Τι θα μπορούσενα πάει στραβά το 2016 στη Wall Street

Εμπειρίες του πρόσφατου παρελθόντος βεβαιώνουν ότι οι αγορές έχουν συνήθως μια χαοτική και δύσκολα ερμηνεύσιμη, με βάση τη λογική, συμπεριφορά. Αν, λοιπόν, σύμφωνα με τη θεωρία του χάους, μια πεταλούδα που πετά στον Αμαζόνιο μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα, φαντάζεται κανείς τι καταιγίδες θα μπορούσε να φέρει στις αγορές ολόκληρου του πλανήτη ένα στραβό φτερούγισμα της Wall Street.

Ασφαλώς η πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) υποδηλώνει την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των νομισματικών αρχών προς την αμερικανική οικονομία. Επιπλέον, το 2016 είναι μια εκλογική χρονιά για τις ΗΠΑ και κατά κανόνα οι εκλογικές χρονιές αποζημιώνουν τους επενδυτές (αυτό συνέβη στις 13 από τις 16 προεδρικές εκλογικές αναμετρήσεις από το 1950).

Και στο κάτω-κάτω οι περισσότεροι χρηματιστηριακοί αναλυτές στοιχηματίζουν την καλή τους φήμη (αυτή που εναγωνίως αναστήλωσαν μετά τον απρόβλεπτο «σεισμό» του 2008) ότι η «bull market» θα συνεχιστεί και το 2016 στη νεοϋορκέζικη αγορά για έβδομη συνεχόμενη χρονιά. Προβλέπουν συγκεκριμένα ότι ο δείκτης Standard & Poor’s 500 θα ενισχυθεί κατά 8% το επόμενο 12μηνο και θα βρίσκεται του χρόνου τέτοιες ημέρες στις 2.207 μονάδες.

«Παρά ταύτα, πολλά θα μπορούσαν να πάνε στραβά» γράφουν σε εκτενές κοινό ρεπορτάζ τους εννέα (!) συνεργάτες του βρετανικού πρακτορείου Reuters. Οι ίδιοι άλλωστε αναλυτές που τα βλέπουν όλα ρόδινα την επόμενη χρονιά είναι εκείνοι που επισημαίνουν τους κινδύνους που ελλοχεύουν για τη μεγαλύτερη σε κεφαλαιοποίηση αγορά του πλανήτη –και κατά συνέπεια για τα χρηματιστήρια ολόκληρου του πλανήτη. Ιδού, λοιπόν, οι ανησυχίες τους:

Οι περισσότεροι από τους 30 αναλυτές που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters προειδοποιούν για τον κίνδυνο πτώσης της κερδοφορίας των εισηγμένων στη Wall Street επιχειρήσεων. Ηδη το 2015 η αύξηση της κερδοφορίας των 500 επιχειρήσεων με τη μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (εκείνων που μετέχουν στον δείκτη S&P 500 δηλαδή) ήταν μηδενική. Ηδη ο λόγος της τιμής των αμερικανικών μετοχών προς τα κέρδη των επιχειρήσεων του S&P 500 έχει φθάσει στο 19,3, ενώ ο μέσος όρος ιστορικά είναι 15. Οι αμερικανικές μετοχές, δηλαδή, είναι ήδη ακριβές. Και αν ανεβεί κι άλλο η αγορά, θα γίνουν ακόμη ακριβότερες. Σημειωτέον ότι η σπουδαιότερη αιτία που επισημαίνουν οι ειδικοί (ας μη χρησιμοποιήσουμε τον όρο «κίνδυνο») για να μειωθούν τα εταιρικά κέρδη είναι η αύξηση του εργατικού κόστους.

Το 2015 το δολάριο ενισχύθηκε κατά 8,4% έναντι ενός «καλαθιού» νομισμάτων και την καινούργια χρονιά αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, βοηθούσης και της αύξησης των επιτοκίων από τη Fed, που το καθιστά πιο ελκυστικό για τους επενδυτές. Περαιτέρω ανατίμηση του νομίσματος θα πλήξει όμως την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ στις διεθνείς αγορές, άρα και τα κέρδη τους.

«Αν συνεχιστεί η εφετινή κατάσταση στις αγορές συναλλάγματος, οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα υποστούν ένα πλήγμα της τάξεως των 28 δισ. δολαρίων» δήλωσε στο Reuters ο διευθύνων σύμβουλος της ειδικευμένης στη διαχείριση κινδύνων εταιρείας συμβούλων FireApps Βόλφγκανγκ Κέστερ.

Λέγοντας «περιθωριακό» οι χρηματιστηριακοί αναλυτές εννοούν ασφαλώς τον Ντόναλντ Τραμπ αλλά δευτερευόντως και τον Μπέρνι Σάντερς, που θεωρούν «υπερβολικά αριστερό» για να γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ. Αν οι δύο αυτοί υποψήφιοι των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών αντιστοίχως κερδίσουν έδαφος στη μάχη για τη διεκδίκηση του χρίσματος –πόσω μάλλον αν κερδίσουν το χρίσμα… -, η επενδυτική εμπιστοσύνη θα κλονιστεί. «Οσο πιο ακραίες θέσεις εκφράζει ο υποψήφιος τόσο περισσότερο τρομοκρατείται η κεφαλαιαγορά» εξήγησε η Κριστίνα Χούπερ της Allianz Global Investors.

Αν η κεντρική τράπεζα συνεχίσει τις αυξήσεις επιτοκίων δίχως να υπάρχει πληθωριστικός κίνδυνος ή αισθητή ανάκαμψη των κερδών των επιχειρήσεων, η Wall Street θα υποστεί μεγάλο πλήγμα, προειδοποιούν οι ειδικοί. Στην περίπτωση αυτή οι αμερικανικές μετοχές θα χάσουν την ελκυστικότητά τους και τα επενδυτικά κεφάλαια θα κατευθυνθούν προς το δολάριο και τα αμερικανικά ομόλογα.

Η τιμή του πετρελαίου έχει υποχωρήσει κατά 65% από τον Ιούνιο του 2014. Αν συνεχίσει να πέφτει και μαζί με αυτήν και οι τιμές των άλλων εμπορευμάτων, θα ενισχυθούν οι αποπληθωριστικές τάσεις στην αγορά και θα πληγούν τόσο η καταναλωτική όσο και η επενδυτική εμπιστοσύνη καθώς οι πωλήσεις των επιχειρήσεων θα μειώνονται λόγω προσδοκίας μείωσης των τιμών των προϊόντων. Και όταν φθίνουν οι πωλήσεις μιας επιχείρησης, συνήθως πέφτουν και η κερδοφορία της και η τιμή της μετοχής της.

Η πτώση των κινεζικών μετοχών τον περασμένο Αύγουστο κλόνισε τη Wall Street. Αν η προσπάθεια «αποθέρμανσης» της κινεζικής οικονομίας αποτύχει και η προσγείωσή της είναι ανώμαλη, θα προκληθεί αναταραχή στις αγορές εμπορευμάτων και συναλλάγματος, θα πληγούν πρώτα οι αναδυόμενες αγορές και στη συνέχεια οι λεγόμενες «ώριμες» και η αμερικανική ασφαλώς.

Εννέα από τους 30 στρατηγικούς αναλυτές που μετείχαν στην έρευνα του Reuters ανέφεραν ότι μια συστημική κρίση στη Μέση Ανατολή και μια έξαρση της τρομοκρατίας αποτελούν τη μείζονα απειλή για τη Wall Street το 2016.

Ενας, τέλος, αναλυτής, κάποιος Τζον Μάνλι της Wells Fargo, ομολόγησε ότι φοβάται νέα διολίσθηση της παγκόσμιας οικονομίας στον ζόφο του 2008: «Ο εφιαλτικότερος φόβος που έχω είναι μήπως δεν διορθώσαμε σωστά το πρόβλημα προ εξαετίας. Μήπως αυτό που κάναμε ήταν μόνο να το μπαλώσουμε. Φοβάμαι, δηλαδή, μήπως το καράβι μπάζει ακόμη νερά και εμείς βουλιάζουμε αργά-αργά τη φορά αυτή, δίχως να το αντιλαμβανόμαστε…». Είναι όντως σκοτεινός τύπος αυτός ο Μάνλι.