Ποια είναι η βασική ασφάλεια. Τι προσφέρουν τα συνταξιοδοτικά προγράμματα. Πού επενδύουν οι ασφαλιστικές εταιρείες τα ασφάλιστρα. Τι θα συμβεί αν δεν πληρώσετε τη δόση
Δεν είναι λίγοι αυτοί που διστάζουν να κάνουν μια ασφάλεια ζωής, γιατί δεν γνωρίζουν τι είναι. Πολλές φορές μάλιστα η αρνητική διάθεσή τους προς τις ασφαλιστικές εταιρείες οφείλεται στο ότι οι ασφαλιστές αφήνουν «κενά» στην πληροφόρηση, είτε ηθελημένα είτε λόγω άγνοιας. Ακολούθως, δίνουμε μια σαφή εικόνα για το τι είναι η ασφάλεια ζωής, με βάση όσα μας είπαν στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς.
1Τι περιλαμβάνει ένα συμβόλαιο ζωής;
Ενα κλασικό συμβόλαιο ζωής αποτελείται συνήθως από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος, που είναι η κεφαλή του συμβολαίου, ονομάζεται βασική ασφάλεια. Το δεύτερο μέρος, που αποτελείται από συνδυασμένες καλύψεις, ονομάζεται «συμβόλαιο προσθηκών» ή «συμπληρωματικών καλύψεων». Ωστόσο, αν το επιθυμείτε, το συμβόλαιό σας μπορεί να περιλαμβάνει μόνο βασική ασφάλεια. Το αντίθετο, δηλαδή να υπάρχουν προσθήκες χωρίς βασική ασφάλεια, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί.
2 Τι είναι η βασική ασφάλεια;
Με τον όρο βασική ασφάλεια χαρακτηρίζονται τα ασφαλιστικά προγράμματα αποταμιευτικού χαρακτήρα ή τα προγράμματα κεφαλαίου «κινδύνου», όπως ονομάζονται, τα οποία καλύπτουν τον κίνδυνο θανάτου. Χαρακτηριστικό αυτών των προγραμμάτων είναι ότι η διάρκεια και η λήξη τους εξαρτάται από το είδος τους και με την πάροδο του χρόνου αποκτούν αξία εξαγοράς. Σήμερα υπάρχουν αρκετές μορφές τέτοιων προγραμμάτων, προκειμένου να προσαρμόζονται στις ανάγκες των ασφαλισμένων. Σε ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να συνδυαστεί η κάλυψη θανάτου και η αποταμίευση, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι ο ασφαλιζόμενος δεν μπορεί να επιλέξει μεταξύ των δύο. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η τελική απόδοση ενός συμβολαίου που αποτελείται από βασική ασφάλεια και προσθήκες εξαρτάται μόνον από την επένδυση των ασφαλίστρων της βασικής.
3Ποια είναι τα συνταξιοδοτικά προγράμματα;
Κατ’ ουσίαν, τα συνταξιοδοτικά προγράμματα είναι αποταμιευτικά προϊόντα μιας ορισμένης χρονικής ισχύος. Στα προγράμματα αυτά ο ασφαλισμένος καταθέτει κάθε μήνα ή κάθε εξάμηνο, που είναι και το πιο συνηθισμένο, ένα χρηματικό ποσό, το γνωστό ασφάλιστρο. Τα συνταξιοδοτικά προγράμματα συνήθως είναι εικοσαετούς διάρκειας και με τη λήξη της ισχύος τους ο δικαιούχος έχει το δικαίωμα να επιλέξει μεταξύ της καταβολής ενός εφάπαξ ποσού, ίσου με το κεφάλαιο που έχει δημιουργηθεί ως εκείνη την στιγμή, ή της χορήγησης ενός μηνιαίου ποσού που έχει τη μορφή μηνιαίας σύνταξης.
4 Γιατί σας συμφέρει να κάνετε ιδιωτική ασφάλιση όταν συνταξιοδοτείσθε ήδη από κάποιο Ταμείο;
Η ιδιωτική ασφάλιση γίνεται ως συμπληρωματική της κοινωνικής. Αν είστε δικαιούχος κάποιου ταμείου, μπορείτε να υπολογίσετε το ύψος της σύνταξης που θα πάρετε και την ίδια στιγμή να υπογράψετε ένα συμβόλαιο ιδιωτικής ασφάλισης για να μπορείτε στο μέλλον να συμπληρώσετε ένα ποσό στα εισοδήματά σας. Στα χέρια του κάθε ενδιαφερομένου ξεχωριστά παραμένει η επιλογή του κατάλληλου προγράμματος.
5Πώς μπορείτε να επιλέξετε ένα ασφαλιστικό πρόγραμμα;
Αποτελεί κανόνα: για να επιλέξετε το οποιοδήποτε ασφαλιστικό πρόγραμμα, θα πρέπει κατ’ αρχάς να γνωρίζετε ποιες είναι οι ανάγκες σας και να πράξετε ανάλογα. Αν, για παράδειγμα, θέλετε να προσθέσετε κάποιο ποσό στα εισοδήματά σας όταν θα πάψετε να εργάζεστε, τότε θα πρέπει να επιλέξετε ένα από τα πολλά συνταξιοδοτικά προγράμματα της αγοράς. Αν παράλληλα θέλετε να νιώθετε ασφάλεια για το μέλλον της οικογένειάς σας, τότε δεν έχετε παρά να υπογράψετε ένα ασφαλιστικό συμβόλαιο βασικής. Το δεύτερο πράγμα που πρέπει να δείτε είναι αν μπορείτε να ανταποκριθείτε από οικονομικής απόψεως στο εξαμηνιαίο ασφάλιστρο που προβλέπεται. Σε περίπτωση που είστε σε θέση να υπογράψετε, τότε θα πρέπει να ψάξετε ποιο πρόγραμμα μπορεί να σας προσφέρει την υψηλότερη δυνατή απόδοση. Κοινώς, έρχεστε σε επαφή με τις εταιρείες και ζητάτε να σας δοθεί μια υποθετική απόδοση, αφού πρώτα θα έχετε δώσει στην εταιρεία ορισμένα στοιχεία, όπως την ηλικία σας και τις ανάγκες που θέλετε να καλύψετε. Πάντως, καλό είναι να γνωρίζετε εκ των προτέρων ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες υποχρεούνται διά νόμου να εξασφαλίζουν ένα εγγυημένο επιτόκιο, το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 4,5% με 6% (μεικτό 4,25%, συνταξιοδοτικό 5%, συνταξιοδοτικό αναπροσαρμοζόμενο 6%).
6 Πώς διαμορφώνεται το ποσό που θα σας καταβληθεί με τη λήξη της ισχύος ενός συνταξιοδοτικού προγράμματος;
Το ποσό που θα σας καταβληθεί με τη λήξη του συμβολαίου εξαρτάται από τις αποδόσεις που θα έχει επιτύχει η εταιρεία από την επένδυση μέρους των ασφαλίστρων, αλλά και από το συγκεντρωτικό ποσό των ασφαλίστρων που θα έχετε καταβάλει ως εκείνη την στιγμή. Με πιο απλά λόγια, όσο πιο μεγάλο είναι το ετήσιο ασφάλιστρο που καταβάλλει ο ασφαλιζόμενος στην εταιρεία τόσο πιο μεγάλο θα είναι και το εφάπαξ ποσό που θα του καταβληθεί. Τα κέρδη που επιτυγχάνει η εταιρεία όταν και αν ξεπερνούν το εγγυημένο 5% μοιράζονται στους δικαιούχους υπό τη μορφή μερίσματος.
7 Πού επενδύουν οι ασφαλιστικές εταιρείες τα ασφάλιστρα;
Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν επενδύονται στο σύνολό τους τα ασφάλιστρα· επενδύεται μόνον ένα μέρος. Αν δηλαδή υποθέσουμε ότι το ετήσιο ασφάλιστρο που καταβάλλεται ανέρχεται στις 200.000 δρχ., επενδύεται το 50%, ενώ το υπόλοιπο ποσό οι εταιρείες δεν είναι υποχρεωμένες να το επενδύσουν. Βέβαια οι υπόλοιπες 100.000 δρχ. πάνε είτε για νοσηλευτική κάλυψη είτε για την κάλυψη θανάτου. Πάντως το μεγαλύτερο μέρος του ποσοστού που επενδύεται τοποθετείται σε κρατικούς τίτλους, σε πολυετή ομόλογα του Δημοσίου και έντοκα γραμμάτια. Επίσης ένα μικρό ποσοστό επενδύεται σε ακίνητα, αμοιβαία, μετοχές και τραπεζικούς λογαριασμούς.
8 Μπορεί να εξαγοραστεί πριν από τη λήξη του το συμβόλαιο;
Ενα ασφαλιστήριο συμβόλαιο αποταμιευτικού χαρακτήρα για να αποδώσει στο μάξιμουμ της απόδοσής του θα πρέπει να «τρέξει» ως τη λήξη του. Ωστόσο, αν ο ασφαλισμένος για τον οποιονδήποτε λόγο θελήσει να το διακόψει, η ασφαλιστική εταιρεία τού παρέχει αυτή τη δυνατότητα. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι όσο πιο νωρίς γίνεται η εξαγορά τόσο πιο μικρό θα είναι το ποσό που θα πάρει στα χέρια του ο ασφαλισμένος.
9 Τι είναι τα έξοδα διαχείρισης;
Τα ποσά που κρατά η ασφαλιστική εταιρεία για να καλύψει τα έξοδα που προκύπτουν από την επένδυση των ασφαλίστρων και για την πληρωμή των ασφαλιστών της. Η κάθε εταιρεία ξεχωριστά υπολογίζει και χρεώνει με τον δικό της τρόπο τα έξοδα διαχείρισης. Το ύψος των εξόδων διαχείρισης εξαρτάται από τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται αλλά και από τη διάρκεια ζωής του ασφαλιστήριου συμβολαίου. Σε γενικές γραμμές πάντως, τα έξοδα διαχείρισης αυξάνονται όσο αυξάνεται και το κεφάλαιό σας.
10 Τι θα συμβεί αν δεν πληρώσω το ασφάλιστρο;
Αν δεν καταβληθεί το ασφάλιστρο προς την ασφαλιστική εταιρεία ως τη λήξη της προθεσμίας χάριτος, η οποία διαρκεί 30 ημέρες, τότε η εταιρεία μπορεί να προβεί σε μια σειρά ενέργειες χωρίς να έχει την υποχρέωση να προειδοποιήσει τον συμβαλλόμενο. Κοινώς, ερήμην σας. Και επειδή η εταιρεία δεν είναι υποχρεωμένη ούτε να σας θυμίζει ότι πρέπει να πληρώσετε τη δόση σας, καλό είναι να γνωρίζετε ότι σε περίπτωση που η οφειλόμενη δόση αφορά χρόνο που προηγείται αυτού κατά τον οποίο το ασφαλιστήριο αποκτά αξία εξαγοράς (κατά τη διάρκεια των δύο ή τριών πρώτων ετών), τότε η εταιρεία προβαίνει στη νόμιμη ακύρωση του ασφαλιστηρίου από την ημερομηνία οφειλής της δόσης, μηδενίζοντας τον λογαριασμό επένδυσης και κρατώντας το τυχόν πλεόνασμα.
Σε περίπτωση που η οφειλόμενη δόση του ασφαλίστρου έπεται του χρόνου κατά τον οποίο το ασφαλιστήριο αποκτά αξία εξαγοράς (μετά τα δύο ή τρία πρώτα χρόνια), η εταιρεία προχωρά σε μερική εξαγορά του ασφαλιστηρίου και χρεώνει τον λογαριασμό επένδυσης με ποσό ίσο με το οφειλόμενο ασφάλιστρο.
