χόπκινς» ανακοίνωσαν ότι τα φύτρα του μπρόκολου περιέχουν μεγάλες ποσότητες σουλφοραφάνης, μιας ουσίας που μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκινικών όγκων. Το Πανεπιστήμιο αυτό κατόρθωσε να πατεντάρει την ανακάλυψη αλλά (πράγμα ανήκουστο!) και τη μέθοδο φύτρωσης των σπερμάτων του μπρόκολου, ενώ πούλησε μετά τα δικαιώματά της σε μια ιδιωτική εταιρεία. Από τότε οι αμερικανοί καλλιεργητές φύτρων βρίσκονται στα δικαστήρια, προσπαθώντας να αποδείξουν το αυταπόδεικτο, ότι δηλαδή κανείς δεν μπορεί να πατεντάρει τα γεννήματα της φύσης.
Στην Ελλάδα (όπως και σε όλη την Ευρώπη) ευτυχώς οι σπόροι του μπρόκολου κυκλοφορούν χωρίς περιορισμούς και μας προσφέρουν την ευκαιρία καλλιεργώντας τους να αισθανθούμε, πρώτα απ’ όλα, ότι χτυπάμε τον καρκίνο των μονοπωλίων.
