Για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα αντιμετωπίσει τη βάσανο της ψήφου εμπιστοσύνης από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μετά τις δύο ξεχωριστές προτάσεις μομφής που κατέθεσαν εναντίον της η ακροδεξιά ομάδα των Πατριωτών και η Αριστερά.
Η διαδικασία θα λάβει χώρα την προσεχή Πέμπτη, 9 Οκτωβρίου και απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία, δύο τρίτων, επί των 720 μελών της ολομέλειας, ώστε να εκπέσει η Γερμανίδα πολιτικός από το αξίωμα της, κάτι που σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό.
Η ψήφος εμπιστοσύνης του Ιουλίου
Άλλωστε, μόλις στις 10 Ιουλίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε ξεπεράσει με άνεση το αντίστοιχο εμπόδιο που της είχε θέσει η ακροδεξιά, με μόλις 175 ευρωβουλευτές να ψηφίζουν υπέρ της πρότασης μομφής, 360 κατά και 18 να απέχουν. Είχαν προηγηθεί όμως διαπραγματεύσεις με τις πολιτικές ομάδες του κέντρου, τα οποία στηρίζουν την κ. φον ντερ Λάιεν, δηλαδή, πέραν του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, από το οποίο η ίδια προέρχεται, των Σοσιαλιστών και των Φιλελεύθερων.
Τότε, μάλιστα, οι Σοσιαλιστές είχαν καταφέρει να αποσπάσουν υποσχέσεις από την πρόεδρο της Κομισιόν σε σχέση με τον προϋπολογισμό, με αντάλλαγμα τη διατήρηση της στήριξής τους και συγκεκριμένα παραχωρήσεις που αφορούν το μεγάλο στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ένωση.
Η στήριξη των Σοσιαλιστών
Όσον αφορά τις επερχόμενες ψηφοφορίες, οι Σοσιαλιστές και αυτή τη φορά, παρότι αρχικά απείλησαν με αποχή, θα στηρίξουν την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Για να κερδίσει την υποστήριξή τους, η Γερμανίδα πολιτικός υποσχέθηκε να διατηρήσει τα κονδύλια που προορίζονται για κοινωνικές δαπάνες στον επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ από το 2028 και αυτή τη στιγμή βρίσκεται ακόμα υπό κατάρτιση.
Αν οι Σοσιαλιστές είχαν παραμείνει στη στάση της αποχής, η φον ντερ Λάιεν και πάλι δεν θα είχε πρόβλημα να κερδίσει την ψηφοφορία της Πέμπτης, αλλά θα υπήρχαν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την υποστήριξη της Επιτροπής από την πλειοψηφία των Ευρωβουλευτών και συνεπώς την ικανότητά της να περάσει την προτεινόμενη νομοθεσία.
Όπως μάλιστα δήλωσε η επικεφαλής της πολιτικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Ιράτσε Γκαρσία Πέρεζ, «δεν υπάρχει λόγος για πρόταση μομφής», ενώ πρόσθεσε ότι τέτοιες προτάσεις είναι «ισχυρά εργαλεία» και οι Σοσιαλιστές δεν θα συμβάλλουν στον ευτελισμό τους.
Φιλελεύθεροι και Πράσινοι στο πλευρό της φον ντερ Λάιεν
Στο ίδιο μήκος κύματος και η κεντρώα ομάδα του Renew, με τους Ευρωβουλευτές της να τονίζουν πως «δεν θα υποστηρίξουν τις προτάσεις μομφής».
Η υποστήριξη των ομάδων δείχνει μια αισθητά θερμότερη διάθεση προς τον πρόεδρο της Επιτροπής από ό,τι κατά την ψηφοφορία του Ιουλίου, όπου και οι δύο είχαν ασκήσει πίεση μέχρι τελευταία στιγμή, με την ελπίδα να αποσπάσουν παραχωρήσεις.
Όπως δήλωσε άλλωστε η κ. Γκαρσία Πέρεζ «το Renew, οι Σοσιαλιστές και το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, από το οποίο προέρχεται η κ. φον ντερ Λάιεν βρίσκονται επί του παρόντος «στο μέσο βασικών διαπραγματεύσεων για την κατάρτιση του προγράμματος της Επιτροπής».
Από την πλευρά τους, και οι Πράσινοι δεν δείχνουν καμία διάθεση να καταψηφίσουν την πρόεδρο της Επιτροπής: «Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι για να επικρίνουμε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν», δήλωσε ο επικεφαλής των Πρασίνων της Γερμανίας στο Κοινοβούλιο, Έρικ Μάρκαρντ αλλά πρόσθεσε πως «δεν πιστεύουμε ότι ένας διάδοχος θα ήταν απαραίτητα καλύτερος από τον νυν πρόεδρο της Επιτροπής».
Η διατήρηση του κεντρώου «συνασπισμού»
Παρότι τυπικά δεν υπάρχει «κυβερνητικό μπλοκ» εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, παραδοσιακά η νομοθεσία περνάει με τη συνεργασία των τριών κομμάτων που βρίσκονται πιο κοντά στο πολιτικό κέντρο, του ΕΛΚ, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και των Φιλελευθέρων, ενώ δεν έχει υπάρξει κάποιος πρόεδρος της Επιτροπή που να μην έχει προέλθει από κάποια από τις τρεις παρατάξεις, έστω και στις προηγούμενες μορφές τους.
Μετά την άνοδο της ακροδεξιάς στις περασμένες Ευρωεκλογές όμως δεν ήταν λίγοι εκείνοι που φοβήθηκαν πως το ΕΛΚ θα συνεργαστεί με κάποια από τις πολιτικές ομάδες στα δεξιά του, θέλοντας να περάσει αυστηρότερες πολιτικές σε ζητήματα όπως το Μεταναστευτικό, στρατηγική που θα μπορούσε πιθανώς να του αποφέρει δημοσκοπικά οφέλη. Φαίνεται όμως, όπως δείχνει και η στήριξη στο πρόσωπο της φον ντερ Λάιεν πως η συνεργασία δεν κλονίζεται, παρά τους τριγμούς, τουλάχιστον προς ώρας.
Είναι πιθανό να πέσει η φον ντερ Λάιεν;
Όπως προκύπτει από όλα τα παραπάνω στοιχεία, θεωρείται σχεδόν απίθανο η θέση της προέδρου της Επιτροπής να απειληθεί στις προσεχείς ψηφοφορίες. Αυτό που θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως είναι το εάν θα συνεχιστεί η φθίνουσα πορεία της στήριξης που έχει από τους Ευρωβουλευτές.
Πιο συγκεκριμένα, η εκλογή της φον ντερ Λάιεν ήρθε με 401 ψήφους υπέρ της, το καλοκαίρι του 2024. Λίγους μήνες αργότερα, η έγκριση της Επιτροπής της έλαβε 370 ψήφους, ενώ εναντίον της πρότασης μομφής του Ιουλίου ψήφισαν 360 εκ των αντιπροσώπων των Ευρωπαίων πολιτών.
Εάν αυτή η τάση συνεχιστεί θα είναι κάτι που σίγουρα δεν θα περάσει απαρατήρητο, τόσο από το επιτελείο της Γερμανίδας πολιτικού, όσο και από τους αντιπάλους της εντός και εκτός Ένωσης.
