Τα παιδιά στη Γάζα λιμοκτονούν και αυτό είναι ένα άμεσο αποτέλεσμα της απόφασης της ισραηλινής κυβέρνησης πριν από τέσσερις μήνες να αναστείλει κάθε βοήθεια προς τον παλαιστινιακό θύλακα. Ομάδες βοήθειας αναφέρουν ότι αν και τους τελευταίους μήνες έχουν γίνει προσπάθειες να ανατραπεί ο αποκλεισμός, η κατάσταση αυτή εξακολουθεί να έχει καταστροφικές και συνεχιζόμενες επιπτώσεις στους ευάλωτους Παλαιστίνιους.
Αξίζει να αναφερθεί πως αν και αρχικά βρέφη έχαναν τη ζωή τους από την πείνα, πλέον και ηλικιωμένοι πεθαίνουν από τον υποσιτισμό.
Το υπουργείο Υγείας, το οποίο διοικείται από τη Χαμάς, εκτιμά ότι μέσα στον Ιούλιο, οι άνθρωποι που έχουν χάσει τη ζωή τους από υποσιτισμό ξεπερνά τους 100, μεταξύ αυτών τουλάχιστον 80 είναι παιδιά. Ακόμα, σημειώνεται ότι συνολικά 60.000 είναι οι νεκροί Παλαιστίνιοι από την αρχή του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα, και ο ΟΗΕ έχει αναφέρει αρκετούς θανάτους στον παλαιστινιακό θύλακα, οι οποίοι οφείλονται στην πείνα.
Τουλάχιστον 16 παιδιά, κάτω των 5 ετών, έχουν πεθάνει από τις 17 μέχρι τις 30 Ιουλίου, από ασθένειες που σχετίζονται με την πείνα. Ενώ μισό εκατομμύριο άνθρωποι βιώνουν αυτή τη στιγμή «ακραία έλλειψη τροφίμων», σύμφωνα με έκθεση σχετιζόμενη με τον ΟΗΕ. Ενώ μία ακόμα έκθεση του Οργανισμού λέει ευθέως, πως «Οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα πεθαίνουν από την πείνα».
Πώς είναι να πεθαίνεις από την πείνα;
«Οι φωνούλες των παιδιών που κλαίνε από την πείνα δεν σταματάει ποτέ. Κάθε μέρα, άνθρωποι χτυπούν τις πόρτες μας ζητώντας φαγητό. Όχι χρήματα — μόνο ψωμί», δήλωσε η Ράνια Αλ Σρέχι, μέλος του προσωπικού της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης στη Γάζα, στο ειδησεογραφικό μέσο Axios. Ο Δρ Τζέιμς Σμιθ, ο οποίος έχει συνδράμει δύο φορές εθελοντικά στην περιοχή, εξήγησε στο Aljazeera, ότι είναι απαίσιο να πεθαίνεις από την πείνα.
Αρχικά, το σώμα που δεν τρέφεται για αρκετές ημέρες, αρχίζει σταδιακά να διασπά τους μύες και άλλους ιστούς, προκειμένου να έχει ενέργεια. Ο γιατρός υπογράμμισε ότι είναι ένας από τους πιο αναξιοπρεπείς και βάρβαρους τρόπους δολοφονίες. «Η λιμοκτονία είναι πάντα κάτι που γίνεται από το ένα άτομο στο άλλο. Έχει σκοπό να παραταθεί και να μεγιστοποιήσει τα βάσανα», πρόσθεσε ο Δρ Τζέιμς Σμιθ.
Σύντομα, ο μεταβολισμός αρχίζει να επιβραδύνεται. Η ικανότητα ρύθμισης της θερμοκρασίας χάνεται και η νεφρική λειτουργία εξασθενεί. Στη Γάζα κυρίως, το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίζει να «πέφτει» και το σώμα δεν μπορεί να επουλώσει, πλέον με την ίδια ευκολία, τους τραυματισμούς στο σώμα.
Όταν εξαντληθούν τα αποθέματα του σώματος, τα θρεπτικά συστατικά σταματάνε να διοχετεύονται σε ζωτικά όργανα και ιστούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα βασικά όργανα, όπως η καρδιά και οι πνεύμονες καθίστανται ως μη αποτελεσματικά. Οι μύες συρρικνώνονται και οι άνθρωποι αισθάνονται μία γενική αδυναμία. Τελικά, τα αποθέματα πρωτεϊνών καταστρέφονται, οι ιστοί διασπώνται και ο θάνατος δεν είναι πολύ μακριά.
Πόσος καιρός χρειάζεται για να πεθάνει κάποιος από το λιμό;
Η επιστημονική έρευνα για το εν λόγω θέμα είναι περιορισμένη για ηθικούς λόγους. Όμως, οι εκτιμήσεις τον ειδικών αναφέρουν πως τυπικά ένας υγιής ενήλικας θα μπορούσα να επιβιώσει χωρίς φαγητό για 45 με 61 ημέρες.
Στη Γάζα, στη διάρκεια του πολέμου που κρατάει 22 μήνες, λίγοι είναι οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν καλά τρεφόμενοι και υγιείς. Αυτό το γεγονός καθιστά πολλούς Παλαιστινίους ευάλωτους στον υποσιτισμό, αλλά και σε μολυσματικές ασθένειες.
«Με την πείνα, το σώμα χάνει την ικανότητα να ξεκινά μια ανοσολογική απόκριση σε ασθένειες ή τραυματισμούς που κανονικά θα μπορούσε να αντιμετωπίσει, όπως γαστρεντερίτιδα, τραύμα ή αναπνευστική λοίμωξη, επομένως συχνά ο υποσιτισμός σε συνδυασμό με μια λοίμωξη είναι αυτό που σκοτώνει», τόνισε ο Δρ Τζέιμς Σμιθ.
Ποιοι άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο από ασιτία;
Οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι ήδη άρρωστοι, καθώς και όσοι είναι μόνοι τους. «Ένα παιδί θα πεθάνει νωρίτερα από την πείνα. Η απώλεια μυϊκής μάζας και λίπους συμβαίνει σχεδόν αμέσως. Αντιστοίχως, όσοι ανήκουν σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες θα πεθάνουν επίσης πιο γρήγορα», ανέφερε στο Aljazeera, ο Δρ Γκασάν Αμπού-Σίταχ, ένας γιατρός βρετανικής και παλαιστινιακής καταγωγής, ο οποίος εργάστηκε για 43 ημέρες στη Λωρίδα της Γάζας.
«Οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα πεθαίνουν από την πείνα»
Ο ίδιος διευκρινίζει ότι δεν είναι μόνο ηλικιακό το ζήτημα, αλλά υπάρχουν και κοινωνικές διαφορές. «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν χιλιάδες ορφανά που περιφέρονται στη Γάζα. Δεν υπάρχει κανείς να τα ταΐσει ή διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να τους βρουν φαγητό, επομένως είναι επίσης πιο πιθανό να πεθάνουν», εξήγησε περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στον παλαιστινιακό θύλακα.
Ποιοι πεθαίνουν από την πείνα στη Γάζα;
Τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Η απειλή θανάτου από λιμό στη Γάζα μετά από τους συνεχόμενους του Ισραήλ σε διάφορες περιοχές, έχει σταδιακά εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον παλαιστινιακό θύλακα.
Τον Φεβρουάριο του 2024, πέντε μήνες μετά την έναρξη του πολέμου, ο ΠΟΥ εκτίμησε ότι ένα στα έξι παιδιά κάτω των δύο ετών είναι σοβαρά υποσιτισμένο, ιδίως στο βόρειο τμήμα της Γάζας, τ οποίο τότε βρισκόταν υπό ισραηλινή πολιορκία. Ενώ μέσα σε πέντε εβδομάδες μέχρι τις αρχές Αυγούστου 2025, 82 ενήλικες έχουν πεθάνει από την πείνα.
Πώς ο χρόνιος περιορισμός τροφίμων στη Γάζα έχει επηρεάσει τους ανθρώπους εκεί;
Το Ισραήλ ελέγχει την ποσότητα τροφίμων που εισάγεται στη Γάζα εδώ και χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι το ισραηλινό κράτος γνωρίζει ακριβώς πόσος χρόνος και πόση ποσότητα φαγητού χρειάζεται για να προκληθεί ή να αποφευχθεί ένας λιμός στον παλαιστινιακό θύλακα.
Το πρακτορείο ειδήσεων, Reuters, σημειώνει πως «το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA) δήλωσε ότι η κατανάλωση τροφίμων σε ολόκληρη τη Γάζα έχει μειωθεί στο χαμηλότερο επίπεδό της από την έναρξη του πολέμου». Προσθέτει δε, ότι από το 33% των νοικοκυριών που δήλωσε, τον Απρίλιο, κακή κατανάλωση τροφίμων, τώρα το ποσοστό αγγίζει το 81%.
Το 2007 μετά την κατάληψη του παλαιστινιακού θύλακα από τη Χαμάς, το Ισραήλ επέβαλε τον πρώτο αποκλεισμό. Με αυτόν τον τρόπο μείωσε τη βοήθεια που επέτρεπε να εισάγεται στη Γάζα. Παράλληλα δε, παρείχε δημόσιες διαβεβαιώσεις ότι δεν λιμοκτονούσε ανθρώπους. Αν και δημοσιεύτηκαν έγγραφα από μία νομική διαμάχη μεταξύ ισραηλινής κυβέρνησης και ΜΚΟ, τα οποία αποδεικνύουν ότι από το 2007 μέχρι το 2010, το Ισραήλ μείωσε σκόπιμα τα τρόφιμα στη Γάζα που επέτρεπε «ελάχιστα επίπεδα διαβίωσης».
Ενδεικτικά είναι τα ποσοστά μείωσης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων στη Γάζα, όπως τα παραθέτει η εφημερίδα «The Guardian» από με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO). Ειδικότερα, το ποσοστό αυτών των εκτάσεων έφτανε τον Απρίλιο στο 4%, ωστόσο στις αρχές Αυγούστου το ποσοστό αυτό αγγίζει μόλις το 1,5%. Αυτό υποδηλώνει ότι το Ισραήλ στοχεύει γεωργικές εκτάσεις στον παλαιστινιακό θύλακα.
Ο Δρ Γκασάν Αμπού-Σίταχ σημειώνει ακόμα, ότι οι βλάβες του υποσιτισμού είναι μόνιμη και περνάει από γενιά σε γενιά. Ο ίδιος μέσω αυτού αναφέρεται στις επιπτώσεις που έχει η ασιτία στη λειτουργία του εγκεφάλου και στην επικράτηση άλλων παθήσεων, όπως ο διαβήτης, η υψηλή αρτηριακή πίεση, καθώς και καρδιακές παθήσεις, μεταξύ των επιζώντων.
Επιπλέον, και ο Δρ Τζέιμς Σμιθ υπογράμμισε πως οι υποσιτισμένες μητέρες γεννούν συχνά λιποβαρή μωρά, και αυτό έχει ως επίπτωση να μεταδίδονται πολλά προβλήματα από γενιά σε γενιά.
Μπορεί ακόμα να αποφευχθεί ο λιμός στη Γάζα;
Είναι απίθανο να αποφευχθεί ο λιμός, όπως ενημερώνουν οι ειδικοί. Τρία είναι τα αυστηρά κριτήρια, ώστε να κηρυχθεί επίσημα ένας λιμός, όπως τα καταγράφει ο Δρ Τζόουνς. Τα δύο πρώτα είναι η ακραία έλλειψη τροφίμων και τα υψηλά επίπεδα υποσιτισμού, τα οποία ήδη συμβαίνουν στη Γάζα. Το τρίτο είναι τα επίπεδα θνησιμότητας από υποσιτισμό, κάτι που δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί με ακρίβεια, σύμφωνα με τον Δρ Τζόουνς.
Ο ίδιος μάλιστα, εξήγησε γιατί δεν μπορεί να είναι ακριβής η καταγραφή των θανάτων από λιμό: «Μερικοί από αυτούς που κινδυνεύουν περισσότερο να πεθάνουν από υποσιτισμό, πιθανότατα δεν έχουν τη δυνατότητα να φτάσουν στο νοσοκομείο, όπου καταγράφονται οι θάνατοι». Αντίστοιχα, προσθέτει πως αρκετά παιδιά, αν και εμφανίζουν σημάδια υποσιτισμού, πεθαίνουν από τα ισραηλινά πυρά, και αυτό καταγράφεται ως αιτία θανάτου τους.
Μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου, ο αριθμός των εισαγωγών λόγω υποσιτισμού σχεδόν διπλασιάστηκε – από 6.344 σε 11.877 – σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της UNICEF.
«Ωστόσο, όποιον όρο κι αν χρησιμοποιήσουμε για να περιγράψουμε την κατάσταση, άνθρωποι εξακολουθούν να πεθαίνουν από την πείνα σε ολόκληρη τη Γάζα, ενώ ο (υπόλοιπος) κόσμος παρακολουθεί», τόνισε ο Δρ Τζόουνς. «Αυτό είναι χειρότερο από την πείνα. Είναι το πιο τραγελαφικό θέαμα δυστυχίας», κατέληξε.
«Η Γάζα βρίσκεται τώρα στα πρόθυρα ενός πλήρους λιμού. Οι άνθρωποι λιμοκτονούν όχι επειδή δεν υπάρχει διαθέσιμη τροφή, αλλά επειδή η πρόσβαση είναι μπλοκαρισμένη, τα τοπικά αγροδιατροφικά συστήματα έχουν καταρρεύσει και οι οικογένειες δεν μπορούν πλέον να διατηρήσουν ούτε τα πιο βασικά μέσα διαβίωσης», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του FAO, Κου Ντονγκιού.
«Χρειαζόμαστε επειγόντως ασφαλή και διαρκή ανθρωπιστική πρόσβαση και άμεση υποστήριξη για την αποκατάσταση της τοπικής παραγωγής τροφίμων και των μέσων διαβίωσης. Aυτός είναι ο μόνος τρόπος για να αποτρέψουμε περαιτέρω απώλειες ζωών. Το δικαίωμα στην τροφή είναι ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα», συμπλήρωσε.
Τέλος, ο Μάικλ Φακίρ, ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα στην τροφή, δήλωσε στην εφημερίδα «The Guardian», πως «Το Ισραήλ έχει κατασκευάσει την πιο αποτελεσματική μηχανή λιμοκτονίας που μπορείτε να φανταστείτε. Έτσι, ενώ είναι πάντα σοκαριστικό να βλέπεις ανθρώπους να λιμοκτονούν, κανείς δεν πρέπει να εκπλήσσεται. Όλες οι πληροφορίες έχουν δημοσιοποιηθεί από τις αρχές του 2024».
Τι πιστεύει η αμερικανική κυβέρνηση για το λιμό στη Γάζα;
Από την άλλη πλευρά, η ισραηλινή κυβέρνηση αρνείται ότι υπάρχει λιμός στον παλαιστινιακό θύλακα. Ωστόσο, ο αμερικανός πρόεδρος υποστήριξε πρόσφατα σχετικά με αυτές τις απόψεις, πως «υπάρχει πραγματικός λιμός στη Γάζα — δεν μπορείς να το προσποιηθείς».
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε για το εάν συμφωνεί με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου απάντησε πως όχι. «Με βάση όσα βλέπω την τηλεόραση, θα έλεγα όχι ιδιαίτερα, γιατί αυτά τα παιδιά φαίνονται πολύ πεινασμένα», σημείωσε. Ακόμα, σημείωσε ότι «στη Γάζα υπάρχει πραγματική πείνα – αυτό δεν μπορείς να το προσποιηθείς».
Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα είναι χειρότερη από ποτέ και οι συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός έχουν καταρρεύσει, τονίζει το Axios.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς και κο0ρυφαίοι αξιωματούχοι της κυβέρνησής του, παραδέχονται ιδιωτικώς και δημοσίως, πως η στρατηγική τους δεν έχει αποδώσει. Ωστόσο, δεν είναι φανερό αν έχουν σκοπό να αλλάξουν κάτι, ή τι είναι αυτό.
Υπενθυμίζεται, πως η αμερικανική κυβέρνηση έχει υποστηρίξει τον χειρισμό της κρίσης στη Γάζα από το Ισραήλ τους τελευταίους έξι μήνες, ακόμη και όταν σχεδόν κάθε άλλη δυτική κυβέρνηση τον έχει καταδικάσει. Αλλά η κυβέρνηση ζυγίζει τώρα μια αλλαγή πολιτικής σε μια προσπάθεια να επιταχύνει τον τερματισμό του πολέμου και να βελτιώσει την ανθρωπιστική κατάσταση.
Την ίδια στιγμή, «όλο και περισσότερες ενδείξεις δείχνουν ότι η εκτεταμένη πείνα, ο υποσιτισμός και οι ασθένειες οδηγούν σε αύξηση των θανάτων που σχετίζονται με την πείνα», επισημαίνει η έκθεση της Ολοκληρωμένης Ταξινόμησης Φάσεων Ασφάλειας Τροφίμων, που συνδέεται με τον ΟΗΕ και δημοσιεύθηκε πρόσφατα.
«Πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να τερματιστούν οι εχθροπραξίες και να καταστεί δυνατή η απρόσκοπτη, μεγάλης κλίμακας, ανθρωπιστική βοήθεια που θα σώσει ζωές. Αυτή είναι η μόνη λύση για να σταματήσουν οι περαιτέρω θάνατοι και η καταστροφική ανθρώπινη δυστυχία», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
