Ο,τι πάρετε 300! Η προτροπή στις προθήκες πολλών καταστημάτων που έχουν αρχίσει εδώ και μερικούς μήνες να εμφανίζονται στις γειτονιές της Αθήνας θυμίζει άλλες εποχές· και αυτό όχι μόνο γιατί η φιλοσοφία της αγοραστικής πρότασης φαίνεται να έρχεται από άλλες δεκαετίες, αλλά κυρίως γιατί είχαμε πλέον φθάσει να πιστεύουμε ότι με 300 δρχ. δεν θα υπήρχε κάτι στην αγορά που θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε. Τι πωλούν αυτά τα καταστήματα που αξίζει όμως να μπει στο καλάθι μας;
Η φιλοσοφία λειτουργίας αυτών των καταστημάτων ήταν μέχρι πρότινος άγνωστη στο ελληνικό καταναλωτικό κοινό. Οσοι έχουν ταξιδέψει στην Ευρώπη και σε άλλες ηπείρους θα γνωρίζουν ότι παρόμοια καταστήματα υπάρχουν σε πολλές χώρες του κόσμου. Στην Αμερική τα γνωστά one dollar store, στη Βρετανία, στην Ιταλία, στην Ισπανία κ.α. Καταστήματα τα οποία πωλούν είδη πρώτης ανάγκης για το σπίτι σε τιμές πολύ χαμηλές σε σύγκριση με τα επώνυμα προϊόντα. Προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας διαφορετικού τύπου που έκαναν σιγά σιγά την είσοδό τους στην ελληνική αγορά με στόχο την όσο πιο γρήγορη εξάπλωσή τους.
Η ιδέα για τη δημιουργία στην Ελλάδα των «καταστημάτων των 300 δρχ.» ήρθε από την Ισπανία. Στη χώρα αυτή μάλιστα καταστήματα τέτοιου είδους υπάρχουν σχεδόν σε κάθε γειτονιά μεγάλων πόλεων. Κάτι ανάλογο δηλαδή με τα ψιλικατζίδικα. Η τιμή των ειδών που πωλούν είναι ανάλογη με αυτή των 299 δρχ.
Τα βλέπουμε να ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά της Αθήνας με ιδιαίτερη ταχύτητα και να καλούν τον καταναλωτή με διαφημιστικά φυλλάδια και τεράστιες ταμπέλες να αγοράσει τα είδη τους.
Οταν βέβαια μπεις στο κατάστημα τότε ανακαλύπτεις του λόγου ή μάλλον της επιγραφής το αληθές. Στα ράφια υπάρχει μεγάλη ποικιλία ειδών, κυρίως οικιακής χρήσεως, αλλά και καλλυντικών, σαπουνιών, χαρτικών, ειδών δώρων κτλ. Και όλα στην τιμή των 299 δρχ., όπως επισημαίνει υπεύθυνος καταστήματος στην Καλλιθέα.
Το πρώτο που τραβά την προσοχή των καταναλωτών είναι η τεράστια ταμπέλα στο πιο ευδιάκριτο σημείο του καταστήματος, η οποία δηλώνει ότι όλα τα εμπορεύματα πωλούνται σε τιμή λίγο μικρότερη από 300 δρχ., άλλοτε 295 δρχ. και άλλοτε 299 δρχ.
Αμέσως μετά λειτουργεί η περιέργεια των καταναλωτών η οποία τους ωθεί να εισέλθουν σε αυτά τα καταστήματα και μετά έρχεται η παρορμητικότητά τους η οποία τους οδηγεί στα ταμεία με καλάθια γεμάτα με είδη παντελώς άγνωστης επωνυμίας, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα.
* «Δεν γίνονται αλλαγές»
Εμείς επισκεφθήκαμε κάποια από αυτά τα καταστήματα και προσπαθήσαμε να καταγράψουμε τα είδη που τοποθετούνται στα ράφια αυτών των καταστημάτων προς πώληση στο ευρύ καταναλωτικό κοινό.
Με την πρώτη ματιά αυτά τα καταστήματα δείχνουν να μη διαφέρουν σε τίποτε από ένα συνοικιακό σουπερμάρκετ. Η κατανομή του χώρου, η διάταξη που έχουν τα ράφια, τα καλαθάκια όπου βάζει ο καταναλωτής τα προς αγορά είδη, το ταμείο, δεν διαφέρουν καθόλου από τα κλασικά μινιμάρκετ.
Αμέσως μετά μπορεί να καταλάβει κανείς ποιες είναι οι διαφοροποιήσεις αυτών των καταστημάτων. Τα πάντα ή τουλάχιστον τα πάντα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, κοστίζουν μόνο 299 δρχ. Το δεύτερο στοιχείο που τραβά την προσοχή μας είναι η ταμπέλα η οποία βρίσκεται κολλημένη στον τοίχο επάνω από το ταμείο και προειδοποιεί τους καταναλωτές ότι «δεν γίνονται αλλαγές».
Μια βόλτα μέσα στους χώρους αυτών των καταστημάτων μας βοηθάει να ανακαλύψουμε τι ακριβώς πωλούν. Χαρτικά, απορρυπαντικά, είδη προσωπικής υγιεινής, μικρά εργαλεία, κουζινικά σκεύη όπως μαχαίρια, κουτάλια, πιρούνια, σουρωτήρια, ποτήρια και πιάτα πωλούνται στη μαγική τουλάχιστον ακουστικά τιμή των 299 δρχ. το καθένα. Ολα τα είδη είναι εισαγόμενα από Ισπανία, ενώ παράλληλα όπως μας είπε υπεύθυνος καταστήματος πρόκειται να εμπλουτιστεί η γκάμα των ειδών και με είδη που παράγονται στην Ελλάδα.
Το οπτικό πεδίο του επίδοξου αγοραστή γεμίζει από είδη που πρώτη φορά βλέπει τουλάχιστον σε αυτή τη μορφή. Τεράστια μπουκάλια σαμπουάν, αφρόλουτρα, καθαριστικά υγρά των οποίων τη χρήση μαθαίνουμε μόνο αν ρωτήσουμε ή καταφέρουμε να διαβάσουμε τη δυσδιάκριτη ταμπέλα επάνω στο ράφι.
* Πωλούνται τα πάντα
Οσο για την ποσότητα, αυτή δεν αναγράφεται σε όλα τα είδη. Βλέποντας τη συσκευασία περιμένεις ότι σίγουρα ας πούμε στα σαμπουάν και στα αφρόλουτρα θα ξεπερνά το ένα λίτρο. Ευτυχώς που ένα-δύο από αυτά αναγράφουν ποσότητα, όπου ξαφνικά ανακαλύπτεις ότι το «τεράστιο μπουκάλι», για έναν λόγο που δεν μπορείς να εξηγήσεις, περιλαμβάνει στην καλύτερη περίπτωση ως 750 ml προϊόντος.
Βρήκαμε στα ράφια τους δύο πακέτα χαρτοπετσέτες, καθαριστικό για τα τζάμια, υγρό για πιάτα, χαρτί κουζίνας δύο ρολών, αφρόλουτρο 750 γραμμαρίων, σαμπουάν, παιδικό μπιμπερό, πιπίλα, σετ πέντε στυλό, δύο μικρά τετράδια, ένα πιάτο, μία κούπα τσαγιού με το πιατάκι της, ένα πλαστικό σουρωτήρι, ένα ποτήρι, ένα μπολάκι παγωτού και διάφορα άλλα είδη να πωλούνται στην τιμή των 299 δρχ.
Πέρα από αυτά τα είδη όμως θα βρείτε και καλλυντικά, όπως κραγιόν, μέικ απ, κονσίλερ, σκιές, πούδρες, κρέμες χεριών, τσιμπιδάκια για τα φρύδια.
Η ποιότητα των ειδών είναι κάτι που σίγουρα δεν μπορεί να οριστεί από εμάς, αλλά αξιολογείται από τον κάθε καταναλωτή ξεχωριστά. Το σίγουρο είναι ότι τα συγκεκριμένα καταστήματα απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε καταναλωτές με μεσαίο ή χαμηλό εισόδημα που αναζητούν την οικονομική λύση με στόχο τη μείωση των εξόδων τους.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των πωλήσεων όπως μας είπε υπεύθυνος καταστήματος αφορά απορρυπαντικά και καλλυντικά, όπως κραγιόν, μέικ απ, μάσκαρα, βερνίκια νυχιών, μολύβια ματιών. Ακόμη σημαντική είναι η κίνηση στα χαρτικά και στα είδη γραφικής ύλης.
Ο,τι λάμπει δεν είναι χρυσός
Αυτό που θα πρέπει να κάνει ο καταναλωτής αυτών των καταστημάτων είναι να γνωρίζει καλά τις τιμές που υπάρχουν στην αγορά προτού αφεθεί στην καταναλωτική ευτυχία του «ό,τι πάρεις 300!». Είναι βέβαιο ότι όπως σε κάθε εμπορικό κατάστημα έτσι και στα συγκεκριμένα μαγαζιά θα υπάρχουν ευκαιρίες για τον καταναλωτή, όπως επίσης θα υπάρχουν και είδη από τα οποία ο ιδιοκτήτης του καταστήματος θα βγάλει τα λεφτά του.
Για παράδειγμα, ένα πακέτο χαρτοπετσέτες 100 τεμαχίων Softex κοστίζει 160 δρχ. σε όλα τα σουπερμάρκετ, δηλαδή τα δύο πακέτα του συγκεκριμένου επώνυμου και δοκιμασμένου προϊόντος κοστίζουν 320 δρχ. Οι χαρτοπετσέτες που πωλούν αυτά τα καταστήματα περιέχουν 70 τεμάχια στο πακέτο και κοστίζουν 300 δρχ. Επίσης, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς, για παράδειγμα, ότι οι 299 δρχ. δεν είναι λίγες για μια απλή κούπα καφέ ή για ένα ποτήρι, όταν στην αγορά ακόμη και στα σουπερμάρκετ μπορεί να βρει εξάδα ποτηριών με 1.000 δρχ. ως 1.200 δρχ.
