Ολο και περισσότερο φαίνεται ότι χάνει την επίδρασή του το φαινόμενο της «γυάλινης οροφής» κατά το οποίο μια αόρατη διαχωριστική γραμμή εμποδίζει τις μειονότητες και τις γυναίκες να ανέβουν στις ανώτερες επαγγελματικές βαθμίδες, ανεξαρτήτως των προσόντων και της εμπειρίας που μπορεί να διαθέτουν. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύεται σε βρετανική εφημερίδα, από το 2012 ως σήμερα 22 από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες της Ευρώπης έχουν αυξήσει το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν ηγετικές θέσεις σε σχέση με το συνολικό εργατικό δυναμικό τους. Στις επιχειρήσεις που στρέφονται προς το όχι και τόσο αδύναμο πλέον φύλο για να κρατήσουν το τιμόνι τους ανήκουν μεταξύ άλλων η Siemens, η εταιρεία φαρμακευτικών προϊόντων Bayer, η μεγαλύτερη στον κόσμο παραγωγός τροφίμων σε αριθμούς πωλήσεων Nestle και η γαλλική πετρελαϊκή Total, οι οποίες από κοινού αντιπροσωπεύουν το ένα πέμπτο των 20 κορυφαίων ευρωπαϊκών εταιρειών με τη μεγαλύτερη αξία κεφαλαιοποίησης. Η αλλαγή κατεύθυνσης, μάλιστα, δεν παρατηρείται μόνο στους ηγέτες των κλάδων που προέρχονται από προοδευτικές χώρες με εξελιγμένες οικονομίες.
Τα τελευταία χρόνια τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρούνται σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, παρά τις ιστορικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που συνέβαλαν στη διαμόρφωση ενός εντελώς διαφορετικού οικονομικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Πολλοί δε υποστηρίζουν ότι αυτή η διαφορετικότητα ήταν ακριβώς η αιτία που επτά από τις δέκα χώρες που προωθούν γυναίκες για τη στελέχωση των ανώτερων και ανώτατων επαγγελματικών θέσεων είναι στην Ανατολική Ευρώπη.
Σύμφωνα με έρευνα της Grant Thornton για τον ρόλο των γυναικών στις επιχειρήσεις, ηγέτις της σχετικής λίστας είναι η Ρωσία, όπου τέσσερις στους δέκα επικεφαλής επιχειρήσεων είναι θηλυκού γένους. Ο παγκόσμιος μέσος όρος, καταγράφει στη σχετική έκθεση η εταιρεία, είναι στο 22%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Ανατολική Ευρώπη φτάνει το 35%. Από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης την καλύτερη επίδοση σημειώνει η Πολωνία, με το 37% των ανώτερων θέσεων εργασίας να κατέχονται από γυναίκες, και ακολουθούν οι χώρες της Βαλτικής, Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία. Ο γενικότερος μέσος όρος της Ευρώπης των «27» είναι 26%, με τη Βρετανία να σημειώνει ποσοστό 22% και τη Γερμανία να βρίσκεται πολύ πίσω στην κούρσα, με μόλις 14%.
«Βρισκόμαστε σε μια μαγική στιγμή. Η συζήτηση σχετικά με την έλλειψη συμμετοχής των γυναικών στα ανώτερα κλιμάκια των επιχειρήσεων είναι ψηλά στην πολιτική ατζέντα των ευρωπαϊκών χωρών» τονίζει η λαίδη Μπάρμπαρα Τζατζ, επικεφαλής του Institute of Directors (IoD), του βρετανικού οργανισμού που ιδρύθηκε το 1903 προκειμένου να καθορίσει τα πρότυπα τα οποία πρέπει να πληρούν οι διευθυντές των επιχειρήσεων. Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσπαθούν να καλύψουν τη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών στα υψηλά κλιμάκια νομοθετώντας σχετικά με την αναλογία μεταξύ των δύο φύλων που πρέπει να διαθέτουν οι επιχειρήσεις στα διοικητικά τους συμβούλια. Η Νορβηγία ήταν η πρώτη, το 2003, που επέβαλε νομική υποχρέωση στις εταιρείες να αυξήσουν το ποσοστό αυτό σε 40%. Από τότε και άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ολλανδία και, πιο πρόσφατα, η Γερμανία, έχουν ακολουθήσει το παράδειγμά της. Στη Βρετανία, μάλιστα, η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο το 25% για την ύπαρξη γυναικείας παρουσίας στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών του δείκτη FTSE 100, κάτι που φαίνεται να αποδίδει καρπούς, αφού μόλις τον περασμένο μήνα καταγράφηκε συνολική αύξηση της τάξεως του 12% σε σχέση με το 2010.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι μπορεί οι κυβερνήσεις να προωθούν την ανέλιξη των γυναικών στις υψηλές θέσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τέτοιες κινήσεις γίνονται δεκτές με χειροκροτήματα από τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Σβετλάνα Λόκοβα, μάνατζερ στη ρωσική επενδυτική τράπεζα Sberbank, στην οποία βρετανικό δικαστήριο επιδίκασε ύστερα από τριετή δίκη 3,2 εκατ. στερλίνες ως αποζημίωση για φυλετικές διακρίσεις στον χώρο εργασίας. Η Λόκοβα το 2011 μετατέθηκε στα γραφεία της τράπεζας στο Λονδίνο και βίωσε την εχθρική και υποτιμητική συμπεριφορά των συναδέλφων της, με προσβλητικά και υβριστικά μηνύματα και σχόλια γύρω από φύλο της και τις ικανότητές της.
HeliosPlus
