Ο παιδοψυχολόγος Βιζυηνός

Η ζωή και το έργο του Γεωργίου Βιζυηνού δεν είναι άγνωστα. Τα διηγήματά του, όπως «Το αμάρτημα της μητρός μου» (1883), «Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου» (1883) και «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον» (1884), διαβάζονται αδιαλείπτως επί σχεδόν ενάμιση αιώνα, ανεβαίνουν στο θέατρο, ενώ η ζωή και το τραγικό τέλος του έχουν εμπνεύσει ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Αυτός που δεν είναι ευρέως γνωστός είναι ο επιστήμονας Βιζυηνός, ο οποίος σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1874-1875) και συνέχισε με σπουδές στη Γερμανία, στο Γκέτινγκεν, στη Λειψία και στο Βερολίνο.

Η ζωή και το έργο του Γεωργίου Βιζυηνού δεν είναι άγνωστα. Τα διηγήματά του, όπως «Το αμάρτημα της μητρός μου» (1883), «Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου» (1883) και «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον» (1884), διαβάζονται αδιαλείπτως επί σχεδόν ενάμιση αιώνα, ανεβαίνουν στο θέατρο, ενώ η ζωή και το τραγικό τέλος του έχουν εμπνεύσει ταινίες και τηλεοπτικές σειρές.

Αυτός που δεν είναι ευρέως γνωστός είναι ο επιστήμονας Βιζυηνός, ο οποίος σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1874-1875) και συνέχισε με σπουδές στη Γερμανία, στο Γκέτινγκεν, στη Λειψία και στο Βερολίνο. Το 1881 υπέβαλε στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, στα γερμανικά, διδακτορική διατριβή με θέμα την ψυχολογική και παιδαγωγική σημασία του παιχνιδιού, η οποία παρέμενε ανέκδοτη ως σήμερα στα ελληνικά.

Ο Αλέξανδρος Σιδεράς και η Παρασκευή ΣιδεράΛύτρα, καθηγητές Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, ανέσυραν την ξεχασμένη διατριβή του Βιζυηνού από τις γερμανικές βιβλιοθήκες και την εκδίδουν σε ελληνική μετάφραση, σε τόμο που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις των Αδελφών Κυριακίδη. Ενδιαφέρον είναι ότι τα δεκατρία αντίτυπα της διατριβής που εντόπισαν και μελέτησαν βρέθηκαν σε γερμανικές βιβλιοθήκεςκαι κανένα σε ελληνικές.

Στα τρία κεφάλαια της διατριβής ο Βιζυηνός εξετάζει αντίστοιχα την προέλευση, την ουσία και την παιδαγωγική αξία του παιχνιδιού βασισμένος στις τότε γνωστές θεωρίες φιλοσόφων και παιδαγωγών (από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη ως τον Καντ και τους Σίλερ, Ερντμαν, Σάλερ, Σμιντ και Λότσε ). Παιχνίδι και εργασία έχουν «μία και την αυτή πηγή:τη γενική ορμή της ανθρώπινης φύσης προς δράση» έγραφε ο Βιζυηνός, με τη διαφορά ότι «το παιγνίδι έχει για κύριο σκοπό του την αυτοενεργοποίηση αυτής της δύναμης, η εργασία αντιθέτως το χρησιμοποιεί αυτό σαν μέσογια να επιτύχει έναν αντικειμενικά ισχύοντα στόχο».

Για τα προϊόντα της βιομηχανίας παιχνιδιών έγραφε το 1881 ο Βιζυηνός: «Δεν θα έπρεπε βέβαια να οδηγήσει κανείς σε αδράνεια την αυτενέργεια των παιδιών με το να τους αγοράζει και να τους προσφέρει έτοιμα παιγνίδια, των οποίων τη χρήση συχνά ούτε την καταλαβαίνουν καν. Δεν θα έπρεπε κανείς να αφήσει την παιδική φαντασία να μαραθεί και να πτωχεύσει με σωρεία από κούκλες που μοιάζουν ζωντανές… Δεν θα έπρεπε να συνηθίζει τα παιδιά στην πολυτέλεια και να τα κάνει απαιτητικά περιβάλλοντάς τα με ένα πλήθος από πολύτιμα παιγνίδια (…) των οποίων η πληθώρα καθιστά το παιδικό πνεύμα μανιακό για εναλλαγή και επιπόλαιο». Στην εποχή του Ρlaystation 3, των ΡSΡ, των παιχνιδολαμπάδων αλλά και της οικονομικής κρίσης χρειάζεται κανείς να πει περισσότερα;

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

η Γεώργιος Μ. Βιζυηνός, «Το παιδικό παιγνίδι σε σχέση με την ψυχολογία και την παιδαγωγική». η Εισαγωγή- μετάφραση- σχόλια: Αλέξανδρος Σιδεράς, Παρασκευή Σιδερά-Λύτρα.

η Εκδόσεις Αδελφοί Κυριακίδη, 2009, σελ. 336,

τιμή 22 ευρώ.

η Η μετάφραση συνοδεύεται από εισαγωγή για τις σπουδές του Βιζυηνού και την ιστορία της διατριβής, φωτογραφία χειρόγραφου βιογραφικού σημειώματος από τον ίδιο τον συγγραφέα, σχόλια, αναλυτική παρουσίαση της βιβλιογραφίας του και ευρετήρια.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.