Αν και τα θέματα του Μάικ Λι άπτονται συνήθως της σύγχρονης πραγματικότητας («Μυστικά και ψέματα», «Ολα ή τίποτα», «Happy Go Lucky»), ενίοτε ο βρετανός σκηνοθέτης στρέφει το βλέμμα του προς το παρελθόν, στην ιστορία της πατρίδας του. Οποτε το κάνει το αποτέλεσμα μπορεί να είναι εκπαιδευτικό και συγχρόνως διασκεδαστικό, όπως είχε συμβεί με το «Topsy Turvy» («Η παράσταση μιας ζωής»), την ιστορία του θρυλικού ντουέτου Γκίλμπερτ και Σάλιβαν (οι δημιουργοί του «Mikado»).
Ετσι λοιπόν, στην τελευταία ταινία του, «Ο κύριος Τερνερ», ο Λι θέλησε να αναζητήσει την αλήθεια (μια αλήθεια) στη ζωή και στο έργο ενός άλλου καλλιτέχνη, του εκκεντρικού ιμπρεσιονιστή βρετανού ζωγράφου Τζ. Μ. Γ. Τέρνερ που γεννήθηκε το 1775 και πέθανε το 1851.
Ο Λι τοποθετεί την ιστορία στο τελευταίο τέταρτο της ζωής του ζωγράφου για να φτιάξει ένα ποικιλόμορφο οδοιπορικό, μέσα από το οποίο ερευνάται η σχέση του Τέρνερ με την ίδια τη ζωγραφική, με την αριστοκρατία της βρετανικής υπαίθρου, με τους οίκους ανοχής στους οποίους ήταν συχνός επισκέπτης, αλλά και με τη Βασιλική Ακαδημία Τεχνών, απέναντι στην οποία κρατούσε στάση αναρχική. Στην ταινία τον βλέπουμε επίσης να ζει διπλή ζωή παριστάνοντας τον επισκέπτη ενός χωριού όπου τελικά ζωγραφίζει.
Οσο παρακολουθούμε την ταινία όμως, τόσο βλέπουμε ότι περισσότερο από καθετί ήταν η ίδια η ιδιόμορφη προσωπικότητα του Τέρνερ που έδωσε στον σκηνοθέτη το κίνητρο για να ασχοληθεί με την ιστορία του (ο ίδιος έγραψε το σενάριο). Εκτός από το ότι ο Τέρνερ ήταν ένας πολύ δύσκολος, δυσάρεστος χαρακτήρας, η εικόνα που βγάζει στην ταινία χάρη στην έκτακτη ερμηνεία του Τίμοθι Σπολ (αγαπημένου ηθοποιού του Μάικ Λι) είναι εκείνη ενός ζώου που έτυχε να έχει καλλιτεχνική φύση.
Τον βλέπουμε να μουγκρίζει, να αγκομαχά, να ορμά με κτηνώδεις σεξουαλικές ορέξεις σε μια καθυστερημένη παραδουλεύτρα, να τσακώνεται με την πρώην γυναίκα του για την διατροφή της. Αλλά την ίδια ώρα, η καλλιτεχνική συνέπειά του είναι εντυπωσιακή σε αυτό που πρέσβευε, και αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο στοιχείο του χαρακτήρα του.
Συνεπώς ο Μάικ Λι αποπειράται έναν ενδιαφέροντα (αν και συχνά κουραστικό) διαχωρισμό ανάμεσα στον καλλιτέχνη και στον άνθρωπο που είναι οι δύο αντίθετες πλευρές του ιδίου νομίσματος. Αποδομεί τον άνθρωπο Τέρνερ που μόνο απώθηση προκαλεί με τη χυδαιότητα των πράξεών του και συγχρόνως υποκλίνεται στον καλλιτέχνη Τέρνερ που με το πινέλο στο χέρι έβγαζε μια σπάνια ευαισθησία, ικανή να σε αναγκάσει να του συγχωρήσεις τα πάντα.
Να σημειώσουμε τέλος ότι ο Λι έκανε θαυμάσια χρήση των πινάκων του Τέρνερ αφού πολλά από τα κάδρα που στήνει με τη συμβολή του διευθυντή φωτογραφίας Ντικ Πόουπ είναι σαφώς εμπνευσμένα από έργα του καλλιτέχνη.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
