Ασκώ ένα από τα πιο στρεσογόνα επαγγέλματα του 2014 (μαζί με πιλότους, συντονιστές events, οδηγούς ταξί κ.ο.κ.), οπότε δικαιούμαι να απευθύνω –μεσούντος του ελληνικού «κραχ» –έκκληση για ένα αλέ-ρετούρ εισιτήριο για Σαν Φρανσίσκο και κάνα-δυο διανυκτερεύσεις στο ξενοδοχείο Marriott Marquis. Εκεί ξεκινάει εφέτος στις 14 Φεβρουαρίου το «Wisdom 2.0», συνέδριο διαλογισμού και ειδικότερα «mindfulness» (σε ελεύθερη απόδοση, «ολοκληρωτική προσοχή»). Οι σύνεδροι δεν είναι ούτε μοναχοί με γυαλιστερά κρανία και πορτοκαλί ρόμπες ούτε λευκοντυμένα φρικιά με χίπικες καταβολές, αλλά ανώτερα στελέχη των Microsoft, eBay, Google και Twitter.
Συναντιούνται για μια ολόκληρη εβδομάδα σε μια συντονισμένη προσπάθεια «αποφόρτισης». Η κεντρική διάλεξη είναι ήδη sold out, αλλά όλο και κάποιο σεμινάριο θα υπάρχει για το δικό μου στρες. Αν δεν πιστεύετε εμένα, εμπιστευτείτε τουλάχιστον την Αριάνα Χάφινγκτον, η οποία διακηρύσσει ότι το «Wisdom 2.0» είναι η αληθινή Ντίσνεϊλαντ.
Σήμερα οι τεχνικές «mindfulness» φέρονται ως η πλέον ενδεδειγμένη εκγύμναση μιας προσοχής που δεν συμμαζεύεται. Ζούμε στην εποχή της «διάσπασης» και του «multitasking» (διαχείριση πολλαπλών πράξεων). Η τεχνολογία και τα καινούργια γκάτζετ καλλιεργούν την ιδέα (ή μάλλον την αυταπάτη) ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε πολλά πράγματα συγχρόνως και χωρίς να διαλυθεί το νευρικό μας σύστημα. Ισως είναι η πρώτη φορά στην ανθρώπινη Ιστορία που μπορείς να παραγγέλνεις σνίτσελ στον κρεοπώλη την ώρα που βρέχει καταρρακτωδώς και ψάχνεις για ταξί, που διαπληκτίζεσαι με τον διευθυντή σου την ώρα που βρίσκεσαι στο γήπεδο και παρακολουθείς τον πρώτο αγώνα μπάσκετ με τον γιο σου σούτινγκ γκαρντ, που δουλεύεις το νέο σου πρότζεκτ ενώ περιμένεις το μετρό. Η υπερφόρτωση, ωστόσο, έχει, λένε οι ειδικοί, το τίμημά της: αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη.
Σύμφωνα με πρόσφατο τεύχος του «Time», πάνω από 1.000 πιστοποιημένοι δάσκαλοι του Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR, μιας σχολής mindfulness που εμπνεύστηκε το 1979 ένας απόφοιτος του ΜΙΤ) προπονούν στις ΗΠΑ και σε 30 ακόμη χώρες καταβεβλημένα από το multitasking και το στρες μυαλά. Ολα, λένε, μπορούμε να μάθουμε να τα κάνουμε εκ νέου, με «ολοκληρωτική προσοχή». Τη δουλειά. Το διάβασμα. Τη φροντίδα των παιδιών.
Τη γυμναστική. Το φαγητό. Λίαν ενδεικτική, λέει η συντάκτρια του «Time», η άσκηση της σταφίδας. Παίρνεις στο χέρι σου μια σταφίδα. Προσέχεις το σχήμα και την υφή της, παρατηρείς πως κάθε λεπτό που περνάει κολλάει όλο και περισσότερο στην παλάμη σου, διακρίνεις μια μικρή εσοχή στο μαύρο, τσαλακωμένο σώμα της, αυτήν που την κρατούσε κάποτε επάνω στο αμπέλι. Υστερα βάζεις τη σταφίδα στο στόμα σου και τη μασάς. Εστιάζεις (σαν αποβλακωμένο μηρυκαστικό) την προσοχή σου σε αυτό το μάσημα. Η άσκηση μπορεί να δείχνει γελοία, αλλά πόσο καιρό έχεις να εστιάσεις μια δεδομένη στιγμή την προσοχή σου σε ένα μόνο πράγμα;
Αν κουραστώ από την κλεισούρα στο San Francisco Marriott Marquis Hotel, θα επιδοθώ σε μία από τις πιο θελκτικές, κατ’ εμέ, ασκήσεις της mindfulness: την «άσκοπη περιπλάνηση» (aimless wandering). Θα πάω, δηλαδή, να περπατήσω σε ένα πάρκο χωρίς να καταβάλω καμία προσπάθεια για το οτιδήποτε. Χωρίς μουσική στο mp3, χωρίς το κινητό στη δόνηση μέσα στην τσέπη, χωρίς ατελείωτες νοητικές λίστες με πράγματα που πρέπει να γίνουν τις προσεχείς ημέρες, κολλημένες σαν χαρτάκια post-it στη φαιά ουσία του εγκεφάλου μου. Θα εστιάσω την προσοχή μου στα βήματά μου επάνω στο χορτάρι, θα αφουγκραστώ το θρόισμα των φύλλων, θα χαζέψω δίπλα μου ένα αλαφιασμένο κόκερ σπάνιελ να κυνηγάει μια μισοφαγωμένη μπάλα. Το είχε πει και ο Μπρους Λι, ο οποίος, αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, δεν ήταν ένα ανεγκέφαλο karate kid με κοιλιακούς-«φέτες», αλλά ένας διανοούμενος των πολεμικών τεχνών: «Το άγχος είναι το κενό μεταξύ του τώρα και του τότε. Αν, λοιπόν, είσαι στο τώρα, δεν γίνεται να είσαι αγχωμένος, επειδή η έντασή σου ρέει αμέσως στην αυθόρμητη δραστηριότητα που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή».
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2014
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
