11 ερωτήσεις στον Ηλία Παπαγεωργίου

Ο αρχιτέκτονας Ηλίας Παπαγεωργίου θεωρεί ότι τα όρια μεταξύ αρχιτεκτονικής, τέχνης, επιστήμης και πολιτικής είναι όλο και πιο ασαφή.

Από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, όπου σπουδάσατε αρχιτεκτονική, σήμερα, στα 37 σας χρόνια, σας βρίσκουμε συνεπικεφαλής του γραφείου SO-IL στη Νέα Υόρκη. Πόσο εύκολη ήταν τελικά αυτή η μετάβαση; «Ηρθα στις ΗΠΑ το 2006 για μεταπτυχιακές σπουδές και από τότε έμεινα εδώ. Προφανώς η αρχή ήταν δύσκολη. Πιστεύω, όμως, ότι η μεγαλύτερη πρόκληση βρίσκεται μπροστά μας και είναι η διατήρηση της συνέπειας στη δουλειά μας».


Πρόσφατα το γραφείο σας κέρδισε τον διαγωνισμό για την ανάπλαση ενός σημαντικού σημείου στον Σηκουάνα στο Παρίσι. Μιλήστε μου για το συγκεκριμένο project. «Η πρόταση εστιάζει στη μετατροπή μιας αναξιοποίητης περιοχής του Παρισιού σε κοινωνικό πόλο. Η περιοχή παρέμβασης βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα στρατηγικό σημείο του Σηκουάνα, εντός του ιστορικού κέντρου της πόλης. Για τον λόγο αυτόν, η σχεδιαστική μας προσέγγιση λαμβάνει υπόψη ιστορικά στοιχεία, σύγχρονες ανάγκες, καθώς και την αφομοίωση μελλοντικών εξελίξεων στην περιοχή. Παράλληλα, έχουμε συμπεριλάβει ένα πλήθος διαφορετικών χρήσεων, όπως κατοικίες, συνεργατικούς χώρους εργασίας, εργαστήριο κατασκευών νέων τεχνολογιών, χώρους πολιτισμού, πρόβλεψη για αστέγους, καθώς και μια σειρά από εξωτερικούς χώρους».
Η αρχιτεκτονική πρέπει να αντιμετωπίζεται ως έργο τέχνης; «Νομίζω ότι το δίλημμα αν η αρχιτεκτονική είναι τέχνη ή επιστήμη δεν έχει νόημα πλέον. Τα όρια μεταξύ αρχιτεκτονικής, τέχνης, επιστήμης και πολιτικής είναι όλο και πιο ασαφή. Οι πόλεις γίνονται ολοένα και πιο πολυσυλλεκτικές. Είναι σημαντικό ο δημόσιος χώρος να είναι «ανοιχτός» με την έννοια της ευελιξίας, ώστε να μπορεί να φιλοξενεί ένα πλήθος διαφορετικών ατόμων και δραστηριοτήτων».
Η πρωτοτυπία σε ποιον βαθμό αποτελεί ζητούμενο για εσάς; «Η πρωτοτυπία δεν είναι αυτοσκοπός. Μας απασχολεί, όμως, η δημιουργία χώρων και κατασκευών που προσφέρουν νέες εμπειρίες, που μας δίνουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουμε πτυχές της ζωής με νέους τρόπους».


Από ποιους παράγοντες εξαρτάται τελικά η επιτυχία ενός έργου; «Η υλοποίηση ενός έργου είναι μια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία στην οποία εμπλέκονται πολλοί διαφορετικοί παράγοντες, εργοδότες, κατασκευαστές, σύμβουλοι, η νομοθεσία, η τοποθεσία του έργου κ.ά. Νομίζω ότι η επιτυχία εξαρτάται τελικά σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του αρχιτέκτονα να συντονίσει όλους αυτούς τους παράγοντες και τους περιορισμούς».
Το γραφείο σας έχει αναλάβει σημαντικά project, όπως το Κέντρο Υαλουργίας στο Meisenthal στη Γαλλία, το Μουσείο Τέχνης Manetti Shrem στην Καλιφόρνια, την γκαλερί Kukje στη Σεούλ. Πώς αντεπεξέρχεστε σε τόσο ετερόκλητες τοποθεσίες και απαιτήσεις; «Ταξιδεύουμε αρκετά! Επίσης οι συνεργάτες μου, όπως και η υπόλοιπη ομάδα στο γραφείο, προερχόμαστε από διαφορετικά μέρη, οπότε είναι αρκετά φυσικό για εμάς να δουλεύουμε σε διαφορετικές τοποθεσίες στον κόσμο».
Η Αθήνα είναι μια άσχημη ή μια όμορφη πόλη; «Δεν πιστεύω ότι οι πόλεις κρίνονται με αισθητικά κριτήρια. Η Αθήνα παρουσιάζει έντονες αντιθέσεις, από το τοπίο της –με τα βουνά και τη θάλασσα –έως την ποικιλομορφία των κτιρίων και την αστική καθημερινότητα. Το γεγονός αυτό της προσδίδει μια ιδιαίτερη δυναμική, η οποία είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη στον σχεδιασμό».
Εχετε σκεφτεί ποτέ να επιστρέψετε μόνιμα στην Ελλάδα; «Προς το παρόν όχι, μελλοντικά ίσως. Θα με ενδιέφερε όμως να συμμετέχω στην υλοποίηση περισσότερων έργων στην Ελλάδα».
Ποιο κτίριο θα θέλατε πολύ να έχετε σχεδιάσει και γιατί; «Οποιοδήποτε κτίριο του Λούις Καν, για τον ιδιοφυή χειρισμό χώρων, υλικών και φωτός».
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.