Εδώ είναι που λες «θέλω μια αγκαλιά σαν τη θάλασσα μεγάλη για να βάλω μέσα τους Παξούς». Και μετά αγκαλιασμένοι, σαν ένα σύμπλεγμα ερωτευμένων που ταξιδεύει σε ευτυχισμένα πελάγη, να κολυμπάτε στα μαλάματα, τα σμαράγδια και τα ζαφείρια του μικρού Ιονίου. Τι όμορφο όνειρο θερινής ημέρας! Η γοητεία του χρόνου που κυλά αποτυπωμένη στις προσόψεις σπιτιών που καθρεφτίζονται στο φιόρδ, τα γαλάζια μονοπάτια που καμιά φορά περνούν και μέσα από θαλασσινές σπηλιές γεμάτες δροσιά, ηρεμία και όνειρα, οι λευκοί εγκρεμοί που σπάνε σε μυριάδες μόρια, εκτυφλωτικές αμμουδιές, λιμάνια των αφρών και της απαντοχής των ερωτευμένων. Και γύρω να φτεροκοπούν τα ιστία, κοπάδια άσπρα πουλιά, που ταξιδεύουν μόνο για το ταξίδι, για τον συναρπαστικό πλου, που προσφέρει προστιθέμενη μαγεία και στον προορισμό.
Ποιος είναι σήμερα ο προορισμός μας; Η εξερεύνηση φιλί με φιλί κάθε καμπύλης και κάθε οξείας γωνίας του σώματος των Παξών και των Αντιπαξών. Το πρώτο σύνθημα δίνει ο ήλιος που προβάλλει την αυγή πίσω από τον φάρο που είναι ενσωματωμένος στο μοναστήρι στο νησί της Παναγίας, στο έμπα του νέου λιμανιού. Και το δεύτερο ο Κώστας με την μπουρού του, από την κουβέρτα του «Αγίου Σεβαστιανού», με τον Γιάννη στο τιμόνι, καθώς το παλιό σκαρί με τις κορδέλες του χθεσινού γάμου ακόμη να ανεμίζουν στα άρμενά του, έπλεε μπροστά από την παράταξη των πολυκαιρισμένων προσόψεων των αισθαντικών κτιρίων του Γάιου και των σκαφών με την πατίνα των μοντέρνων καιρών και των υλικών δεμένων στην προκυμαία. Ο «Αγιος Σεβαστιανός» διάγει την ωριμότητά του –εδώ και δύο χρόνια έχει ήδη πατήσει τα εξήντα –καθώς περνά ανάμεσα στο σκηνικό που στήνει το Κυβερνείο στη μεριά του Γάη και ο σιδερένιος φάρος στη γωνία του νησιού του Αγίου Νικολάου. Κάθε Παξινός έχει μια ιστορία να πει για το συγκεκριμένο σκαρί που ταξίδευε σε αυτά τα νερά για καλό και για κακό. Ο Γιάννης μιλάει για το καΐκι του και ανατριχιάζει σαν την καλοκαιρινή θάλασσα στην παραμικρή εντολή του αγέρα. Το καλοκαίρι έχει πολύ δρόμο ακόμη και εμείς βρισκόμαστε στην αρχή του. Πιάνουμε το ντόμινο των ειδυλλιακών εικόνων των Παξών από την αρχή, από το φιόρδ στον κόλπο του Γάιου και το νέο λιμάνι.
Κλωνί Γουλί, Αλάτι, Κακιά Λαγκάδα, με το παλιό ενετικό τελωνείο στο βάθος. Απίθανη διαδοχή παραλιών, μικρές αγκαλιές μέσα στη μεγάλη αγκαλιά. Και μετά ο μικρός κήπος, το Κηπιάδι, και ο μεγάλος Κήπος. Και μετά η Μαρμαριά, που ονομάστηκε έτσι γιατί ξέπεσε ένα πλοίο φορτωμένο μάρμαρο. Τα βότσαλα μοιάζουν μαρμάρινα στη σκιά των παλιών ελιών.
Ολη η εμπειρία της Μεσογείου φαίνεται να αποτυπώνεται στους κορμούς των ελαιώνων και στη συνέχεια στην έκθεση «Ελιά», στο νεοκλασικό κτίριο του σχολείου στον Λογγό –μια θαλασσινή αγκαλιά μικρογραφία του Γάη -, την οποία διοργανώνουν ο Χριστόφορος Μπόικος της Chris Boïcos Fine Arts, που δραστηριοποιείται στο Παρίσι και στους Παξούς (boicosfinearts.com), και ο Λεωνίδας Γιοχάλας, της Corfu Gallery στην Κέρκυρα. Πλήθος ελαιόδεντρα, που βάζουν σε τάξη τους σουρεαλιστικούς κορμούς τους οι ζωγραφικές γραμμές των ξερολιθιών, δίνουν τον τόνο στην εσωτερική ζωή του νησιού που κάνει στάσεις δροσιάς στη σκιά του ωραίου καμπαναριού και των θεόρατων δέντρων στη Φουντάνα ή στο παλιό καφενείο του Μπουρνάου στα Μαγαζιά. Να είναι άραγε το καμπαναριό της Φουντάνας αυτό που βλέπω να βγαίνει πάνω από τις παλιές ελιές; Το βλέμμα και ο νους συγκεντρώνονται στην ακτογραμμή, καθώς ο «Αγιος Σεβαστιανός» συνεχίζει να δίνει φιλιά στα κοιλώματα του σώματος των Παξών: Μαναδέντρι, Λάκκος, Ορκός, Αρκουδάκι, Λάκκα, μια μεγάλη αγκαλιά με σκάφη, και μετά η απίθανη βουτιά στην αμμουδερή γωνιά Χαραμί.
Και μετά τα βράχια της άκρης, και οι ιστορίες με πεσμένους φάρους και λαξευμένα Ελληνόσπιτα. Και μετά η διαδοχή των πιο συναρπαστικών εικόνων των Παξών: η μεγαλόπρεπη Γράβα της Υπαπαντής, η Καστανίδα και ο συγκλονιστικός Ερημίτης, από τα ελάχιστα τοπία που εφορμούν στα κατάβαθα της ψυχής σου και θρονιάζονται εκεί και δεν φεύγουν ποτέ. Α, χρειάζεσαι να βουτήξεις στην ομορφιά για να καθαρίσεις και να εξωραΐσεις τον νου σου. Πού αλλού; Εδώ στις σπηλιές του Αχάι. Κολυμπάς μέσα στην πρώτη σπηλιά και βγαίνεις στη δεύτερη κάτω από το φυσικό αίθριο και μετά στην τρίτη και αράζεις στο βάθος της εσωτερικής, βοτσαλωτής, αγκαλιάς της. Μαγεία. Και ο Ορθόλιθος, ακριβώς ένα τοτέμ αφιερωμένο στη χάρη αυτής της μαγείας.
Μαγείας συνέχεια στους Αντιπαξούς. Λέγε με Βρίκα και Βουτούμι. Ασπρη άμμος, σμαραγδένια νερά. Και χταπόδια πιπερωμένα, απλωμένα στον ήλιο. Και ο Κώστας να χορεύει με ένα ποτήρι γλυκό αντιπαξιώτικο κρασί από τα αιωνόβια αμπέλια στο κεφάλι. Και μετά η επιστροφή από το Κατσονήσι, με την εκκλησιά του Αγίου Σπυρίδωνα και τη μεσογειακή σπονδή. Στη λειτουργία στις 11 Αυγούστου –ο Αγιος γιορτάζει τη σωτηρία της Κέρκυρας από τους Οθωμανούς –έρχονται τα καΐκια από τον Γάιο και οι ψαράδες φέρνουν ανοιγμένους αχινούς, έτοιμους να τους προσφέρουν στους μυημένους μαζί με το αντίδωρο. Αργότερα, στην προκυμαία του Γάιου, μια γλυκιά μουσική εκπορεύεται από την πλατεία μπροστά από την εκκλησιά των Αγίων Αποστόλων στο χρώμα του κόκκινου της Πομπηίας. Είναι η υπέροχη μουσική που ακούγεται όταν η κλασική ορχήστρα κουρδίζει και συντονίζει τα όργανά της. Είναι το Φεστιβάλ των Παξών (paxosfestival.org.uk) που ακούγεται όλον τον Αύγουστο. Είναι η μουσική των Παξών.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 2 Αυγούστου 2015
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
