Η απροθυμία της Τουρκίας να συμβάλλει εποικοδομητικά στις συνομιλίες για το Κυπριακό ήταν το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν, έπειτα από τη συνάντηση που είχαν στη Λευκωσία, ο κύπριος Πρόεδρος κ. Δ. Χριστόφιας και ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών κ. Στ. Δήμας. Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του πολιτικού προβλήματος του νησιού, αλλά και οι προσδοκίες που υπάρχουν για την ενεργειακή συνεργασία Κύπρου – Ισραήλ – Ελλάδος, με αφορμή τον εντοπισμό μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, ήταν τα δύο βασικά ζητήματα που συζητήθηκαν, σε συνδυασμό με το θέμα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Η Τουρκία θα μπορούσε να έχει κάνει μερικά βήματα για να υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες. Θα πρέπει να απέχει και να αποφεύγει δηλώσεις και ενέργειες σχετικά με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη που δεν είναι εποικοδομητικές, είναι αντίθετες προς το Διεθνές Δίκαιο και συμβάλλουν στην ένταση στην περιοχή» τόνισε ο κ. Δήμας μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συνάντηση την οποία είχε στη Λευκωσία ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών με τον ειδικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, του Αλεξάντερ Ντάουνερ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αυστραλός πολιτικός εμφανίστηκε σχετικά απαισιόδοξος για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Το μεγάλο πρόβλημα εμφανίζεται αυτή τη στιγμή στην απροθυμία της Αγκυρας να κάνει έστω και μία κίνηση στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού (διακυβέρνηση, περιουσιακό, ιθαγένεια).
Ουσιαστικά, επιμένουν οι ίδιες πηγές, φορτώνει την ατζέντα της τριμερούς του Ιανουαρίου με σκοπό να οδηγήσει σε μία τελική πολυμερή διάσκεψη με όλα τα ζητήματα ανοιχτά. Αν ακόμη και ο συνήθως αισιόδοξος κ. Ντάουνερ εμφανίζεται τόσο συγκρατημένος, ίσως τα προβλήματα να είναι δύσκολο να υπερκεραστούν. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Ντάουνερ είναι πολύ πιθανόν να μεταβεί προσεχώς στην Αγκυρα για συνομιλίες με την τουρκική ηγεσία.
Πάντως, στις δηλώσεις που έκανε μαζί με τον κ. Δήμα, η υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου κυρία Ερατώ Κοζάκου – Μαρκουλλή σημείωσε ότι ο κ. Ντάουνερ, στην τελευταία συνάντηση που είχε με τον κ. Χριστόφια, υπήρξε για πρώτη φορά τόσο κατηγορηματικός ότι «δεν υπάρχει καμία περίπτωση επιδιατησίας».
Την ίδια στιγμή, στις Βρυξέλλές βρέθηκε την Τρίτη ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ντερβίς Ερογλου και είχε συνάντηση με τον επίτροπο αρμόδιο για τη διεύρυνση Στέφαν Φούλε.
Σε γραπτή δήλωσή του, ο επίτροπος επανέλαβε την ισχυρή στήριξη της Επιτροπής στις συνομιλίες για το Κυπριακό. Συζητήθηκαν επίσης τα επόμενα βήματα μετά τη συνάντηση της Νέας Υορκης, καθώς και η σημασία της επίτευξης συμφωνίας σε όλα τα επιμέρους ζητήματα, μιας επίλυσης από την επόμενη τριμερή συνάντηση τον Ιανουάριο του 2012.
Ο κ. Φούλε υπογράμμισε ότι οι Τουρκοκύπριοι θα είναι κυρίως αυτοί που θα είναι κερδισμένοι από την επίλυση, καθώς θα επωφεληθούν πλήρως από τη συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ. Σημείωσε δε ότι κάλεσε τον κ.Ερογλου να καταβάλει κάθε προσπάθεια στις συνομιλίες για την επίτευξη του στόχου που έχει θέσει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.
Το φυσικό αέριο και οι ΑΟΖ
Μεγάλο μέρος των συζητήσεων αφιερώθηκε στην πιθανή μελλοντική συνεργασία για την εξαγωγή του φυσικού αερίου της Κύπρου και του Ισραήλ μέσω Ελλάδος προς την ευρωπαϊκή αγορά. Και οι δύο πλευρές παραδέχονται ότι οι προσδοκίες είναι μεγάλες, αλλά πριν από την οριστική επιβεβαίωση των αποθεμάτων που θα εντοπίσει το γεωτρύπανο της Noble Energy στο κυπριακό «Οικόπεδο 12». Είναι σαφές πάντως ότι εξετάζονται διάφορα ενδεχόμενα.
Πέραν αυτού όμως, οι δύο άνδρες συζήτησαν εκτενώς και το θέμα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με πληροφορίες, προσεχώς αναμένεται στη Λευκωσία ομάδα εμπειρογνωμόνων από τον Λίβανο με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας προκειμένου να ξεπεραστούν τα όποια προβλήματα απομένουν κυρίως με την κύρωση της σχετικής διμερούς συμφωνίας από τη Βουλή του Λιβάνου.
Οι ίδιες πληροφορίες όμως αναφέρουν ότι η Αθήνα έχει ήδη έρθει σε επαφή με την αιγυπτιακή πλευρά ώστε να ξεκινήσουν πάλι οι συνομιλίες των δύο πλευρών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών που είχαν προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Αγκυρας. Αυτό που επιβεβαιώθηκε και από τις δύο πλευρές είναι η έντονη ανησυχία για τις κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάγκη για προετοιμασία σε διμερές και περιφερειακό επίπεδο.
