Η γέννηση ενός μύθου
Επέστρεψε προσφάτως στις ελληνικές οθόνες το πιο θρυλικό φιλμ όλων των εποχών. Αν πιστεύετε ότι ο κινηματογράφος είναι εκείνος που παράγει τα «απαραίτητα παραμύθια» του παρόντος, τότε συμφωνείτε ότι ο «Πόλεμος των Αστρων» παραμένει το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του ορισμού
Δέκα στιγμές που πυροδότησαν τον «Πόλεμο»
Από την αρχική σύλληψη ως την προβολή στις αίθουσες… και πώς οι πωλήσεις έφθασαν στα άστρα
1) Το φιλμ, ως ιδέα στο μυαλό του Λούκας, δεν ονομαζόταν καν «Star Wars». Οταν τον ρωτούσαν οι φίλοι του, απαντούσε ότι πρόκειται για μια διαστημική περιπέτεια, που θυμίζει τη σειρά «Φλας Γκόρντον». Στην πραγματικότητα ήθελε να κάνει ένα κανονικό ριμέικ του «Φλας Γκόρντον», αλλά ο Φεντερίκο Φελίνι, που είχε κατοχυρώσει τα δικαιώματα, απλώς «δεν πουλούσε». Ο Λούκας αποφάσισε να πλεύσει μόνος του στον ωκεανό της «διαστημικής μυθολογίας» αναζητώντας μια αυθεντική ιστορία.
2) Η 20th Century Fox προειδοποίησε ότι δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσει το φιλμ αν στοιχίσει πάνω από 8,7 εκατ. δολάρια. Τελικά στοίχισε 10,5! Ο Jim Nelson, ένας από τους πρώτους εργαζομένους της εταιρείας ειδικών εφέ του Λούκας Industrial Light & Magic, φώναζε σε μια σύσκεψη: «Δεν καταλαβαίνω γιατί μαλώνουμε για 2 εκατομμύρια. Αυτή η ταινία θα βγάλει 100!». Ηταν το αστείο της ημέρας. Ολοι έβαλαν τα γέλια και η σύσκεψη αποφορτίστηκε. Οταν ησύχασαν, ο Λούκας είπε ήρεμα πως πιστεύει ότι οι συνολικές εισπράξεις θα φτάσουν τα 35 εκατ. δολάρια. Κυριολεκτικά έπεσε 1.000% έξω!
3) Επί δύο χρόνια ο Λούκας μελετούσε μυθολογία και είχε επιδοθεί σε διαρκή έρευνα προκειμένου να βρει μύθους και ιστορίες από διάφορους πολιτισμούς. «Οταν τελείωσα το σενάριο», είπε αργότερα, «κανένας στη Fox δεν μπόρεσε να το καταλάβει».
4) Ο Λούκας έψαχνε για ηθοποιούς για το «Star Wars» τις ίδιες ημέρες όπου έκανε το ίδιο ο Μπράιαν ντε Πάλμα για το «Carrie». Ετσι αποφάσισαν να κάνουν κοινή ακρόαση. Ο Λούκας κοιτούσε τον καθένα ηθοποιό λέγοντας απλώς και μόνο «πες μου για τον εαυτό σου».
5) Οταν ο Sir Alec Guinness διάβασε το σενάριο και αποδέχθηκε τον ρόλο του Obi Wan Kenobi, έθεσε έναν όρο: στην αμοιβή του να περιλαμβάνεται ένα ποσοστό επί των εισπράξεων. Ο Λούκας το δέχθηκε. Φημολογείται ότι ο Sir Alec έχει ως σήμερα πετύχει μια συνολική αμοιβή που δεν έχει κερδίσει ποτέ κανένας ηθοποιός!
6) Το «Star Wars» παραλίγο να μη βγει ποτέ στους κινηματογράφους. Προς το τέλος των γυρισμάτων το κόστος είχε φτάσει στο όριο και τα πανάκριβα ειδικά εφέ δεν είχαν καν δημιουργηθεί. Ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ για το «2001» είχε χρησιμοποιήσει ειδικά εφέ αξίας 6,5 εκατ. δολαρίων. Ο Λούκας αντιμετώπισε το πρόβλημα αποφασιστικά, στήνοντας την Industrial Light & Magic. Χρειάζεσαι ειδικά εφέ και δεν έχεις τα χρήματα; Δημιούργησε μια δική σου εταιρεία και φτιάξ’ τα μόνος σου!
7) Οταν τελείωσε το φιλμ ο Λούκας, σε μια από τις σπάνιες «ομιλητικές» του στιγμές, είπε στον Luke Skywalker (Mark Hamill) πως «αν από το “American Graffity” ήμουν ικανοποιημένος κατά 40-50%, από το “Star Wars” είμαι μόνο κατά ένα 20%!».
8) Μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές των ανθρώπων που ήταν αναμεμειγμένοι στη δημιουργία του φιλμ ήταν στο σπίτι του Τζορτζ Λούκας, στο τέλος του 1976. Είχε καλέσει μερικούς φίλους στην πρώτη ιδιωτική προβολή του «Star Wars». Ανάμεσά τους ο Μπράιαν ντε Πάλμα και ο Στίβεν Σπίλμπεργκ. Εμειναν όλοι άφωνοι. Ηταν σίγουροι ότι επρόκειτο για τη νούμερο ένα καταστροφή του 1977. Μια εμπορική αποτυχία πρώτου μεγέθους. Η γυναίκα του Λούκας έβαλε τα κλάματα λέγοντας ότι θα είναι τόσο αποτυχία όσο και το «At Long Last Love» του Μπογκντάνοβιτς, που όλοι συζητούσαν εκείνη την περίοδο. Η γενική αντιμετώπιση του σκηνοθέτη από την παρέα ήταν του στυλ «Τζορτζ, σου συμβαίνει κάτι;».
9) Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ ήταν ο μόνος που ενθουσιάστηκε. Ενώ ο Μπράιαν ντε Πάλμα κορόιδευε αλύπητα τον Λούκας, ο Σπίλμπεργκ επέμενε ότι «η ταινία αυτή θα βγάλει πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια γιατί διαπνέεται από μια υπέροχη αφελή παιδικότητα».
10) Σήμερα ο Τζορτζ Λούκας είναι ο δεύτερος πιο εμπορικός σκηνοθέτης στην κινηματογραφική ιστορία, ενώ δεν έχει σκηνοθετήσει άλλο φιλμ από τότε όπου τελείωσε την τριλογία, το 1983. Τα δικαιώματα από το «Star Wars», όπως και τα κέρδη της Industrial Light & Magic τον έχουν κάνει κατά πολύ πλουσιότερο ακόμη και από τον Σπίλμπεργκ.
Δέκα παραλειπόμενα ενός «Πολέμου»
«May the Force Be With You». Χαρακτηριστικές λεπτομέρειες, απίστευτοι αριθμοί, χαριτωμένες «παρενέργειες»
1) Μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Αμερική από την εφημερίδα «USA Today», το CNN και την εταιρεία Gullop έδειξε ότι ο μέσος Αμερικανός έχει δει το «Star Wars» τουλάχιστον επτά φορές.
2) Στην ταινία «Αποκάλυψη τώρα» ο Χάρισον Φορντ φοράει ένα ταμπελάκι που γράφει το όνομα: «G Lucas».
3) Η εταιρεία LucasFilm, η οποία ανήκει εξ ολοκλήρου στον Τζορτζ Λούκας, υπολογίζεται ότι αγγίζει σε συνολική αξία τα 5 δισ. δολάρια.
4) Το 1996 τα «ανθρωπάκια» από το «Star Wars» κατείχαν ακόμη τη θέση του δεύτερου πιο εμπορικού παιχνιδιού μετά την Μπάρμπι. Τα συνολικά κέρδη από αντικείμενα που έχουν σχέση με το φιλμ έχουν ανέλθει στα 3 δισ. δολάρια!
5) Το αγγλικό Συντηρητικό Κόμμα γιόρτασε την τρίτη νίκη της Μάργκαρετ Θάτσερ με μια καταχώρηση στις εφημερίδες με τίτλο «May the Fourth Be With You, Maggie». Κάτι που ασφαλώς θυμίζει το «May the Force Be With You».
6) Οταν έδειξαν το «Star Wars» στους ιάπωνες διανομείς επικράτησε στην αίθουσα νεκρική σιγή. Η απόλυτη σιωπή για τους Ιάπωνες είναι δείγμα σεβασμού!
7) Η Terri Hardin, εικονογράφος και γραφίστας σε περιοδικά της Καλιφόρνιας, περίμενε στην ουρά επί δύο ημέρες (!) για να δει το «Empire Strikes Back». Ως σήμερα το έχει δει 108 φορές! Ωστόσο το «Star Wars» κατέχει το ρεκόρ: η Terri το έχει δει 181 φορές!
8) Οταν πραγματοποιούνταν τα γυρίσματα στην Τυνησία, το σετ είχε προκαλέσει την καχυποψία του Μουάμαρ Καντάφι, που νόμιζε ότι κάτι του ετοίμαζαν οι Αμερικανοί. Ομάδες του στρατού της Λιβύης παρακολουθούσαν κάθε κίνηση του Darth Vader και της πριγκίπισσας Λέια!
9) Ενας από τους δρόμους στο διαστημικό κέντρο της NASA, στο Huston, ονομάζεται Skywalker Drive.
10) Το 1982, το σενάριο του «Star Wars», παιχνίδια και μια λίστα των καλιφορνέζων φαν που είχαν την ιδέα αυτή τοποθετήθηκαν σε μια χρονοκάψουλα, η οποία προορίζεται να κρατήσει άθικτο τον μύθο υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και για πάρα πολλούς αιώνες.
Η μυθολογία των ονομάτων
Κάθε όνομα έχει τη δική του παράξενη ιστορία. Προσέξτε:
C-3ΡΟ: Το πιο διάσημο ρομπότ στην ιστορία. Μοιάζει μα αγαλματάκι Οσκαρ, αλλά επίσης είναι το αρσενικό αντίστοιχο του ρομπότ που εμφανίστηκε στο «Metropolis» του Φριτς Λανγκ, πριν από επτά δεκαετίες! Το όνομά του προέρχεται από τον χάρτη της γενέτειρας του Τζορτζ Λούκας στην Καλιφόρνια. Στην ουσία, πρόκειται για τον ταχυδρομικό κώδικα του πατρικού του!
Han Solo: Ο Χάρισον Φορντ, στα 25 του, παίζει τον μοναχικό τύπο που πρέπει να μάθει να εμπιστεύεται άλλους ανθρώπους και φυσικά τα ρομπότ. Προηγουμένως ως ξυλουργός, ακριβοπληρωμένος ωστόσο έφτιαχνε τις πόρτες στο γραφείο του Λούκας. Το όνομα Han είναι η αρχαϊκή εκδοχή του ονόματος John. Το Solo έχει σχέση με τη μοναχικότητα του ήρωα. Είναι μόνος του: Σόλο!
Chewbacca: Ο μαλλιαρός κολλητός του Χάρισον Φορντ, που θυμίζει και λίγο «Γέτι των Ιμαλαΐων» αλλά στο πιο σκούρο του. Το όνομά του προήλθε από τη «μελέτη» των υποκοριστικών που έδινε ο Λούκας στον σκύλο του, του οποίου το κανονικό όνομα ήταν «Ιντιάνα». Σωστά! Αργότερα, ο ίδιος σκύλος έδωσε το όνομά του στον Ιντιάνα Τζόουνς.
Darth Vader: Το πρόσωπο του απόλυτου κακού. Ο Λούκας ανέτρεξε στους ολλανδικούς θρύλους για να βρει ένα όνομα που να μοιάζει με «Dark Father»: «Σκοτεινός πατέρας». Το κανονικό όνομα του Darth Vader ήταν Anakin Skywalker: «Anakin» είναι μια φυλή γιγάντων που αναφέρεται στη «Γένεση». «Skywalker» ήταν ένα από τα ονόματα του Loki, του νορβηγού θεού της φωτιάς και του κακού. Η μάσκα που φοράει ο Darth προήλθε από τη «δημιουργική παρατήρηση» μιας Chevrolet του ’56! Τα φωτάκια που αναβοσβήνουν στο στήθος του κ. Vader είναι στην πραγματικότητα κουμπιά από «κουλοχέρηδες»!
Obi Wan Kenobi: Ο Sir Alec Guinness ως ένας ιππότης Jedi που οδηγεί τον Luke προς τη «Δύναμη» («Force» – May The Force Be With You!). Obi είναι η γιαπωνέζικη λέξη για την πλατιά ζώνη από ύφασμα που χρησιμοποιείται για να δένει το κιμονό στη μέση. Το Wan ακούγεται σαν την ιαπωνική τιμητική κατάληξη san. Το «ΟΒ» είναι κωδική λέξη για το «Old Ben», το αληθινό όνομα του ιππότη. Ωστόσο, υπάρχει μια αναφορά στο Ιντερνετ όπου υποστηρίζεται πως το όνομά του είναι στην πραγματικότητα «ΟΒ-1», μια κρυπτογραφική αναφορά στη μάχη μεταξύ των ιπποτών Jedi και της Αυτοκρατορίας, η οποία αποτελεί μια σειρά από καθοριστικά γεγονότα που χρονολογικά έλαβαν χώρα πριν από το «Star Wars». Ολα αυτά θα τα δούμε στις τρεις επόμενες ταινίες, που τώρα ετοιμάζει ο Λούκας.
R2-D2: Το όνομα του ρομπότ, που θυμίζει ηλεκτρική σκούπα ή αναποδογυρισμένο κάδο απορριμμάτων, προέρχεται από τα αρχικά μιας φράσης που είχε σημειώσει ο υπεύθυνος ήχου της ταινίας «American Graffity»: «Reel Two – Dialogue Two». Το R2-D2 ήταν επίσης γκεστ σταρ στις «Στενές επαφές τρίτου τύπου». Στεκόμενο ανάποδα, βρισκόταν σε ένα από τα παράθυρα του διαστημοπλοίου.
Luke Skywalker: Η αρχαία ελληνική λέξη «λευκός», που προσδιορίζει το «φως», είναι εκείνη από την οποία προέρχεται το «Λουκάς», δηλαδή «Luke». Γι’ αυτό και ο μη Ιουδαίος που προσηλυτίστηκε στον χριστιανισμό και έγινε ευαγγελιστής ονομάστηκε (ή αυτοονομάστηκε) Λουκάς. Αυτός που είδε το φως! Ο Λούκας (που και αυτός είδε το φως σε όλα τα χρώματα, μεταξύ των οποίων και το πράσινο των δολαρίων) σκέφτηκε πως Luke ήταν το κατάλληλο όνομα γι’ αυτόν που θα ανακάλυπτε τη «Δύναμη». Για το «Skywalker» βλέπε «Darth Vader». Η αρχική πρόθεση του Λούκας ήταν να έχει ένα κορίτσι για τον ρόλο αυτόν και όχι τον 19χρονο τότε Mark Hamill. Στην πορεία άλλαξε γνώμη.
Princess Leia: Οι γυναίκες με το όνομα «Λία» έχει παρατηρηθεί πως είναι αναλογικά περισσότερο εντυπωσιακές από τις άλλες! Η πριγκίπισσα «Λέια» δεν ήταν εξαίρεση. Το κανονικό της όνομα είναι Princess Leia Organa. Θυμίζει την πριγκίπισσα Dejah Thoris στο βιβλίο του Edgar Rice Burroughs «John Carter of Mars» και τη Lady Galadriel of Lathlorieh στο «Lord of the Rigs», το νούμερο ένα βιβλίο σε πωλήσεις στα Waterstone’s του Λονδίνου. Ενα βιβλίο πολύ κοντά στο πνεύμα του «Star Wars» ασφαλώς…
Το Organa ως όνομα αντικατοπτρίζει την πάλη φύσης και τεχνολογίας, όπως συμβολίζεται στο «Star Wars» με τη σύγκρουση των πλασμάτων του δάσους με τις μηχανές της Αυτοκρατορίας.
George Lucas: ο δρόμος προς την κορυφή
Ο άνθρωπος που συνέλαβε το όραμα και δημιούργησε τον πιο συναρπαστικό μύθο του τέλους του 20ού αιώνα
* 5 Μαΐου 1944: Ο George Walton Lucas Jr γεννήθηκε στο Modesto της Καλιφόρνιας.
* Το 1949 η πόλη του Modesto απέκτησε την πρώτη τηλεοπτική συσκευή. Ηταν στο σπίτι του John Plummer, φίλου του George. Ο George σχεδόν «μετακόμισε» στο σπίτι του φίλου του, βλέποντας με τις ώρες καρτούν.
* Το 1954 ο μπαμπάς Lucas φέρνει στο σπίτι την πρώτη τηλεόραση της οικογένειας. Ο μικρός George παθιάζεται με τη σειρά «Flash Gordon».
* 1959: Παθιάζεται με τον Ελβις Πρίσλεϊ και τα αυτοκίνητα. Το πρώτο του ήταν ένα Fiat Bianchina, με το οποίο κέρδισε αρκετές τοπικές «κόντρες».
* 1963: Ενα απόγευμα, επιστρέφοντας στο σπίτι, καρφώνει το Fiat σε ένα δέντρο. Το ατύχημα τον επηρέασε αποφασιστικά. Από τινέιτζερ χωρίς στόχους μετατράπηκε σε έναν αποφασιστικό νεαρό.
* 1965: Εισάγεται στο τμήμα κινηματογράφου του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας.
* 1966: Με το φοιτητικό φιλμ – εργασία «ΤΗΧ-1138: 4ΕΒ» κερδίζει πολλά βραβεία και την προσοχή των συμφοιτητών του.
* 1967: Προσλαμβάνεται ως βοηθός του Francis Ford Coppola στο φιλμ «Finian’s Rainbow».
* 1973: Το «American Graffity» βγαίνει στις αίθουσες και κάνει το όνομά του να συζητείται στο Χόλιγουντ.
* 1977: Η χρονιά του «Star Wars». Εσπασε όλα τα ρεκόρ εισπράξεων και ακολουθούμενο από το «Empire Strikes Back» και το «Return of the Jedi» δημιούργησε ένα πρώτου μεγέθους φαινόμενο που καλώς ή κακώς άλλαξε για πάντα αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε «κινηματογράφο»!
