Η σεζόν των αμερικανικών προκριματικών εκλογών συνιστά ανά τετραετία τη δικαίωση των πολιτικών αναλυτών, τη στιγμή κατά την οποία οι θέσεις τους απολαμβάνουν την αμέριστη προσοχή του μεγάλου κοινού, των πολιτικών και των συναδέλφων τους. Ή τουλάχιστον έτσι συνέβαινε ως το 2015: έκτοτε η άνοδος του Ντόναλντ Τραμπ και η επίμονη δημοτικότητα του Μπέρνι Σάντερς έχουν υπονομεύσει τις καριέρες πολλών σεβαστών ονομάτων που προέβλεπαν κάθε εβδομάδα με περισσή βεβαιότητα την επικείμενη αποτυχία τους. Η υποψηφιότητα του Τραμπ, έγραφε στις 23 Φεβρουαρίου στον «New Yorker» ο Εβαν Οσνος, έχει κηρυχθεί 33 φορές ετοιμοθάνατη σε μέσα όλου του ιδεολογικού φάσματος. Κι αυτό όχι για λόγους ιδεολογικής απέχθειας, αλλά εξαιτίας δομικών παραγόντων.
Ο Οσνος υπενθυμίζει τη διάσημη έρευνα του καθηγητή της σχολής Γουόρτον του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Φίλιπ Τέτλοκ. Αντλώντας στοιχεία από 284 επαγγελματίες σχολιαστές και συμβούλους επί πολιτικών και οικονομικών θεμάτων συγκέντρωσε 80.000 προβλέψεις σε διάστημα 20 ετών και κατέληξε στο συμπέρασμα που δημοσίευσε το 2005 στο βιβλίο του «Expert Political Judgment» (εκδ. Princeton University Press): οι ειδικοί αποδείχθηκαν χειρότεροι «από πιθήκους που ρίχνουν βελάκια σε στόχο». Ο Τέτλοκ αναγνώρισε τρεις περιορισμούς: το βέλτιστο χρονικό διάστημα πρόβλεψης περιορίζεται σε περίπου ένα έτος, οι αναλυτές τείνουν να βασίζονται υπερβολικά στην αυτοπεποίθησή τους και όσο γνωστότεροι γίνονται στο κοινό τόσο περισσότερο προβάλλουν βεβαιότητες αντί πιθανοτήτων.
Το περιβάλλον της πολιτικής και του Τύπου την τελευταία δεκαετία έχει εντείνει τους παραπάνω παράγοντες, παρατηρεί ο Οσνος. Ο χρόνος της προεκλογικής εκστρατείας έχει επιμηκυνθεί, επομένως οι πολιτικοί αναλυτές διατυπώνουν προβλέψεις για χρονικό ορίζοντα πολύ πέραν του βέλτιστου των δώδεκα μηνών. Για να προσελκυστούν οι (πολυπληθέστεροι εκείνων των εφημερίδων πια) αναγνώστες του Διαδικτύου από ανταγωνιστικά sites απαιτούνται τίτλοι και λεξιλόγιο που παραπέμπουν σε απόλυτα, όχι σε «αν» και «εφόσον». Κυρίως όμως η αδυναμία πρόβλεψης της πολιτικής έχει να κάνει με την αδυναμία των θεσμών που παλαιότερα μπορούσαν να παρέμβουν στη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων: το αμερικανικό κομματικό κατεστημένο ανακαλύπτει ότι τα όπλα της χρηματοδότησης και της δημόσιας στήριξης επιθυμητών προσώπων δεν επαρκούν για να στρέψουν το κοινό σε αυτά.
Η αποσύνδεση των πολιτών από τα κόμματα έχει δημιουργήσει ένα νέο, χαοτικό τοπίο. Ελλείψει εργαλείων για την αποκρυπτογράφησή του, τι προτείνει ο Οσνος στους επαγγελματίες της ανάλυσης; Μόνο το αυτονόητο: να είναι πιο ταπεινοί, πιο συγκρατημένοι.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
