Εν έτει 2025 εκατοντάδες μαθητές που κατοικούν στο Λεκανοπέδιο Αττικής δίνουν καθημερινό αγώνα για να μετακινηθούν από και προς το σχολείο τους. Παιδιά που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές της Ανατολικής Αττικής, όπως είναι το Χέρωμα Βάρης, η Ανάβυσσος, τα Καλύβια, ο Κουβαράς, περπατούν από μισή έως και μιάμιση ώρα, σε ορισμένες περιπτώσεις, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλειά τους, καθώς αναγκάζονται να διασχίσουν δρόμους ταχείας κυκλοφορίας χωρίς πεζοδρόμια. Από την αρχή της σχολικής χρονιάς έως και σήμερα, οι μαθητές απομακρυσμένων περιοχών της Ανατολικής Αττικής έχουν μείνει χωρίς τα απαραίτητα, για την μετακίνησή τους, λεωφορεία. Ο τρόπος υπολογισμού της απόστασης και ποια παιδιά δικαιούνται, βάσει αυτού, σχολικό λεωφορείο, έχει τροποποιηθεί, χωρίς να έχει αναπροσαρμοστεί το μίσθωμα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες πούλμαν και τουριστικών γραφείων να μη συμμετέχουν στους διαγωνισμούς που προκηρύσσει η Περιφέρεια, καθώς κρίνουν ασύμφορη τη συγκεκριμένη εργολαβία.
Εκτός δρομολογίων 1.500 μαθητές της Αν. Αττικής
Ο Οκτώβριος βρίσκεται στο τέλος του και 1.500 μαθητές, από τους 8.000 που μετακινούνται στην Ανατολική Αττική, παραμένουν εκτός σχολικών δρομολογίων. Από τα παιδιά αυτά, 350 – 400 μένουν στον Δήμο Σαρωνικού. «Εχουμε ήδη δύο άγονους διαγωνισμούς και τέσσερις άγονες απευθείας αναθέσεις. Σε σύνολο 400 δρομολογίων, τα 100 είναι στον “αέρα”. Το 2022 – γιατί ανά τριετία γίνονται οι δημοπρατήσεις – είχαμε 450 δρομολόγια εκ των οποίων τα 27 είχαν βγει άγονα. Σήμερα και κόπηκαν 50 δρομολόγια και τετραπλασιάστηκαν οι διαγωνισμοί που βγήκαν άγονοι», δηλώνει στο ΒΗΜΑ, ο Βαγγέλης Νούσης, πρόεδρος της Ένωσης Συλλόγων Γονέων Μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Σαρωνικού.
Ζούμε στο Καστελόριζο της Αττικής
Η απογοήτευση των γονιών που ζουν σε απομακρυσμένους οικισμούς της Αν. Αττικής είναι μεγάλη.
«Ζούμε στο Καστελόριζο της Αττικής. Μας έχουν ξεχάσει», σχολιάζει με πικρία ο κ. Νούσης. «Ο Δήμος Σαρωνικού έχει 30.000 κατοίκους και πέντε λεωφόρους: Λαυρίου, Καλυβίων, Αναβύσσου, Αθηνών-Σουνίου και Καραμανλή. Αυτές οι λεωφόροι δεν έχουν πεζοδρόμια. Ακόμη κι εκεί που υπάρχουν φανάρια, δεν υπάρχουν διαβάσεις πεζών. Είναι δυνατόν η Πολιτεία να ζητεί από ένα παιδί να διασχίσει επικίνδυνους δρόμους;», αναφέρει.
Μαθητής περπατούσε 1,5 ώρα για να πάει σπίτι του
«Το μεσημέρι της Τετάρτης συνάντησα παιδί που περπατούσε 5,5 χλμ. για να πάει από το Λύκειο Αναβύσσου στο σπίτι του, ψηλά στο βουνό. Το παιδί αυτό θέλει καθημερινά μιάμιση ώρα για να φθάσει από το σχολείο στο σπίτι του. Είναι δυνατόν; Κι ακόμη έχουμε φθινόπωρο και καλοκαιρία. Είναι δυνατόν να θεωρεί το κράτος ως δεδομένο ότι όλοι οι γονείς οδηγούν ή ότι ο ένας από τους δύο δεν εργάζεται για να μπορεί, ειδικά τα μεσημέρια, να παίρνει το παιδί του από το σχολείο; Εχουμε στον Δήμο μας μία μητέρα με επτά παιδιά, εκ των οποίων τα πέντε πηγαίνουν σχολείο. Η γυναίκα αυτή πρέπει να βρίσκεται την ίδια ώρα σε διαφορετικά σχολεία, αφού τα παιδιά της φοιτούν σε διαφορετικές βαθμίδες. Ξέρετε πόσα παιδιά χάνουν τις πρώτες ώρες μαθημάτων;», σημειώνει ο κ. Νούσης.
Στο υπόμνημα που έχει υποβάλει η Ομοσπονδία Γονέων Περιφέρειας Αττικής στην Περιφέρεια Αττικής και τα αρμόδια υπουργεία Εσωτερικών, Παιδείας και Υποδομών – Μεταφορών, αναφέρεται ότι «γονείς αναγκάζονται να καλύπτουν το ζήτημα της μεταφοράς με ίδια μέσα, να επιβαρύνονται και οικονομικά, σε συνθήκες μεγάλων ανατιμήσεων στις τιμές των καυσίμων. Μαθητές περιμένουν με τις ώρες το λεωφορείο, συνωστίζονται στα ΜΜΜ (σ.σ. Μέσα Μαζικής Μεταφοράς). Ορισμένα παιδιά αναγκάζονται να περπατούν ακόμα και χιλιόμετρα για να φτάσουν στο σχολείο τους ενώ αρκετοί είναι και οι γονείς που πληρώνουν από την τσέπη τους για ταξί». Ειδική μνεία γίνεται στα σχολεία της Αν. Αττικής καθώς και στα μουσικά, καλλιτεχνικά και πρότυπα – πειραματικά σχολεία, οι μαθητές των οποίων ταλαιπωρούνται καθημερινά, παρότι δικαιούνται μεταφοράς. Οι εκπρόσωποι των γονέων ζητούν, μεταξύ άλλων, δημιουργία ενιαίου κρατικού φορέα για αποκλειστικά δημόσιο δωρεάν και ασφαλές σύστημα μεταφοράς των μαθητών στα σχολεία τους με ιδιόκτητο στόλο λεωφορείων κατάλληλα διαμορφωμένων για τις ανάγκες των μαθητών, με μόνιμους εξειδικευμένους οδηγούς και συνοδηγούς.
«Διαλύονται οικογένειες»
Φωνή διαμαρτυρίας υψώνουν και οι γονείς του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων των Μαθητών των Σχολείων Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, Γιώργο Ντούτσουλη, στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αποστάσεις που υπερβαίνουν τα 10 χλμ. Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει στο Χέρωμα Βάρης, στον Κουβαρά, στα Καλύβια, καθώς υπάρχουν παιδιά που μένουν σε λόφο. «Εχουμε οικογένειες που διαλύονται, οικογένειες που μένουν ψηλά στο Χέρωμα και αναγκάζεται ο ένας γονιός να αφήσει την πρωινή δουλειά για να πηγαινοφέρνει τα παιδιά του στο σχολείο. Έχουμε περιπτώσεις γονέων που αφήνουν τα παιδιά τους έξω από το δημοτικό Διλόφου Βάρης στις 7.45 π.μ., για να προλάβουν να φθάσουν εγκαίρως στην εργασία τους. Η πόρτα του σχολείου δεν επιτρέπεται να ανοίξει πριν τις 8 π.μ. και μιλάμε για παιδιά δημοτικού. Κοιτάμε κάθε φορά να μένει μαζί τους κάποιος γονιός από τον Σύλλογο για να τα προσέχει, αλλά έτσι δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα», τονίζει.
Ένα δρομολόγιο για 2 σχολεία στο Χέρωμα
Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν καθημερινά όσοι μένουν στο Χέρωμα και τα παιδιά τους πηγαίνουν σχολείο στο Δίλοφο Βάρης. Ελλείψει λεωφορείων οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου πρέπει να διανύουν καθημερινά πολλά χιλιόμετρα σε δρόμους που βρίσκονται ανάμεσα σε χωράφια και οι οποίοι δεν έχουν πεζοδρόμια. Σε κάποια σημεία δεν υπάρχει ορατότητα.
Η συγκεκριμένη περιοχή όμως, έχει και ένα ακόμη παράδοξο: για το δημοτικό και το νηπιαγωγείο Διλόφου έχει μπει ένα σχολικό δρομολόγιο από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας, διότι τα παιδιά και από τα δύο σχολεία που κατοικούν στο Χέρωμα δεν είναι περισσότερα από 35. Το συγκεκριμένο δρομολόγιο οι οδηγοί δεν το αναλαμβάνουν διότι τα σχολεία παρότι χιλιομετρικά είναι κοντά, εντούτοις βρίσκονται σε αντίθετες κατευθύνσεις. Σε ώρες αιχμής μπορεί να χρειαστούν 20 λεπτά ακόμη και μισή ώρα για να διασχίσουν, χωρίς να παρανομήσουν, την επικίνδυνη και μονίμως «πηγμένη» από νταλίκες και άλλα οχήματα βαρέως τύπου Βάρης – Κορωπίου.
Μέχρι την περυσινή χρονιά, ο Αντώνης, ιδιοκτήτης πούλμαν, έκανε σε μεγάλο βαθμό εθελοντικά αυτή τη δουλειά μαζί με την Κάτια Αλεξιάδου, μητέρα και κάτοικο του Χερώματος, σε ρόλο συνοδού. «Εδώ ζω κι εγώ, ο γιος μου πηγαίνει σχολείο στο Δίλοφο, γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας και θέλω όσο μπορώ να βοηθώ. Γι’ αυτό μαζί με την Κάτια βγάζαμε μαζί κάποια έξτρα δρομολόγια χωρίς να πληρωνόμαστε. Φέτος, όμως, έχω πολύ δουλειά. Είμαι ήδη κλεισμένος και στεναχωριέμαι που δεν μπορώ να βοηθήσω, αλλά κι αυτό δεν είναι λύση…», λέει ο Αντώνης, με την κυρία Αλεξιάδου να προσθέτει: «Ευτυχώς που γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας και βοηθά ο ένας τον άλλον. Εγώ όμως, εξαιτίας αυτής της κατάστασης, έχω επιλέξει να εργάζομαι τετράωρο αντί για οχτάωρο. Για να μπορώ να παίρνω τα παιδιά από το σχολείο. Είναι σωστό;».
«Γιατί άργησες μαμά;»
Δίπλα της άλλες τρεις μητέρες από την ίδια περιοχή: η Μαίρη, η Μπόνα και η Σταυρούλα. «Οι γονείς έχουμε γίνει “μπαλάκια”. Κάθε εβδομάδα τροποποιούμε, όσες μπορούμε, τις ώρες εργασίας μας για να παίρνουμε εκ περιτροπής τα παιδιά από το σχολείο», λέει η Μαίρη, ενώ η Μπόνα ψελλίζει ότι ειδικά φέτος αργεί τα πρωινά στη δουλειά της. «Όλη αυτή η κατάσταση είναι και εξαιρετικά στρεσογόνα, τόσο για εμάς όσο και για τα παιδιά. Ειδικά αν καθυστερήσουμε το μεσημέρι να τα παραλάβουμε και μείνουν τελευταία στο σχολείο μας λένε με παράπονο: “Γιατί άργησες μαμά;”». Μαζί της συμφωνεί και η Σταυρούλα. Όπως λέει, η επιστροφή είναι μεγάλο «ζόρι». «Ποιος μπορεί να φύγει από τη δουλειά του στη 1.30 το μεσημέρι για να παραλάβει τα παιδιά του από το σχολείο. Νομίζουν ότι διαθέτουμε “εσωτερικές” ή παππούδες που οδηγούν;».

Μέσω των αλλεπάλληλων επιστολών τους προς το αρμόδιο Τμήμα Μεταφορών Μαθητών της Περιφέρειας Αττικής, οι γονείς του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης ζητούν, μεταξύ άλλων, τον διαχωρισμό των συνδυασμένων δρομολογίων και τον επανασχεδιασμό τους με βάση την πραγματική γεωγραφική και λειτουργική κατάσταση των σχολικών μονάδων. Επίσης, ζητούν την αναπροσαρμογή των κομίστρων σε ρεαλιστικά επίπεδα που να διασφαλίζουν τη
βιωσιμότητα της υπηρεσίας, και την έγκαιρη ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών πριν από την έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς, όπως επιτάσσουν οι σχετικές εγκύκλιοι και η Κοινή Υπουργική Απόφαση 50025/2018.
Επιστολή 6 δημάρχων
Το θέμα θα τεθεί από εκπροσώπους συλλογικών οργάνων γονέων στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής την προσεχή Τετάρτη. Στη συνεδρίαση είναι πιθανόν να παραστούν και δήμαρχοι της Ανατολικής Αττικής, οι οποίοι έχουν εκφράσει εδώ και έναν μήνα τη διαμαρτυρία τους για το σοβαρό αυτό ζήτημα.
Σε επιστολή τους προς την Περιφέρεια Αττικής έξι δήμαρχοι της Ανατολικής Αττικής τονίζουν ότι η ασφαλής και έγκαιρη μετακίνηση των μαθητών προς τις σχολικές μονάδες είναι προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αλλά και για την ίδια την κοινωνική συνοχή των τοπικών κοινωνιών. «Στην Ανατολική Αττική, οι αποστάσεις που πρέπει να καλυφθούν είναι μεγάλες, πολλές φορές χωρίς πεζοδρόμια και συχνά περιλαμβάνουν τη διάσχιση κεντρικών λεωφόρων με υψηλές ταχύτητες, ενώ η έλλειψη επαρκών σχολικών λεωφορείων δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των παιδιών και ταλαιπωρία για τις οικογένειες», αναφέρουν. Η κάλυψη αυτής της ανάγκης – σημειώνουν σε άλλο σημείο – δεν είναι μόνο ζήτημα εκπαίδευσης και καθημερινότητας, αλλά και ευρύτερης στρατηγικής σημασίας, καθώς «… συνδέεται με την ποιότητα ζωής και τη δυνατότητα των οικογενειών να παραμείνουν και να μεγαλώνουν τα παιδιά τους στις τοπικές κοινωνίες μας. Με τον τρόπο αυτό, η διασφάλιση της σχολικής μεταφοράς συμβάλλει και στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα».
