«Οποιον Πάπα και αν εκλέξει, το κονκλάβιο που μόλις άρχισε θα μείνει στην Ιστορία. Για τέσσερις λόγους», λέει μιλώντας στο ΒΗΜΑ ο Αιδ. Τζέιμς Γουάις, καθηγητής Θεολογίας στο Boston College, και ειδικός στην Ιστορία της Καθολικής Εκκλησίας.
«Πρώτον, οι καρδινάλιοι έσπασαν την παράδοση της μυστικότητας, και μίλησαν ανοιχτά για την δυσφορία τους για την Κουρία (σσ την κεντρική διοίκηση του Βατικανού) μετά τις αποκαλύψεις για μια μυστική έκθεση που φαίνεται ότι ξεσκεπάζει κακοδιαχείριση, διαφθορά και σκάνδαλα με ομοφυλόφιλους ιερείς, για την οποία έγραψαν ιταλικές εφημερίδες, αμέσως μετά την παραίτηση του Βενέδικτου Ιστ’. Επιπλέον, σπανίως εκλέγεται Πάπας που δεν έχει την στήριξη της Κουρίας, και συνήθως οι καρδινάλιοι της Ρώμης καθοδηγούν τους διεθνείς συναδέλφους τους.
Τώρα, όμως, οι καρδινάλιοι που πήγαν στην Ρώμη από όλον τον κόσμο δεν έχουν εμπιστοσύνη στους συναδέλφους τους στην Κουρία, ούτε ξέρουν ποιόν να εμπιστευτούν. Πολλοί μίλησαν δημοσίως υπέρ της ανάγκης για επείγουσα κάθαρση, στη διοίκηση, τα οικονομικά, το προσωπικό, και την ηθική στο Βατικανό. Τέτοιος σκεπτικισμός είναι σπάνιος σε κονκλάβιο», μας λέει ο Γουάις.
«Δεύτερον, για πρώτη φορά εδώ και αιώνες η εκλογή νέου Πάπα γίνεται χωρίς την λαϊκή συγκίνηση για τον θάνατο του προηγουμένου. Το 2005, 4 εκατ. πιστοί ήταν στην κηδεία του Ιωάννη Παύλου Β, κάτι που φόρτισε τους καρδιναλίους και τους έκανε να θέλουν να συνεχιστεί η παρακαταθήκη του εκλιπόντος. Τότε, παρέβλεψαν την ήδη οφθαλμοφανή κακή διαχείριση στη διοίκηση του Βατικανού, η οποία κληροδότησε στον Βενέδικτο προβλήματα για τα οποία δεν έφταιγε, αλλά τα οποία χειρίστηκε, ο ίδιος, στη συνέχεια, με αδεξιότητα», συνεχίζει ο Γουάις.
«Τρίτον, αυτοί οι καρδινάλιοι έχουν περισσότερο χρόνο να σκεφθούν πριν από την εκλογή, και ελάχιστες γνώσεις για τους συναδέλφους τους. Τα κονκλάβια αρχίζουν συνήθως 17 ημέρες μετά τον θάνατο ενός Πάπα. Τώρα, όμως, έχει περάσει ένας μήνας από την αιφνιδιαστική παραίτηση του Βενέδικτου μέχρι την έναρξη του κονκλαβίου. Οι καρδινάλιοι που ταξίδεψαν στη Ρώμη συναντήθηκαν σε επίσημες συγκεντρώσεις, σε ιδιωτικές συναντήσεις, και είχαν ευκαιριακές συνομιλίες για να γνωρίσουν ο ένας τον άλλον. Χρειάζονταν τον περισσότερο χρόνο: φτάνει να σκεφτεί κανείς ότι το 57% των μελών αυτού του κονκλαβίου είναι καρδινάλιοι για λιγότερο από επτά χρόνια. Κάποιοι παραπονιούνται ότι δεν έχουν ιδέα ποιος είναι ο συνάδελφος που θα κάθεται δίπλα τους», μας λέει ο Γουάις.
«Τέταρτον, και ίσως σημαντικότερο. Δυστυχώς, πάρα πολλοί Καθολικοί μπορεί να μην ενδιαφέρονται καν για αυτό το κονκλάβιο. Ποτέ, εδώ και αιώνες, τόσο πολλοί Καθολικοί δεν είχαν τόση μεγάλη δυσκολία να νιώσουν συμπάθεια, κατανόηση, και ελπίδα για την Εκκλησία τους. Η εμπιστοσύνη των πιστών έχει πέσει σε ιστορικό χαμηλό. Πρώτο και κύριο καθήκον του νέου Πάπα; Να επουλώσει αυτό το τραύμα», καταλήγει ο Γουάις.