«Χέρι» στον τρόπο καθορισμού των τιμών «φιξ» του χρυσού στην αγορά του Λονδίνου επιχειρούν να βάλουν οι εποπτικές αρχές της βρετανικής πρωτεύουσας σε συνεργασία με τις τραπεζικές αρχές της Γερμανίας (Bafin) και των ΗΠΑ, που ήδη διενεργούν ελέγχους και επιβάλλουν ποινές σε περιπτώσεις που διαπιστώνουν περιπτώσεις χειραγώγησης στη διαμόρφωση επιτοκίων (πλέον πρόσφατο το σκάνδαλο με το Libor) και συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Οι εποπτικές αρχές συνεργάζονται με τις πέντε τράπεζες, οι οποίες επιβλέπουν τον καθορισμό των τιμών «φιξ» του χρυσού στην αγορά του Λονδίνου. Πρόκειται για τις βρετανικές Barclays και HSBC, τη γερμανική Deutsche Bank, την καναδέζικη Bank of Nova Scotia και τη γαλλική Société Générale.
Συμφωνία από το 1919
«Οι τράπεζες αυτές έχουν συστήσει μια επιτροπή η οποία σε συνεργασία με ανεξάρτητες εταιρείες συμβούλων προσπαθεί να βελτιώσει τη διαδικασία διαμόρφωσης της τιμής “φιξ” του χρυσού», αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg επικαλούμενο καλά πληροφορημένη πηγή που δεν αποκαλύπτει όμως την ταυτότητά της διότι επισήμως δεν έχει εκδοθεί καμία ανακοίνωση από την επιτροπή.
Ο καθορισμός της τιμής «φιξ» του χρυσού συνιστά διαδικασία που εγκαινιάστηκε το 1919. Βάσει της διαδικασίας αυτής οι εκπρόσωποι των πέντε προαναφερθεισών τραπεζών συνομιλούν τηλεφωνικά –πρόκειται για μια συνομιλία που μπορεί να έχει διάρκεια από λίγα λεπτά έως μια ολόκληρη ώρα –για τις αγοραπωλησίες χρυσού.
Προσφορά και ζήτηση
Το αποτέλεσμα της συμφωνίας τους αφορά τον καθορισμό μιας προκαθορισμένης τιμής αγοράς ή πώλησης χρυσού ή τη διατήρηση των συνθηκών διαμόρφωσης των τιμών με βάση την προσφορά και τη ζήτηση του εμπορεύματος. Στόχος του καθορισμού μιας «φιξ» τιμής στον χρυσό ή σε άλλο προϊόν ή εμπόρευμα είναι να διατηρηθεί το ύψος αυτής προς όφελος όλων των πωλητών ή ακόμη και η σταθεροποίηση της τιμής του χρυσού εν προκειμένω, η σύνδεσή της με τη διακύμανση της τιμής ενός άλλου εμπορεύματος ή ομάδας εμπορευμάτων, η συγκράτηση, τέλος, της τιμής του χρυσού –συμφέρει κατά καιρούς και αυτό.
Τον περασμένο Νοέμβριο σε ρεπορτάζ του Bloomberg χρηματιστές και οικονομολόγοι είχαν εκφράσει την ανησυχία τους μήπως οι πέντε τράπεζες που συμμετέχουν στον καθορισμό της τιμής «φιξ» του χρυσού έχουν κάποια ευνοϊκή μεταχείριση προς τους πελάτες τους, παρέχοντάς τους πληροφορίες για την κατεύθυνση των τιμών του κίτρινου μετάλλου. Τις ανησυχίες αυτές τις είχαν διατυπώσει οι ειδικοί αφού είχαν παρατηρήσει επιτυχημένες αγοραπωλησίες χρυσού που πραγματοποιούσαν οι traders των πέντε τραπεζών σε τιμή «σποτ», στην τρέχουσα δηλαδή τιμή του εμπορεύματος.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη Γερμανία, τον Δεκέμβριο το Bloomberg είχε μεταδώσει ότι η αρμόδια για τον έλεγχο του τραπεζικού τομέα αρχή Bafin είχε ανακρίνει στελέχη της Deutsche Bank στο πλαίσιο έρευνας που είχε διενεργήσει για πιθανή χειραγώγηση των τιμών χρυσού και αργύρου. Ισως η πρόσφατη ανακοίνωση της κορυφαίας σε ενεργητικό γερμανικής τράπεζας –που όμως την περασμένη εβδομάδα εξέπληξε δυσάρεστα τις αγορές ανακοινώνοντας για το τέταρτο τρίμηνο του 2013 καθαρές ζημίες 965 εκατ. ευρώ ενώ οι αναλυτές προέβλεπαν καθαρά κέρδη 700 εκατ. ευρώ –ότι προτίθεται να αποσυρθεί από την «ομάδα των 5» που καθορίζουν τις τιμές «φιξ» του χρυσού να συνδέεται με την έρευνα αυτή. Σημειωτέον ότι η κεφαλαιοποίηση της παγκόσμιας αγοράς χρυσού φθάνει τα 20 τρισ. δολάρια.
«Εωλη διαδικασία»
«Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις χειραγώγησης ή αντικανονικότητας στη διαδικασία καθορισμού της τιμής “φιξ” του χρυσού και παρότι η όλη διαδικασία προϋποθέτει τη συνεννόηση των πέντε τραπεζών» γράφει το Bloomberg, «οικονομολόγοι και ακαδημαϊκοί έχουν κατά καιρούς υποστηρίξει ότι ο τρόπος που ακολουθείται για τον καθορισμό των τιμών είναι απαρχαιωμένος και η όλη διαδικασία έωλη, γι’ αυτό και ευάλωτη σε καταχρήσεις». Οι ειδικοί διαπιστώνουν επίσης ότι η όλη διαδικασία είναι αδιαφανής και εν πάση περιπτώσει δεν υπόκειται σε εποπτικό έλεγχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι για προφανείς λόγους αυτοπροστασίας η Deutsche Bank ανακοίνωσε ότι προτίθεται να αποσύρει τους εκπροσώπους της από τα «πάνελ» καθορισμού των τιμών «φιξ» του χρυσού και να αποσυρθεί από τη διαδικασία.
«Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις χειραγώγησης ή αντικανονικότητας στη διαδικασία καθορισμού της τιμής “φιξ” του χρυσού και παρότι η όλη διαδικασία προϋποθέτει τη συνεννόηση των πέντε τραπεζών» γράφει το Bloomberg, «οικονομολόγοι και ακαδημαϊκοί έχουν κατά καιρούς υποστηρίξει ότι ο τρόπος που ακολουθείται για τον καθορισμό των τιμών είναι απαρχαιωμένος και η όλη διαδικασία έωλη, γι’ αυτό και ευάλωτη σε καταχρήσεις». Οι ειδικοί διαπιστώνουν επίσης ότι η όλη διαδικασία είναι αδιαφανής και εν πάση περιπτώσει δεν υπόκειται σε εποπτικό έλεγχο. Είναι χαρακτηριστικό ότι για προφανείς λόγους αυτοπροστασίας η Deutsche Bank ανακοίνωσε ότι προτίθεται να αποσύρει τους εκπροσώπους της από τα «πάνελ» καθορισμού των τιμών «φιξ» του χρυσού και να αποσυρθεί από τη διαδικασία.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
