Κινήσεις που βάζουν το κουρδικό σε μια εντελώς νέα εποχή παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα, μετά από την ανακοίνωση στις 26 Οκτωβρίου του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) περί αποχώρησης όλων των μαχητών του από την Τουρκία προς το βόρειο Ιράκ, στα πλαίσια της ειρηνευτικής διαδικασίας με την κυβέρνηση Ερντογάν.
Μήνυμα Οτσαλάν
Με νέο μήνυμα του ο φυλακισμένος ηγέτης των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν κάλεσε σε δράση «με σοβαρότητα και αίσθημα ευθύνης» για να ολοκληρωθεί η ειρηνευτική διαδικασία. Ο Οτσαλάν έστειλε αυτό το μήνυμα μετά από συνάντηση που είχε με αντιπροσωπεία του φιλοκουρδικού κόμματος DEM -τρίτη πολιτική δύναμη στην Βουλή-, που τον επισκέφθηκε στην φυλακή του για να συζητήσουν «το πέρασμα στην δεύτερη φάση της συμφωνίας, δηλαδή στο νομικό και πολιτικό στάδιο».
Όπως ανέφερε στο μήνυμα του: «Καταβάλλουμε προσπάθειες για να αναπτύξουμε μια θετική φάση και όχι μια καταστροφική και αρνητική φάση. Η ολοκλήρωση του κουρδικού φαινομένου σε όλες τις διαστάσεις του μέσα στο νομικό πλαίσιο της Δημοκρατίας και μια σταθερή διαδικασία μετάβασης πρέπει να αποτελέσουν το θεμέλιο».
Μια διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή σχεδιάζει από τον Αύγουστο αυτή τη μετάβαση προς την ειρήνη. Θα πρέπει κυρίως να αποφασίσει για την τύχη του Αμπντουλάχ Οτσαλάν και για ενδεχόμενες εγγυήσεις ασφαλείας για τους μαχητές του.
Η απελευθέρωση του 76χρονου κούρδου ηγέτη βρίσκεται στο κέντρο των αιτημάτων του PKK. Το Σεπτέμβριο του επετράπη για πρώτη φορά σε έξι χρόνια να συναντηθεί με τους δικηγόρους του.
Σύμφωνα με αναλυτές, το PKK είναι εξασθενημένο από δεκαετίες αντάρτικου που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 50.000 ανθρώπους, σύμφωνα με επίσημο απολογισμό. Και η κουρδική κοινότητα, η οποία αντιπροσωπεύει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 20% του τουρκικού πληθυσμού των 86 εκατομμυρίων κατοίκων, είναι εξαντλημένη από τη μακροχρόνια σύγκρουση.
Παρέμβαση Μπαχτσελί υπέρ του Σελαχατίν Ντεμιρτάς
Παράλληλα με τα παραπάνω, ο Τούρκος εθνικιστής ηγέτης Ντεβλέτ Μπαχτσέλι, κυβερνητικός εταίρος του Ταγίπ Ερντογάν, ανέφερε ότι «θα ήταν επωφελές» να αποφυλακιστεί ο πρώην ηγέτης του φιλοκουρδικού κόμματος Σελαχατίν Ντεμιρτάς.
Η αιφνιδιαστική δήλωση αυτή, που έγινε ενώπιον δημοσιογράφων έξω από το κοινοβούλιο, ήρθε ένα χρόνο μετά την έκκληση του Μπαχτσέλι – ο οποίος στο παρελθόν είχε πιέσει τον Ερντογάν να προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές πολιτικής – για την έναρξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας με το εκτός νόμου Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK).
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έχει αποφανθεί δύο φορές για την υπόθεση Ντεμιρτάς, λέγοντας ότι τα δικαιώματά του έχουν παραβιαστεί – αλλά η κυβέρνηση του Ερντογάν αγνοεί εδώ και χρόνια τις εκκλήσεις του δικαστηρίου για την άμεση αποφυλάκισή του.
Η τελευταία έφεση της Τουρκίας κατά της απόφασης του ΕΔΑΔ απορρίφθηκε τη Δευτέρα.
Όταν ρωτήθηκε για την τελική απόφαση του δικαστηρίου σχετικά με την υπόθεση, ο Μπαχτσέλι, στις αίθουσες του κοινοβουλίου, είπε στους δημοσιογράφους: «Η νομική διαδικασία έχει ολοκληρωθεί. Η αποφυλάκισή του θα ήταν επωφελής για την Τουρκία».
Το φιλοκουρδικό κόμμα της αντιπολίτευσης DEM, το οποίο ονομαζόταν HDP όταν ηγέτης του ήταν ο Ντεμιρτάς, παραμένει το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο.
Έχει αποτελέσει στόχο μιας πολυετούς νομικής καταστολής, στο πλαίσιο της οποίας χιλιάδες αξιωματούχοι και μέλη του έχουν φυλακιστεί και πολλοί από τους βουλευτές και δημάρχους του έχουν απομακρυνθεί από τα αξιώματά τους.
