Καλειδοσκόπιο

Καλοκαίρι πλανητικού πυρετού 61.000 Ευρωπαίοι εκτιμάται ότι πέθαναν από τη ζέστη το φονικό καλοκαίρι του 2022 Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που βασανίζεται από καύσωνα: σε παγκόσμιο επίπεδο, η κλιματική αλλαγή συνδυάζεται το 2023 με την επιστροφή του μετεωρολογικού φαινομένουΕλ Νίνιοστον Ειρηνικό για να φέρει ένα καλοκαίρι με άγριες διαθέσεις. Ο περασμένος μήνας ήταν σε παγκόσμιο επίπεδο ο θερμότερος Ιούνιος που έχει καταγραφεί ποτέ, περισσότερο από μισό βαθμό Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2000, ανακοίνωσε το Copernicus, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα παρατήρησης της Γης. Ο δε Ιούλιος έκανε ποδαρικό καταρρίπτοντας τρεις φορές σε διάστημα μιας εβδομάδας το ρεκόρ της θερμότερης μέρας όλων των εποχών για τον πλανήτη. Το ρεκόρ των 16,92 βαθμών που ίσχυε από τον Αύγουστο του 2016 καταρρίφθηκε πρώτα τη Δευτέρα 3 Ιουλίου και ξανά την επομένη. Το αποκορύφωμα ήρθε την Πέμπτη 6 Ιουλίου, όταν η μέση παγκόσμια επιφανειακή θερμοκρασία στο επίπεδο του εδάφους έφτασε το ιστορικό υψηλό των 17,23 βαθμών, σύμφωνα με δεδομένα των αμερικανικών Εθνικών Κέντρων Περιβαλλοντικής Πρόβλεψης. Οπως φαίνεται, ο Ιούλιος μπορεί να αποδειχθεί ακραία ζεστός στο σύνολό του. Σύμφωνα με τον Κάστερ Χάουσταϊν του Πανεπιστημίου της Λειψίας στη Γερμανία, «είναι πιθανό ότι ο Ιούλιος θα είναι ο θερμότερος Ιούλιος όλων των εποχών και ο θερμότερος μήνας όλων των εποχών». Οι φετινές θερμοκρασίες είναι ασυνήθιστα υψηλές, όχι μόνο στην ξηρά αλλά και στους ωκεανούς: τον Ιούνιο καταγράφηκε στον Ανατολικό Ατλαντικό «ακραίος θαλάσσιος καύσωνας» σύμφωνα με την αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ). Σε ορισμένες περιοχές η επιφανειακή θερμοκρασία του νερού ανέβηκε 5 βαθμούς Κελσίου πάνω από το κανονικό. Ακόμα και η Ανταρκτική, η οποία αυτή την περίοδο βρίσκεται στη μέση του χειμώνα στο νότιο ημισφαίριο, καταγράφει ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες. Στον Ειρηνικό Ωκεανό η θερμοκρασία έφτασε σε επίπεδο-ρεκόρ ήδη από τον Μάιο και το κύμα ζέστης αναμένεται να ενταθεί λόγω του Ελ Νίνιο, το οποίο χαρακτηρίζεται από την εξάπλωση μιας θερμής μάζας νερού στον Ανατολικό Ειρηνικό. Και όπως προειδοποίησαν ερευνητές του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας, η επίπτωση του Ελ Νίνιο στις παγκόσμιες θερμοκρασίες εμφανίζεται συνήθως ένα έτος μετά την εμφάνισή του, κάτι που σημαίνει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας θα γίνει πιο αισθητή το 2024. Με ή χωρίς Ελ Νίνιο όμως το σίγουρο είναι ένα: χωρίς δραστική μείωση των εκπομπών άνθρακα, η κλιματική αλλαγή θα καταρρίπτει τα ρεκόρ όλο και συχνότερα. ================ Σχέδιο χαλάρωσης κανόνων για τα «μεταλλαγμένα» 29 χρόνια έχουν περάσει από την πρώτη γενετικά τροποποιημένη καλλιέργεια στις ΗΠΑ Αναθεώρηση του κανονισμού για τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες έτσι ώστε να χαλαρώσουν οι περιορισμοί για φυτά που δεν φέρουν γονίδια από άλλους οργανισμούς, πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σήμερα, οι περισσότερες γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες είναι «διαγονιδιακές», φέρουν δηλαδή γονίδια από άλλα είδη όπως βακτήρια. Το ξένο DNA μπορεί, για παράδειγμα, να προστατεύει το φυτό από έντομα ή να προσφέρει ανθεκτικότητα σε ζιζανιοκτόνα, έτσι ώστε οι αγρότες να μπορούν να ψεκάζουν το χωράφι χωρίς επιπτώσεις στη σοδειά. Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, οι καλλιέργειες αυτές θα συνέχιζαν να υπόκεινται στους σημερινούς κανόνες, οι οποίοι προβλέπουν μια μακρά διαδικασία αξιολόγησης και ειδική σήμανση του προϊόντος. Η χαλάρωση θα αφορούσε φυτά που έχουν υποστεί «γονιδιακή τροποποίηση» (gene editing), δηλαδή αλλαγές σε συγκεκριμένα γονίδια οι οποίες θα μπορούσαν θεωρητικά να εμφανιστούν αυθόρμητα στη φύση μέσω τυχαίων μεταλλάξεων, ή να προκύψουν από συμβατικές τεχνικές διασταύρωσης. Για παράδειγμα, οι εταιρείες που αναπτύσσουν νέες καλλιεργητικές ποικιλίες θα μπορούσαν να θέτουν εκτός λειτουργίας γονίδια που επιταχύνουν το σάπισμα των καρπών, ή καθιστούν το φυτό πιο ευαίσθητο. Σε αυτή την περίπτωση, οι νέες ποικιλίες θα αντιμετωπίζονταν ως συμβατικές και το προϊόν θα κυκλοφορούσε χωρίς αξιολόγηση και ειδική σήμανση, αρκεί η γενετική τροποποίηση να μην καλύπτει πάνω από 20 βάσεις στο DNA του φυτού. Το σημερινό πλαίσιο για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς διαμορφώθηκε το 2001 και σύμφωνα με την Κομισιόν «δεν είναι πλέον κατάλληλο για τον σκοπό του» λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων. Μέχρι σήμερα, η ΕΕ έχει εγκρίνει ελάχιστες γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες αραβόσιτου, ελαιοκράμβης και σόγιας, ενώ ορισμένες χώρες, ανάμεσά τους η Ελλάδα, έχουν απαγορεύσει τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες στο έδαφός τους. Οσον αφορά τα εισαγόμενα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα, περιορίζονται κυρίως σε σπόρους για ζωοτροφές. Οι αλλαγές που ζητεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να συζητηθούν με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις χώρες-μέλη, διαδικασία που συνήθως διαρκεί χρόνια. ================ Βλέποντας τον χρόνο να επιβραδύνεται 5,39×10−44 δευτερόλεπτα είναι ο «χρόνος Πλανκ», το ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα Σαν ταινία που παίζει σε αργή κίνηση, τηλεσκόπια που κοίταξαν το μακρινό Σύμπαν είδαν τον χρόνο να τρέχει πέντε φορές πιο αργά από το κανονικό, η μεγαλύτερη επιβράδυνση που έχει παρατηρήσει μέχρι σήμερα η αστρονομία. Το φαινόμενο ονομάζεται «κοσμολογική διαστολή του χρόνου» και είναι μια οφθαλμαπάτη, ένα τρικ της φυσικής που προκύπτει από το γεγονός ότι το Σύμπαν διαστέλλεται. Μπορείτε να το φανταστείτε ως εξής: ας πούμε ότι κοιτάζετε έναν πολύ μακρινό φάρο που αναβοσβήνει με σταθερό ρυθμό. Λόγω της διαστολής του Σύμπαντος, η απόσταση που σας χωρίζει από τον φάρο όλο και μεγαλώνει, κάτι που σημαίνει ότι το φως του χρειάζεται όλο και περισσότερο χρόνο για να διανύσει την απόσταση και να φτάσει στα μάτια σας. Ο φάρος φαίνεται έτσι να αναβοσβήνει πιο αργά. Και, όσο πιο μακριά βρίσκεται, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιβράδυνση. Ως «φάροι» χρησιμοποιήθηκαν στη νέα μελέτη 190 μακρινά κβάζαρ, των οποίων το φως ταξίδευε μέχρι και 12,3 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει μέχρι τη Γη (το 90% της ηλικίας του Σύμπαντος). Τα κβάζαρ (εικόνα) είναι γιγάντιες μαύρες τρύπες που κρύβονται στα κέντρα γαλαξιών. Το υλικό που συγκεντρώνουν γύρω τους θερμαίνεται σε ακραίες θερμοκρασίες και λάμπει πιο έντονα από οτιδήποτε άλλο στο Σύμπαν. Τα κβάζαρ δεν αναβοσβήνουν σαν φάροι, όμως η φωτεινότητά τους μεταβάλλεται με στατιστικά προβλέψιμο τρόπο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η φωτεινότητα των πιο μακρινών κβάζαρ βρέθηκε να μεταβάλλεται πέντε φορές πιο αργά από το αναμενόμενο, λες και ο χρόνος πάτησε φρένο. ====================== Καταστράφηκαν τα τελευταία χημικά όπλα των ΗΠΑ 34.000 τόνοι ήταν τα αποθέματα χημικών όπλων που δήλωσαν οι ΗΠΑ το 1997 Ενα τοξικό κεφάλαιο στην ιστορία του πολέμου κλείνει και επίσημα με την καταστροφή των τελευταίων αμερικανικών αποθεμάτων χημικών όπλων. Η αυλαία πέφτει στην αποθήκη πυρομαχικών του Μπλου Γκρας στο Κεντάκι, όπου οι τελευταίοι από τους 51.000 πυραύλους M55 με το νευροτοξικό αέριο σαρίν, οι οποίοι αποθηκεύονταν εκεί από τη δεκαετία του 1940, πρόκειται να καταστραφούν με χημική εξουδετέρωση. Οι ΗΠΑ είχαν περιθώριο μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου να απαλλαγούν από τα τελευταία αποθέματα σύμφωνα με τη Συνθήκη για τα Χημικά Οπλα του 1997. Η καταστροφή του οπλοστασίου τους ίσως ενθαρρύνει τώρα κι άλλες χώρες να κάνουν το ίδιο. Μόνο τρία κράτη, η Αίγυπτος, η Βόρεια Κορέα και το Νότιο Σουδάν, δεν έχουν υπογράψει τη Συνθήκη για τα Χημικά Οπλα, ενώ μια τέταρτη χώρα, το Ισραήλ, την έχει υπογράψει αλλά χωρίς να την επικυρώσει. Υπάρχουν όμως και χώρες-μέλη της Συνθήκης, όπως η Ρωσία και η Συρία, για τις οποίες υπάρχουν υποψίες ότι διατηρούν μυστικά αποθέματα. =========== Η SpaceX έφερε επικίνδυνο συνωστισμό στο Διάστημα 10.500 περίπου ενεργοί και ανενεργοί δορυφόροι κινούνται γύρω από τη Γη Με τον αριθμό των δορυφόρων και των διαστημικών σκουπιδιών να αυξάνεται ραγδαία, ο κίνδυνος καταστροφικών αλυσιδωτών συγκρούσεων μεγαλώνει με εκθετική πρόοδο. Σε διάστημα έξι μηνών, μέχρι τα τέλη Μαρτίου, οι δορυφόροι του Starlink, της υπηρεσίας δορυφορικού Διαδικτύου που προσφέρει η SpaceX του Ιλον Μασκ, αναγκάστηκαν να αλλάξουν πορεία 25.000 φορές για να αποφύγουν συγκρούσεις. «Οι ελιγμοί διπλασιάζονται κάθε έξι μήνες. Το πρόβλημα με τις εκθετικές τάσεις είναι ότι ανεβαίνουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς πολύ γρήγορα» σχολίασε στο Space.com ο Χιου Λιούις του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον στη Βρετανία.. Το πρόβλημα δεν μπορεί παρά να ενταθεί, καθώς μέχρι σήμερα η SpaceX έχει εκτοξεύσει μόνο 4.000 δορυφόρους από τους 30.000 που προβλέπει το τελικό σχέδιο. Και η SpaceX δεν είναι ο μόνος παίκτης στην αγορά: το Project Kuiper της Amazon, το Guowang της Κίνας και η εταιρεία OneWeb επίσης σχεδιάζουν την εκτόξευση χιλιάδων δορυφόρων. Στη χειρότερη περίπτωση η κατάσταση θα οδηγούνταν στο λεγόμενο «Σύνδρομο του Κέσλερ», στο οποίο τα συντρίμμια από μια πρώτη σύγκρουση προκαλούν νέες συγκρούσεις σε μια αλυσιδωτή αντίδραση που τελικά εμποδίζει την πρόσβαση στο Διάστημα για χρόνια.

Καλειδοσκόπιο

Στη Γη πρωτοφανής ζέστη, στο Διάστημα συνωστισμός δορυφόρων και επιβράδυνση του χρόνου, ενώ η ΕΕ προσπαθεί να βρει άκρη με τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα

Περιεχόμενο για συνδρομητές

Τελευταίες Ειδήσεις

ΗΠΑ: Οι Ευρωπαίοι να αυξήσουν τις ευθύνες τους στο ΝΑΤΟ μέχρι το 2027

Παναθηναϊκός Aktor-Βαλένθια 79-89: Λάθη επί λαθών για τους «πράσινους»

Κ. Γκίλφοϊλ: «Ζωτικής σημασίας για τις σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ η Βόρεια Ελλάδα»

Το Ανώτατο Δικαστήριο εξετάζει το διάταγμα Τραμπ για την ιθαγένεια

Η μεταλλουργία των αρχαίων στον αξονικό τομογράφο

Πώς αποτιμάται το ιατρικό ακαδημαϊκό έργο;

Χρόνια πολλά, Mathesis!

Το μυστήριο του εγκεφάλου λύθηκε - Ο νέος άτλας που ανατρέπει τα πάντα

Η Γη της ελιάς: Τι θα δούμε στα επόμενα επεισόδια - Κυριακή 7 με Πέμπτη 11/12

Καλώδιο Ελλάδας - Κύπρου: Ανατροπή από τις Βρυξέλλες

ΕΦΕΤ: Ανακαλεί σοκολάτες kinder - Ο λόγος

Google Lens: Το νέο εργαλείο που ξετρυπώνει τις απάτες

Παγκόσμιο Κύπελλο: Έγινε η κλήρωση - Οι 12 όμιλοι του Μουντιάλ

ΗΠΑ: Η κυβέρνηση Τραμπ αναπροσαρμόζει «την αμυντική στρατηγική» της και «τελειώνει» την Ευρώπη

Εξαρθρώθηκε οργάνωση που ρήμαξε 64 σπίτια και εξαπατούσε ηλικιωμένους στην Αττική

Συνταγές για τραχανά: 2 χειμωνιάτικες σούπες-έκπληξη

Goodreads: Τα καλύτερα βιβλία του 2025, σύμφωνα με τα μέλη της πλατφόρμας - Η λίστα με τους νικητές

Καρδίτσα - 3 στάσεις για φαγητό που θα σας μείνουν αξέχαστες

Οι μπίζνες του Ντε Νίρο στην Καραϊβική - Το πολυτελές resort και ο σεφ Νοbu

Τι συμβαίνει στο 24ωρο ενός ελαφιού και μίας αγελάδας;

Αλκηστις Πρωτοψάλτη: «Αληθινός πλούτος δεν είναι να προσθέτεις, αλλά να μάθεις να αφαιρείς»

Νίκη Παπαθεοχάρη: «Η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια»

Ειδήσεις

Γνώμες

Νέες Εποχές

ΒΗΜΑgazino

Έντυπη Έκδοση

English Version