Σκληρή κριτική ασκεί το Politico στον Γάλλο πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν, για τους χειρισμούς του στην κυβερνητική κρίση που πέρασε η Γαλλία το τελευταίο διάστημα και κυρίως για την επιλογή του να ταξιδέψει στην Αίγυπτο για τη Συνδιάσκεψη Ειρήνης για τη Γάζα, την ώρα που ακόμα όλα ήταν ανοιχτά σχετικά με την επιβίωση της κυβέρνησης Λεκορνί.
Σύμφωνα με το Politico, με λιγότερο από είκοσι μήνες μέχρι τη λήξη της θητείας του, ο Γάλλος πρόεδρος έχει στραμμένο το βλέμμα του στην υστεροφημία του και πιστεύει ότι αυτή θα καθοριστεί από τον ρόλο του στη Μέση Ανατολή.
Το ταξίδι στην Αίγυπτο και η εικόνα του «διπλωμάτη προέδρου»
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, παρά το χάος στο Παρίσι, ο Μακρόν δεν σκόπευε να απουσιάσει από τη Διεθνή Διάσκεψη για την Ειρήνη, που πραγματοποιήθηκε στο Σαρμ Ελ Σέιχ τη Δευτέρα.
Η συμμετοχή του θεωρήθηκε από το Ελιζέ κρίσιμη για να ενισχύσει την εικόνα της Γαλλίας ως δύναμης ειρήνης στη Μέση Ανατολή — ακόμη κι αν αυτό σήμαινε ότι ο πρωθυπουργός Σεμπαστιάν Λεκορνί, προσωπική επιλογή του Μακρόν, θα αναγκαζόταν να καθυστερήσει την παρουσίαση του κρατικού προϋπολογισμού, κινδυνεύοντας να χάσει την προθεσμία.
Τα τελευταία 24ωρα πριν τη σύνοδο, οι συνεργάτες του προέδρου εργάζονταν εντατικά για να συνδέσουν τη γαλλική πρωτοβουλία με την αμερικανική ειρηνευτική πρόταση για τη Γάζα, που παρουσίασε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Σύμφωνα με το αφήγημα του Ελιζέ, το σχέδιο του Τραμπ είχε τις ρίζες του στη γαλλική πρόταση για αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, που υιοθετήθηκε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο μήνα.
«Ο Μακρόν ήθελε οπωσδήποτε να παρευρεθεί στη σύνοδο. Για εκείνον, η Γάζα είναι προτεραιότητα», δήλωσε κυβερνητικός σύμβουλος.
Σύμμαχοι του Λεκορνί παραδέχονται ότι ο πρόεδρος είναι «πολύ επικεντρωμένος» στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Η παράδοση της εξωτερικής πολιτικής των Γάλλων προέδρων
Η επιλογή του Μακρόν να επενδύσει πολιτικά στη διεθνή σκηνή θυμίζει τα τελευταία χρόνια προεδριών όπως του Φρανσουά Μιτεράν και του Ζακ Σιράκ, που μετά την απώλεια της κοινοβουλευτικής τους πλειοψηφίας στράφηκαν σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής για να διατηρήσουν την επιρροή τους.
Ωστόσο, ο σημερινός πρόεδρος δεν δείχνει πρόθεση να εγκαταλείψει τα εσωτερικά μέτωπα.
Δεν υιοθετεί μια αποστασιοποιημένη στάση», τονίζει ένας από τους πρώτους του υποστηρικτές. Αντίθετα, επιχειρεί να ελέγχει μεθοδικά κάθε πτυχή της πολιτικής ατζέντας, ακόμη κι όταν παραχωρεί τον δημόσιο λόγο στον πρωθυπουργό του.
Ένας πρώην αξιωματούχος το περιέγραψε χαρακτηριστικά:
«Ο Μακρόν έχει γίνει εξαιρετικά προσεκτικός με τη διεθνή του προβολή. Είναι το μόνο που του απομένει για να νιώθει ότι διατηρεί την επιρροή του».
Επικοινωνιακή εκστρατεία και η «γαλλική σφραγίδα» στη Γάζα
Την περασμένη εβδομάδα, το Ελιζέ επιδόθηκε σε μια συντονισμένη επικοινωνιακή προσπάθεια.
Πραγματοποιήθηκαν ενημερώσεις με ακαδημαϊκούς, διπλωμάτες και δημοσιογράφους για να αναδειχθεί ο ρόλος της Γαλλίας στη διαμόρφωση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ.
«Προτεραιότητα του Ελιζέ ήταν να διαδοθεί η ιδέα ότι το γαλλο-σαουδικό σχέδιο συνέβαλε ουσιαστικά στην αποκλιμάκωση», σημείωσε πρώην διπλωμάτης.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο Μακρόν δεν δίστασε να προκαλέσει την Ουάσινγκτον και το Ισραήλ, επιμένοντας στην ανάγκη ίδρυσης παλαιστινιακού κράτους — στάση που ακολούθησαν περίπου δώδεκα δυτικές χώρες.
Στο Παρίσι, η ομιλία του προκάλεσε συγκρίσεις με την περίφημη παρέμβαση του Ντομινίκ ντε Βιλπέν το 2003, όταν η Γαλλία αντιτάχθηκε στην αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ.
Η σκηνοθεσία της εξουσίας
Στο Σαρμ Ελ Σέιχ, ο Μακρόν φρόντισε προσεκτικά την εικόνα του. Επέλεξε να μην σταθεί πίσω από τον Ντόναλντ Τραμπ στο επίσημο βάθρο, αλλά να καθίσει ανάμεσα στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και σε ηγέτες της Μέσης Ανατολής — μια λεπτομέρεια που παρατήρησαν οι διεθνείς αναλυτές ως ένδειξη αυτονομίας.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους στο περιθώριο της συνόδου, τόνισε τη «δέσμευση της Γαλλίας να στηρίξει την εκεχειρία στη Γάζα».
Όταν ρωτήθηκε για τα εσωτερικά μέτωπα, αυτοπαρουσιάστηκε ως «εγγυητής των θεσμών», όμως δεν παρέλειψε να κατηγορήσει την αντιπολίτευση ότι επιχειρεί να αποσταθεροποιήσει τον πρωθυπουργό του.
Η στρατηγική του «Δία» και η σιωπή που εξυπηρετεί
Πίσω από τη φαινομενική ψυχραιμία του προέδρου, αρκετοί αξιωματούχοι διακρίνουν μια συνειδητή στρατηγική.
Ορισμένοι την αποκαλούν «στρατηγική του Δία»: μια μέθοδος με την οποία ο Μακρόν περιβάλλει το αξίωμά του με μυστικισμό, διατηρώντας απόσταση από την καθημερινή πολιτική φθορά.
Ένας κυβερνητικός αξιωματούχος θεωρεί ότι ο πρόεδρος «αφήνει τις εντάσεις να κοπάσουν» και αποφεύγει να εμπλακεί σε αντιπαραθέσεις για να προστατεύσει τους θεσμούς.
Άλλοι, πιο κυνικά, υποστηρίζουν ότι η σιωπή του είναι στρατηγική άμυνα απέναντι στη δημοσκοπική του κατάρρευση: με ποσοστό αποδοχής μόλις 14%, η αποστασιοποίηση ίσως λειτουργεί ως ασπίδα για τους συμμάχους του, ώστε να μη «μολυνθούν» από τη φθορά του.
Ο έλεγχος παραμένει στα χέρια του
Παρά τη χαμηλή δημοφιλία και τις πολιτικές ήττες, ο Μακρόν δείχνει αποφασισμένος να κρατήσει τα ηνία.
Στη συνάντησή του με τους ηγέτες των κομμάτων την περασμένη εβδομάδα, φρόντισε να υπενθυμίσει ποιος έχει τον τελευταίο λόγο.
Σύμφωνα με προεδρικό συνεργάτη, ο ίδιος πρότεινε να αναβληθεί μερικώς η εφαρμογή του νόμου για τις συντάξεις — της πιο εμβληματικής και αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισής του — ώστε να διευκολύνει την πολιτική συνεννόηση.
Ο Μακρόν έχει εναλλάξει κεντροαριστερούς και κεντροδεξιούς πρωθυπουργούς τον τελευταίο χρόνο, προσπαθώντας να διασφαλίσει τη συνέχεια του έργου του.
Η απόφασή του να επαναφέρει τον πιστό Λεκορνί, μόλις λίγες ημέρες μετά την παραίτησή του, θεωρήθηκε από πολλούς πράξη πείσματος αλλά και ένδειξη άρνησης να παραδώσει την εξουσία — ακόμη κι αν το κόμμα του υπέστη βαριά ήττα στις πρόωρες εκλογές του καλοκαιριού.
Το πάγωμα του συνταξιοδοτικού και το μεγάλο ρίσκο
Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, που αύξησε την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, υπήρξε το «κόσμημα του στέμματος» της δεύτερης θητείας του. Τώρα όμως, ο Μακρόν αναγκάζεται να τη βάλει προσωρινά στο συρτάρι.
Ο Λεκορνί ανακοίνωσε ότι ο νόμος θα «παγώσει» έως το 2027, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτική στήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος και να αποφύγει ψήφο δυσπιστίας.
Παρότι η αναστολή μπορεί να ανατραπεί από το κοινοβούλιο, η πολιτική φθορά είναι αισθητή.
Πολλοί στο Παρίσι βλέπουν τη μάχη για τη μεταρρύθμιση ως συμβολική της γενικότερης πρόκλησης που αντιμετωπίζει ο Μακρόν: να διατηρήσει την εξουσία και ταυτόχρονα να χτίσει μια υστεροφημία πέρα από τη σύγκρουση.
Η επόμενη μέρα και η σκιά της ακροδεξιάς
Η έκβαση της σημερινής κρίσης θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο τη θέση του Μακρόν στην ιστορία, αλλά και το μέλλον του κεντρώου χώρου στη Γαλλία.
Αν δεν καταφέρει να σταθεροποιήσει το πολιτικό του στρατόπεδο και να προετοιμάσει διάδοχο — όπως τους πρώην πρωθυπουργούς Εντουάρ Φιλίπ ή Γκαμπριέλ Ατάλ — κινδυνεύει να αφήσει κενό που θα εκμεταλλευτεί η Μαρίν Λεπέν και το Εθνικό Ράλι.
«Ποια εικόνα προβάλλουμε; Είμαστε υπέρ της μεταρρύθμισης και μετά τα παρατάμε;» διερωτήθηκε ένας σύμμαχος του Λεκορνί.
«Η μόνη που δείχνει να έχει σταθερό μήνυμα είναι η Μαρίν Λεπέν — μπορεί να είναι λαϊκίστρια, αλλά είναι συνεπής: αυτό το τσίρκο πρέπει να τελειώσει».
