Το 2001 θα είναι για τους χιλιάδες ανυπότακτους το «τυχερό» τους έτος, αφού με την πλήρη ενεργοποίηση της περίφημης Συνθήκης Σένγκεν δεν θα μπορούν να εντοπιστούν από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές των αεροδρομίων, των λιμανιών και των οδικών συνόρων της χώρας. Η ανυποταξία στις χώρες-μέλη της ΕΕ, που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη Σένγκεν, είναι αδίκημα ανύπαρκτον, αφού η πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών διαθέτει επαγγελματικό πλέον στρατό και, το σημαντικότερο, σε ουδεμία από αυτές ισχύει το καθεστώς της Γενικής Επιστράτευσης, το οποίο αντισυνταγματικώς εδώ και 26 χρόνια ισχύει στην Ελλάδα.
Οι ανυπότακτοι έχουν συνεπώς τη δυνατότητα να «μπαινοβγαίνουν» ελεύθερα στη χώρα, χωρίς να μπορεί ούτε το υπουργείο Εθνικής Αμυνας ούτε το υπουργείο Δημόσιας Τάξης να παρέμβει. Ηδη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας το παραδέχεται, δηλώνει «ανήμπορη» να επέμβει, καλεί ωστόσο τους ανυπότακτους να παρουσιασθούν και να εκπληρώσουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις, με την προειδοποίηση ότι «μπορεί τώρα να μην εντοπίζονται όταν εισέρχονται στη χώρα αλλά υπάρχει δυνατότητα εντοπισμού τους ενώ βρίσκονται στη χώρα». Πώς μπορεί να συμβεί αυτό; Με οποιαδήποτε ακούσια ή εκούσια ανάμειξη του ανυπότακτου με την Αστυνομία. Π.χ., αν συλληφθεί ένας από αυτούς για τροχαία παράβαση ή επειδή οδηγούσε μεθυσμένος ή ακόμη όταν αποταθεί σε δημόσια υπηρεσία και χρειασθεί αντίγραφο ποινικό μητρώου, ανανέωση διαβατηρίου, δίπλωμα οδηγήσεως κτλ. Στις περιπτώσεις αυτές οι ανυπότακτοι συλλαμβάνονται πάραυτα και οδηγούνται στην πλησιέστερη στρατιωτική μονάδα για εκπλήρωση της στρατιωτικής τους υποχρέωσης.
Επιπλέον θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν χώρες της ΕΕ που δεν έχουν υπογράψει τη Συνθήκη Σένγκεν, όπως για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο, πράγμα που σημαίνει ότι όποιος έρθει κατευθείαν από τη Βρετανία στην Ελλάδα θα ελεγχθεί κανονικά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή του ελέγχου διαβατηρίων των αεροδρομίων. Ο ενδιαφερόμενος βεβαίως που ζει στη Βρετανία μπορεί να έρθει στην Ελλάδα μέσω μιας άλλης ευρωπαϊκής χώρας, που έχει υπογράψει τη Συνθήκη Σένγκεν, χωρίς να έχει προβλήματα.
Σήμερα, τελευταία ημέρα του 2000, λήγουν και οι πρώτες τριετείς αναβολές στράτευσης που δόθηκαν σε όσους έκαναν άμεση χρήση του δικαιώματος απαλλαγής τους από την κατάσταση ανυποταξίας και επέστρεψαν στην Ελλάδα από το 1997 για να υπηρετήσουν ένα δίμηνο στρατιωτικής θητείας. Το υπουργείο Εθνικής Αμυνας πανηγυρίζει ότι αυτοί που έκαναν χρήση αυτού του δικαιώματος ήταν αρκετοί, αλλά τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι από 18.000 επίσημα καταγεγραμμένους ανυπότακτους εξωτερικού μόνον 4.000 επέστρεψαν. Οι υπόλοιποι γιατί δεν ήρθαν; Αυτό που δεν αποκαλύπτεται είναι πόσοι από αυτούς που υπηρέτησαν το πρώτο δίμηνο έχουν σήμερα τη δυνατότητα να επιστρέψουν για το υπόλοιπο της θητείας που τους αναλογεί. Ξέρετε πόσοι είναι αυτοί; Μόνο 102 άτομα!
Το πρόβλημα των ανυποτάκτων, παρά τις ευνοϊκές ρυθμίσεις που έγιναν, φαίνεται να διογκώνεται χρόνο με τον χρόνο. Και αυτοί που κάνουν χρήση των ευνοϊκών μέτρων είναι στην πλειονότητά τους «ηλικιωμένοι», αφού ο νόμος που προβλέπει όλα αυτά (2510/97) ελάχιστα κίνητρα δίνει στους νεαρότερους ανυπότακτους, που αποτελούν και την πλειονότητα. Ετσι και αλλιώς ο νόμος αυτός προβλέπει… εξαιρέσεις, κάτι που απαγορεύει ρητά το Σύνταγμα. Οι ανυπότακτοι, π.χ., που ζουν στην Αμερική ή στην Αυστραλία απολαμβάνουν απεριόριστη εξαίρεση κατάταξης και δικαιούνται διαβατήριο και ελεύθερη είσοδο-έξοδο στη χώρα εφόσον είχαν αποκτήσει άδεια εργασίας (πράσινη κάρτα), στις χώρες όπου διαβιούν, ως τον Ιούνιο του 1997. Το 60% όμως των ανυποτάκτων ζει, εργάζεται ή φοιτά σε χώρες της Ευρώπης και δεν ισχύει το ευνοϊκό μέτρο που ισχύει για τους ανυπότακτους της Αμερικής και της Αυστραλίας. Συνεπώς υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά στην αντιμετώπιση των ανυποτάκτων και το μόνο που απομένει είναι είτε το υπουργείο Εθνικής Αμυνας να προχωρήσει σε γενναίες νέες ρυθμίσεις, ώστε να λύσει οριστικά και αμετάκλητα το πρόβλημα κάνοντας χιλιάδες νέους, στην πλειονότητά τους επιστήμονες, να έρθουν στην Ελλάδα και να την υπηρετήσουν, ή να αφήσει τα πράγματα ως έχουν και να αρχίσει να λειτουργεί το «παραθυράκι» της Συνθήκης Σένγκεν.
