Από το θρανίο και το μηχανογραφικό στην κάλπη, με αγωνία, οργή και απογοήτευση

Εχει γραφεί και ξαναγραφεί: «Η αγωνία των υποψηφίων πριν από τις εξετάσεις», τα μυστικά του «οργανωμένου αλλά όχι υπερβολικού διαβάσματος», τα κριτήρια επιλογής σχολής για κάθε μαθητή (δηλαδή σχολές με προοπτικές «επαγγελματικής αποκατάστασης» ή «αυτό που αρέσει στον καθένα»), «το εξεταστικό σύστημα που επιβραβεύει την παπαγαλία»… Οι εφετινές πανελλαδικές εξετάσεις της Γ’ Λυκείου έχουν όμως μία ιδιαιτερότητα. Αφενός μεν η κουβέντα περί σχολών που εξασφαλίζουν το μέλλον τη συγκεκριμένη περίοδο είναι μάλλον θεωρητική. Αφετέρου δε οι μαθητές που εφέτος τελειώνουν το σχολείο εκτός από υποψήφιοι φοιτητές ήταν (και θα είναι και πάλι σε λίγες ημέρες) και… ψηφοφόροι. «Το Βήμα της Κυριακής» συνάντησε κάποιους από αυτούς πριν από τις κρίσιμες για τους υποψήφιους εξετάσεις που διεξάγονται ανάμεσα σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Εκφράζουν την αγωνία και την οργή, την οποία πολλοί από αυτούς αποτύπωσαν και στην ψήφο τους.

Η εβδομάδα που μας πέρασε ήταν θεωρητικά η τελευταία για μαθήματα στα λύκεια όλης της χώρας. Στην πραγματικότητα οι καθηγητές των περισσοτέρων δημοσίων σχολείων κάνουν παραδόσεις(;) μπροστά σε άδειες καρέκλες εδώ και αρκετές εβδομάδες, ουσιαστικά από τις διακοπές του Πάσχα. Και αυτό γιατί όσοι μαθητές είχαν απουσίες για… ξόδεμα επιλέγουν να διαβάζουν σπίτι κατά τις πρωινές ώρες και να επισκέπτονται τα φροντιστήρια το απόγευμα. «Είναι κάτι που το έχουμε αποδεχτεί και εμείς και οι καθηγητές μας, που πολλές φορές είναι ελαστικοί με τις απουσίες. Σε κανέναν δεν αρέσει, αλλά είναι τέτοια η πραγματικότητα των εξετάσεων και ο ανταγωνισμός τους που δεν γίνεται αλλιώς» λένε με μια φωνή μαθητές της θετικής κατεύθυνσης σε φροντιστήριο του Γαλατσίου.

Οι συγκεκριμένοι είναι κατά τεκμήριο «καλοί» μαθητές. Στοχεύουν σε υψηλόβαθμες σχολές, όπως η Ιατρική και οι Πολυτεχνικές. Ο Χρήστος είναι η εξαίρεση• έχει μοναδική του επιλογή το Μαθηματικό. «Νομίζω ότι πρέπει να σπουδάζεις αυτό που σου αρέσει. Ούτως ή άλλως μέχρι να ξεκινήσεις να εργάζεσαι μπορεί να αλλάξουν τα πάντα» λέει. Ολοι ψήφισαν, κανένας τους κάποιο από τα κόμματα του δικομματισμού. Οσων οι γονείς τους τα ψήφιζαν στο παρελθόν, αυτή τη φορά επέλεξαν άλλο. Από τις εκλογές και την επόμενη κυβέρνηση δεν περιμένουν πολλά. Ή μάλλον ελπίζουν σε «κάπως ευκολότερα θέματα. Συνηθίζεται, μας έχουν πει οι παλαιότεροι, σε προεκλογικές περιόδους» λέει η Δανάη. Περιμένουν με ανυπομονησία τα φοιτητικά χρόνια, αν και οι μεγαλύτεροι φίλοι τους «μεταφέρουν μια εικόνα μάλλον απογοητευτική».

Η Ράνια, μαθήτρια της θεωρητικής κατεύθυνσης, από την πλευρά της δεν πήγε να ψηφίσει αυτή τη φορά. Την επόμενη θα πάει όμως, «κατά πάσα πιθανότητα θα ψηφίσω ό,τι με συμβουλεύσουν οι γονείς μου, που θα κινηθούν προς τα αριστερά». Ο πατέρας της είναι κάποια χρόνια άνεργος, η μητέρα της συνταξιούχος που παράλληλα εργάζεται ως μπέιμπι σίτερ. «Το καλό είναι ότι ακόμα είναι αγαπημένοι και μαζί, κάτι που δεν έχω δει να συμβαίνει σε άλλες οικογένειες που η μητέρα εργάζεται και ο πατέρας είναι άνεργος. Είναι και αυτός ένας λόγος που θέλω να περάσω στο πανεπιστήμιο, για να τους ευχαριστήσω για τις θυσίες που έχουν κάνει προκειμένου να μπορέσω να σπουδάσω».

Στη Νέα Σμύρνη ένα τμήμα φροντιστηρίου της θεωρητικής κατεύθυνσης ετοιμάζεται για το πρώτο μάθημα των εξετάσεων, εκείνο της Νεοελληνικής Γλώσσας, που περιλαμβάνει και την Εκθεση. Εδώ η συζήτηση για την πολιτική επικαιρότητα όλη την προηγούμενη περίοδο ήταν εντονότερη και λόγω της φύσης των «θεωρητικών» μαθημάτων, αλλά και επειδή τα παιδιά είχαν «ζωντανές» ιστορίες να διηγηθούν. «Αρκετά από τα πρόσωπα στο οικογενειακό μου περιβάλλον εκφράζουν απόψεις που τις θεωρώ ρατσιστικές. Θεωρούν ότι άμα φύγουν οι Πακιστανοί και οι μαύροι όλα τα προβλήματα της χώρας θα λυθούν. Σπίτι μου είχαμε αρκετές συζητήσεις, δεν νομίζω όμως ότι κατάφερε κανένας να μεταπείσει τον άλλον» λέει η Βίκυ.

«Υπήρχαν παιδιά στο σχολείο που δήλωναν ότι ήταν μέλη της Χρυσής Αυγής και άλλα που την υποστήριζαν. Το προηγούμενο διάστημα είχαμε συγκρούσεις συνέχεια γι’ αυτά τα θέματα. Παραλίγο να έρθουμε και στα χέρια» λέει η Αντιγόνη, μαθήτρια σε σχολείο της Καλλιθέας με αρκετούς αλλοδαπούς μαθητές. Οι γονείς της είναι άνεργοι, η ίδια δεν περιμένει και πολλά από την επόμενη κυβέρνηση, «πιο πολύ όμως με πείραξε η τεράστια μεταστροφή προεκλογικών και μετεκλογικών λόγων».

«Στο δικό μας σχολείο υπήρξαν καθηγητές που θέλησαν να μας προειδοποιήσουν για το τι σημαίνει Χρυσή Αυγή. Μας έδειξαν ντοκυμαντέρ για τον ναζισμό, μας μίλησαν, προσπάθησαν να μας πείσουν ότι δεν είναι απλώς ένα κόμμα που αντιδρά στη λαθρομετανάστευση» λέει ο Πέτρος, μαθητής σε Λύκειο της Νέας Σμύρνης. «Εγώ προσωπικά δεν θα την ψήφιζα ούτως ή άλλως. Αλλά νομίζω ότι και αυτή η ενημέρωση έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα. Οταν κάτι δυσφημείται από το σχολείο και τα ΜΜΕ για πολλούς γίνεται πιο ελκυστικό».

Διαφορετική είναι η αντίληψη της Παναγιώτας, μαθήτριας σε Επαγγελματικό Λύκειο στην Πετρούπολη. «Αρκετοί – και στην τάξη μου – ψήφισαν Χρυσή Αυγή χωρίς να ξέρουν τι σημαίνει και τι πρεσβεύει. Τώρα αρχίζουν να το καταλαβαίνουν, πολλοί δεν θα παραδεχθούν ότι την ψήφισαν». Η ίδια θα προσπαθήσει να εισαχθεί σε Νοσηλευτική Σχολή. Παράλληλα, όπως και πολλοί άλλοι μαθητές Επαγγελματικών Λυκείων, εργάζεται. «Ως σερβιτόρα σε καφετέρια. Κάτι που θα κάνω και του χρόνου, είτε είμαι φοιτήτρια στην Αθήνα είτε όχι» λέει. Κάτι που θα προσπαθήσουν να κάνουν και οι περισσότεροι από τους συνομιλητές μας. Προηγούνται όμως οι εξετάσεις και ακολούθως οι διακοπές, για τους περισσότερους οι πρώτες χωρίς τους γονείς τους. Ακόμη και αν, όπως λένε, μαζεύουν λεφτά «ήδη από τα Χριστούγεννα» ή «δεν τολμάμε να ζητήσουμε από τους γονείς μας χρήματα» ή απλώς οι διακοπές θα είναι «κάποια επίσκεψη στο εξοχικό ενός φίλου»…