Ο θάνατος του Κερτ Κομπέιν και οι θεωρίες συνωμοσίας

Στις 5 Απριλίου 1994, ο κόσμος της μουσικής έχασε μία από τις πιο εμβληματικές και αινιγματικές μορφές του. Ο Κερτ Κομπέιν, ηγέτης της απόλυτης alternative rock μπάντας των 90s, Nirvana και πρωτοπόρος της grunge σκηνής, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 27 ετών, αφήνοντας πίσω του μια μουσική κληρονομιά που συνεχίζει να επηρεάζει γενιές καλλιτεχνών και ακροατών. Ο θάνατός του σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής, αλλά και την αρχή του θρύλου του, που παραμένει ζωντανός μέχρι σήμερα.

O Κερτ Κομπέιν, βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του στο Σιάτλ. Ο επίσημος ιατροδικαστικός φάκελος ανέφερε αυτοκτονία. Η είδηση του θανάτου του, προκάλεσε σοκ παγκοσμίως και πολύ σύντομα πυροδότησε αμέτρητες θεωρίες και σενάρια, με επίκεντρο την πιθανότητα εγκληματικής ενέργειας.

«ΤΟ ΒΗΜΑ» της 17ης Απριλίου 1994, ανακοινώνει την είδηση του θανάτου του τραγουδιστή, μεταφέροντας τις πρώτες πληροφορίες γύρω από το συμβάν:

«Πριν από δέκα ημέρες ένας ηλεκτρολόγος επισκέφθηκε το σπίτι του Κερτ Κομπέιν στο Σιάτλ προκειμένου να εγκαταστήσει ένα σύστημα ασφαλείας. Αφού περίμενε μάταια να του ανοίξει κάποιος την πόρτα, άρχισε να κόβει βόλτες γύρω από το σπίτι κοιτάζοντας μέσα από τα παράθυρα. Κάποια στιγμή νόμισε πως είδε μια κούκλα πεσμένη στο πάτωμα.

Το σημείωμα «αυτοκτονίας»

»Ύστερα διέκρινε μια κηλίδα αίματος. Όταν η Αστυνομία εισέβαλε λίγο αργότερα στο σπίτι, βρήκε τον Κομπέιν νεκρό με ένα περίστροφο να σημαδεύει το πιγούνι του. Στο σημείωμα που βρέθηκε δίπλα του εξηγούσε τους λόγους της αυτοκτονίας του και αποχαιρετούσε τη γυναίκα του και την κόρη του, μόλις δεκαεννέα μηνών, με έναν τρυφερό επίλογο: “Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ”».

Ωστόσο, η υπόθεση του θανάτου του Κερτ Κομπέιν δεν έκλεισε ποτέ πραγματικά. Η δημοφιλία του ξανθού, μελαγχολικού τραγουδιστή της ροκ αυξήθηκε ακόμη περισσότερο μετά τον θάνατό του, με τους φαν του να αναζητούν πιο πειστικές εξηγήσεις για τον χαμό του.

Αυτοκτονία ή δολοφονία;

Πολύ σύντομα άρχισαν να κυκλοφορούν σενάρια που αμφισβητούσαν την επίσημη εκδοχή. Ήταν πράγματι αυτοκτονία ή μήπως δολοφονία; Στο επίκεντρο αυτών των θεωριών βρέθηκε η σύζυγός του, Κόρτνεϊ Λαβ.

Η παρουσία της αμερικανίδας τραγουδίστριας στο πλευρό του Κομπέιν υπήρξε αμφιλεγόμενη, με πολλούς από τους θαυμαστές των Nirvana να την κατηγορούν για την επιδείνωση της ψυχικής του κατάστασης, λόγω του ταραχώδους τρόπου ζωής της, του κοινού εθισμού τους στη χρήση ναρκωτικών και την συγκρουσιακή τους σχέση που συχνά βαλλόταν από τη έντονα σεξουαλικοποιημένη εικόνα της Λαβ.

«ΤΟ ΒΗΜΑ» της 26ης Ιουλίου 1998 παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ «Kurt & Courtney». Ο σκηνοθέτης Νικ Μπρούμφιλντ είχε δηλώσει ότι το ντοκιμαντέρ του αρχικά είχε στόχο να αναδείξει τη ζωή και την κληρονομιά του Κομπέιν, αλλά η έλλειψη συνεργασίας από την Κόρτνεϊ Λαβ τον οδήγησε σε μια διαφορετική κατεύθυνση. Εστιάζοντας στις αντιφάσεις της και στην απροθυμία της να μιλήσει ανοιχτά, το ντοκιμαντέρ άνοιξε τον δρόμο για νέες θεωρίες και υποψίες σχετικά με το θάνατο του Κομπέιν, με αρκετούς να την κατηγορούν ως ηθική αυτουργό ή να την συνδέουν με ενδεχόμενη συμμετοχή στη δολοφονία του συζύγου της.

«Όταν ο Νικ Μπρούμφιλντ ξεκίνησε την έρευνά του να ανακαλύψει ποιος ήταν ο Κερτ Κομπέιν, πού έκανε τα πρώτα μουσικά – και όχι μόνο – βήματά του, τι τον ενέπνευσε αλλά και ποιες ήταν οι υπόλοιπες επιρροές του, συνάντησε ένα μεγάλο αριθμό ανυπέρβλητων εμποδίων, με πρώτο και σημαντικότερο την ίδια τη σύζυγο του εκλιπόντος τραγουδιστή, την Κόρτνεϊ Λαβ.

»Κάθε φορά που ο εν λόγω σκηνοθέτης επιχειρούσε να βρει την άκρη του νήματος διά στόματος φίλων και συγγενών του Κομπέιν, η Κόρτνεϊ Λαβ μπερδευόταν διαρκώς ανάμεσα στα πόδια του! Ποτέ, βεβαίως, με άμεσο τρόπο αλλά με σύμμαχο τις “σημαντικές” γνωριμίες της και πολύ περισσότερο την προκλητική αθυροστομία της. Ο Νικ Μπρούμφιλντ, όμως, ήταν πολύ “σκληρό καρύδι” για να πτοηθεί από τέτοιου είδους απειλές, οπότε βάλθηκε με πείσμα να ολοκληρώσει αυτό που είχε στο μυαλό του.

Ο περίγυρος του σταρ

»Η περιπλάνηση του Νικ Μπρούμφιλντ στις δυτικές αμερικανικές ακτές κράτησε κάτι περισσότερο από 13 εβδομάδες. Στο διάστημα αυτό ο γνωστός σκηνοθέτης επιχείρησε να συνομιλήσει με ανθρώπους που ίσως τον βοηθούσαν στην έρευνά του αλλά, όπως αναφέρει και ο ίδιος, “ο περίγυρός του ροκ σταρ έδινε μόνο σχετικές πληροφορίες στις οποίες δεν θα μπορούσες να βασισθείς προκειμένου να μάθεις την αλήθεια”. Αλλες φορές πάλι οι άνθρωποι που συναντούσε ήταν αρκετά φοβισμένοι και “έμοιαζαν με τραγικές φιγούρες”, γεγονός που τους υποχρέωνε να κρατούν το στόμα τους ερμητικά κλειστό ή να παλινδρομούν από την αλήθεια στο ψέμα και τούμπαλιν.

»Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο “κολλητός” του διάσημου τραγουδιστή, ο Ντίλαν Κάρλσον. Συντετριμμένος από τον θάνατο του Κομπέιν, ο Κάρλσον ένιωθε κατά πολύ υπεύθυνος για ό,τι συνέβη στον φίλο του καθώς ήταν εκείνος που αγόρασε το επίμαχο όπλο – αυτό δηλαδή που βρέθηκε δίπλα στο άψυχο σώμα του τραγουδιστή των Νιρβάνα. Πιθανότατα, αν ο φόβος και οι Ερινύες δεν τον κατέτρυχαν, ο Κάρλσον θα ήταν σε θέση να υποστηρίξει την άλλη εκδοχή, αυτήν ακριβώς που ήθελε τον ξανθομάλλη ροκ τραγουδιστή θύμα μιας μυστηριώδους δολοφονίας. Άλλωστε, αυτή την άποψη την υιοθετούσαν και αρκετοί άλλοι…

Ένοχη η Κόρτνει Λαβ;

»Ακόμη και ο ίδιος ο πατέρας της Κόρτνεϊ Λαβ καταφερόταν εναντίον της. Έχοντας γράψει δύο βιβλία για τον Κομπέιν, ο Χανκ Χάρισον δεν μπορούσε να συμφωνήσει με την εκδοχή της αυτοκτονίας και υποστήριζε ότι ο εν λόγω τραγουδιστής είχε μάλλον δολοφονηθεί. Και μολονότι ο ίδιος δεν έφθασε στο σημείο να κατονομάσει τον δολοφόνο, κάποιος άλλος ονόματι Ελ Ντιούκ προέβη σε αρκετά “αιχμηρές δηλώσεις”:

“Έναντι αδράς αμοιβής δέχθηκα να ‘ξεπαστρέψω’ τον Κερτ. Ποιος μου έδωσε αυτή την εντολή; Μα φυσικά η Κόρτνεϊ Λαβ”

»Αν και η μαρτυρία του υπήρξε άκρως διαφωτιστική για τον Νικ Μπρούμφιλντ, ο Ελ Ντιούκ δεν θα μπορούσε να την επαναλάβει και σήμερα: μερικές εβδομάδες μετά τη συνάντησή του με τον σκηνοθέτη, ο σημαντικός αυτός μάρτυρας χτυπήθηκε από ένα τρένο, οπότε και καταδικάστηκε σε μια μόνιμη σιωπή.

Μια γυναίκα ικανή για όλα

»Δηλώσεις για τον ιδιόρρυθμο χαρακτήρα της Κόρτνεϊ έκανε και ένας από τους πρώην εραστές της, ο Ρος Ρίζαμπεκ. Ισχυριζόμενος ότι η νυν χήρα του τραγουδιστή των Νιρβάνα είχε ανέκαθεν φιλοδοξίες και την “αρρωστημένη” επιθυμία να στρέφονται πάνω της οι προβολείς της δημοσιότητας, ο Ρίζαμπεκ υπήρξε καταπέλτης: “Πάσχιζε με κάθε τρόπο να πάρει λίγη αίγλη από ένα διάσημο άντρα δίπλα της. Σε αυτό το παιχνίδι έβαλε κι εμένα. Ήθελε πάση θυσία να με δει να αποθεώνομαι από μια λαοθάλασσα. Αν και προσπάθησε σκληρά γι’ αυτό, μου έλειπε το ταλέντο του Kurt. Έτσι αυτός έγινε ό,τι εκείνη ονειρευόταν” δήλωσε στον Νικ Μπρούμφιλντ ο Ρίζαμπεκ.

»“Γυναίκα ικανή για όλα”, σύμφωνα με πολλούς, η Λαβ είναι η υπ’ αριθμόν 1 ύποπτη για την υβριστική επιστολή που έλαβε η δημοσιογράφος του περιοδικού “Vanity Fair” Λιν Χίρσμπεργκ ύστερα από ένα άρθρο της για την “υπόθεση Cobain”. Η εν λόγω επιστολή έφερε την υπογραφή του ήδη νεκρού τραγουδιστή και μέσα από ένα χείμαρρο ακατονόμαστων χαρακτηρισμών υποδείκνυε στη Χίρσμπεργκ να σωπάσει και να μην αναφερθεί ποτέ στο μέλλον στην Κόρτνεϊ διότι “θα το πλήρωνε ακριβά”.

»Και οι απειλές συνεχίστηκαν, με διαφορετικό όμως αποδέκτη. Η συγγραφέας Βικτώρια Κλαρκ έλαβε ένα απειλητικό δακτυλογραφημένο μήνυμα από τον εκλιπόντα τραγουδιστή το οποίο έλεγε επί λέξει:

“Αν σε αυτό το βιβλίο που γράφεις υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να κάνει τη γυναίκα μου να πονέσει, θα σε κάνω να πονέσεις πολύ περισσότερο”.

»Και ενώ το συγκεκριμένο μήνυμα θα μπορούσε να είναι απλώς ένα κακόγουστο αστείο, η απειλή πήρε άλλη μορφή: η χήρα του Κομπέιν, προτού ακόμη δει το βιβλίο να δημοσιεύεται, επιτέθηκε με μανία εναντίον της Βικτώρια Κλαρκ σε ένα κλαμπ του Χόλιγουντ και άφησε να εννοηθεί ότι τίποτε δεν ήταν αστείο!»

«Όσο μια σφαίρα στο κεφάλι»

«ΤΑ ΝΕΑ» της 11ης Οκτωβρίου 2003, μεταφέρουν την είδηση της κυκλοφορίας των ημερολογίων του Κομπέιν από εκδοτικό οίκο παραθέτοντας, μάλιστα, κάποια αποσπάσματα. Σε ένα από αυτά είχε γράψει για τη σύντροφό του:

«Courtney, όταν λέω ότι σ’ αγαπώ δεν ντρέπομαι, ούτε πρόκειται ποτέ κανείς να φτάσει στο σημείο να με πτοήσει, να με πείσει να σκεφτώ αλλιώς. Σε φοράω στο μανίκι μου. Σε απλώνω ορθάνοικτη, όσο ανοίγουν τα φτερά ενός παγωνιού. Αλλά και πολύ συχνά με την αυτοσυγκέντρωση που διαρκεί όσο μια σφαίρα στο κεφάλι».

Σήμερα, 31 χρόνια μετά, η μνήμη του Κερτ Κομπέιν παραμένει ζωντανή. Η ζωή και η καριέρα του, αν και σύντομη, άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορία της μουσικής. Παρά τις προσωπικές του μάχες και την τραγική του κατάληξη, η μουσική του συνεχίζει να είναι επίκαιρη και να εμπνέει, κρατώντας ζωντανή τη φλόγα του grunge και των νεανικών ανησυχιών.

Ο Τζον Λένον των βορειοδυτικών πολιτειών

«ΤΟ ΒΗΜΑ» της 17ης Απριλίου 1994, παρουσιάζει το πορτρέτο του τραγουδιστή, από τα παιδικά του χρόνια μέχρι την τραγική του κατάληξη καταδεικνύοντας την ανθρώπινη πλευρά του, πίσω από τον μύθο των Nirvana:

«Ο Κομπέιν γεννήθηκε στο Αμπερντίν της Ουάσιγκτον στις 20 Φεβρουαρίου του 1967. Τα πρώτα ευτυχισμένα παιδικά χρόνια ακολούθησε το διαζύγιο των γονιών του, μια τραυματική εμπειρία που τον ανάγκασε να περιφέρεται στα σπίτια διαφόρων συγγενών του. Συμμετέχοντας σε μια σειρά από ροκ συγκροτήματα, ο Κομπέιν ξεκινά το 1986, συντροφιά με τους Krist Novoselic και Dave Grohl, το συγκρότημα Νιρβάνα.

»Το δεύτερο άλμπουμ του συγκροτήματος, το “Nevermind”, πουλάει 10 εκατ. αντίτυπα εκθρονίζοντας από τα τσαρτς το “Dangerous” του Μάικλ Τζάκσον. Ο Κερτ Κομπέιν διεκδικεί επαξίως τον τίτλο του Τζον Λένον των βορειοδυτικών πολιτειών και δεκάδες νέα συγκροτήματα εκ του Σιάτλ ορμώμενα, ανάμεσα στα οποία οι Περλ Τζαμ, οι Μάντχάνεϊ και οι Άλις ιν Τσέιν, βαδίζουν στα χνάρια του ρεύματος του γκραντζ σκιαγραφώντας τα αδιέξοδα της λεγόμενης γενιάς των σλάκερς, της γενιάς της παραίτησης και των χαμένων ονείρων.

“Φρόντισε να πεθάνεις νέος ώστε να σε θυμούνται για πάντα”

»Στο απόγειο της καριέρας του ο Κομπέιν βλέπει τον εαυτό του να μεταμορφώνεται σταδιακά σε “εμπόρευμα” και τη ζωή του να αποκτά τα ανεξίτηλα χρώματα μιας σαπουνόπερας: ο εθισμός του στα ναρκωτικά, ο γάμος του με την Κόρτνεϊ Λαβ, τραγουδίστρια του πρωτοποριακού συγκροτήματος Hole, η γέννηση της κόρης του Φράνσις Μπιν. Η απρόσμενη επιτυχία του προκαλεί αμηχανία, φοβάται ότι αρχίζει να προδίδει τις ριζοσπαστικές αντιλήψεις του.

»Στο άλμπουμ που ακολουθεί με τίτλο “In utero” οι θαυμαστές του διακρίνουν έντονα πλέον τα σημάδια μιας ανήσυχης και αυτοκαταστροφικής φύσης. Ένα από τα τραγούδια που πρόκειται να περιληφθεί στο άλμπουμ αυτό φέροντας τον αρκετά εύγλωττο τίτλο “Μισώ τον εαυτό μου και θέλω να πεθάνω” αποσύρεται τελικά από φόβο μήπως “παρεξηγηθεί” από το κοινό, παρά τις διαρκείς διαβεβαιώσεις του ιδίου ότι επρόκειτο απλά για ένα “αυτοσαρκαστικό” τραγούδι.

»Οι τελευταίες εβδομάδες της αρκετά σύντομης ζωής του σημαδεύονται από φήμες που θέλουν τη διάλυση των Νιρβάνα, νέες περιπέτειες του Κομπέιν με τα ναρκωτικά (πέφτει σε κώμα μετά από υπερβολική δόση ηρεμιστικών), την αιφνίδια αναβολή μεγάλης περιοδείας του συγκροτήματος. Οι άνθρωποι της μουσικής βιομηχανίας δηλώνουν ανήσυχοι και ο Κομπέιν υποχρεώνεται να εισαχθεί σε κέντρο αποτοξίνωσης στην Καλιφόρνια. Ο θάνατός του θα έρθει λίγο αργότερα, τραγικό τέλος μιας λαμπρής καριέρας».