Ο πιο εξωστρεφής κλάδος της ελληνικής οικονομίας και ο πιο ανταγωνιστικός, ως συνάγεται εκ του αποτελέσματος, ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος κρατά τα πρωτεία στην παγκόσμια ναυτιλία. Η ναυτιλία των Ελλήνων διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο εμπόριο και προσέφερε το 2022 στην ελληνική οικονομία εισροές ύψους περίπου 20 δισ. ευρώ, πάνω και από τα τουριστικά έσοδα. Θεμελιακός εγγυητής της παγκόσμιας ναυτιλίας, η ναυτιλία μας με περισσότερα από 5.500 πλοία, η ηγέτιδα ναυτιλία των Ελλήνων. Θεματοφύλακάς της, η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών, τόνισε η πρόεδρος της ΕΕΕ Μελίνα Τραυλού μιλώντας πρόσφατα στην ετήσια τακτική γενική συνέλευση της Ενωσης. Οι αριθμοί Οπως εξήγησε η κυρία Τραυλού, τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Εκπροσωπούμε, όπως είπε, το 21% της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 60% της ευρωπαϊκής. Πιο συγκεκριμένα, σε παγκόσμιο επίπεδο ο ελληνικός εφοπλισμός ελέγχει: l το 25% του στόλου μεταφοράς χύδην φορτίου, l το 31% του στόλου δεξαμενοπλοίων, l το 23% του στόλου μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), l το 16% του στόλου μεταφοράς χημικών και παραγώγων πετρελαίου, καθώς και l το 8% του στόλου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Tα μεγέθη της ελληνικής ναυτιλίας είναι εντυπωσιακά. αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι η διάρκειά τους στον χρόνο, γεγονός που επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι η ναυτιλία των Ελλήνων μπορεί να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του μέλλοντος με μια αυτοπεποίθηση που απορρέει από τη διαχρονική ηγετική παρουσία της στον κλάδο. Αύξηση μεριδίων Οι έλληνες πλοιοκτήτες, όπως προκύπτει από τα στοιχεία για τον Δεκέμβριο 2022 του διεθνούς οίκου Clarkosns Research, συνεχίζουν να ελέγχουν τον μεγαλύτερο ναυτιλιακό στόλο στον κόσμο με μερίδιο 18,87% με όρους dwt ή 16,34% με όρους gt, ένα μερίδιο αυξημένο κατά 1,5% από τις αρχές της νέας χιλιετίας (2005). Οι Ελληνες εξακολουθούν να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διεθνή ναυτιλία, καθώς ελέγχουν 5.875 πλοία χωρητικότητας 250,7 εκατ. gt και 426,3 εκατ. dwt. Εξ αυτών 2.558, χωρητικότητας 211,6 εκατ. dwt, είναι bulkers, 436 (23,5 εκατ. dwt) είναι containerships, ενώ τα δεξαμενόπλοια ανέρχονται σε 1.631, μεταφορικής ικανότητας 173,3 εκατ. dwt. Τα LNG Carriers ανέρχονται σε 136, ενώ τα πλοία μεταφοράς υγραερίου σε 135 και τα υπόλοιπα 979 πλοία είναι διαφόρων κατηγοριών. Η εκτιμώμενη αξία του στόλου που ήταν στο «στο νερό» τον Δεκέμβριο του 2022 ανερχόταν στα 160 δισ. δολάρια από 99 δισ. δολάρια πριν από δύο χρόνια λόγω των ισχυρών επιδόσεων που σημειώνουν οι ναυτιλιακές αγορές που ανεβάζουν και την αξία των πλοίων. Την Ελλάδα ακολουθούν σε μέγεθος στόλου χώρες με τεράστιες αναλογικά οικονομίες σε σχέση με την ελληνική, όπως είναι η Κίνα, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ σε χωρητικότητα. Χαρακτηριστικά Ο οίκος Clarksons Research εστιάζει σε μία σειρά χαρακτηριστικών της ελληνικής παρουσίας στη διεθνή ναυτιλία: l Το συνεχές ενδιαφέρον των ελλήνων πλοιοκτητών για τα δεξαμενόπλοια – στην πρώτη θέση του κλάδου με 25% μερίδιο παγκόσμιου στόλου, από 22% το 2012 – και τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου (bulkers) – με μερίδιο 22% και στη δεύτερη θέση πίσω από την Κίνα – συνεχίστηκε και το 2022, με τη μεταβλητότητα και τις ευκαιρίες αξιοποίησης του ενεργητικού (asset play) σε αυτές τις αγορές να προσφέρουν τόσο ελκυστικές αποδόσεις όσο ποτέ στο παρελθόν. l Το ελληνικό μερίδιο στον παγκόσμιο στόλο μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers) έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη αύξηση τα τελευταία χρόνια, καθώς σήμερα βρίσκεται στο 21% του παγκόσμιου στόλου των LNG Carriers από 15% πριν από τέσσερα χρόνια και 3% πριν από δέκα χρόνια. Με τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο του LNG τόσο στην ενεργειακή μετάβαση όσο και στην ενεργειακή ασφάλεια, οι περαιτέρω ευκαιρίες ανάπτυξης για τον ελληνικό στόλο είναι πιθανές. Οι επενδύσεις Συνολικά πάντως το 2022 οι έλληνες εφοπλιστές επένδυσαν 13,5 δισ. δολάρια σε αγορές πλοίων από «δεύτερο χέρι» και ναυπηγήσεις πλοίων. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του βρετανικού ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons, οι έλληνες εφοπλιστές τοποθέτησαν παραγγελίες συνολικής αξίας 7,9 δισ. δολαρίων, που αντιστοιχούν σε 100 πλοία συνολικής μεταφορικής ικανότητας 6,7 εκατ. dwt. Σε αριθμό πλοίων οι περισσότερες παραγγελίες τοποθετήθηκαν σε containerships (38 πλοία) και ακολουθούν τα bulkers (22 πλοία), τα δεξαμενόπλοια (18 πλοία) και τα LNG Carriers (14 πλοία). Πάντως, το σύνολο των υπό ναυπήγηση ελληνόκτητων πλοίων είναι 230, μεταφορικής ικανότητας 18,4 εκατ. dwt και αξίας 20 δισ. δολαρίων. Αποτελούν με όρους dwt το 8% του συνόλου των παγκόσμιων παραγγελιών. Εξ αυτών τα 45 είναι bulkers, τα 68 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (containerships), τα 56 δεξαμενόπλοια, τα 36 LNG Carriers, τα 21 πλοία μεταφοράς υγραερίου (LPG Carriers) και τέσσερα διαφόρων άλλων τύπων. Επενδύσεις 5,6 δισ. δολ. για αγορές 254 πλοίων Για αγοραπωλησίες πλοίων, σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Allied Shipbroking, το 2022 οι έλληνες εφοπλιστές επένδυσαν 5,6 δισ. δολ. σε αγορές 254 πλοίων από «δεύτερο χέρι». Σημειώνεται ότι το 2021 είχαν αγοράσει 375 πλοία επενδύοντας 7,5 δισ. δολ. Η σύγκριση των στοιχείων του 2021 και του 2022 αποτυπώνει μία μείωση της δραστηριότητας των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών στις αγορές πλοίων, ενώ παρέμειναν το ίδιο δραστήριοι στις πωλήσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι έλληνες πλοιοκτήτες αξιοποίησαν με τον καλύτερο τρόπο την άνοδο των αξιών των πλοίων κυρίως στα δεξαμενόπλοια και βγαίνοντας ως πωλητές και εξασφάλισαν υψηλά κέρδη. Οι έλληνες πλοιοκτήτες το 2022, στις αγορές, εστίασαν περισσότερο στα δεξαμενόπλοια αποκτώντας 115 έναντι 2,7 δισ. δολ., σε αντίθεση με το 2021 που εστίασαν στα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου επενδύοντας 4,1 δισ. δολ. για αγορά 230 bulkers.