Σήμερα θα μάθουμε την ετυμηγορία της κριτικής επιτροπής της κινηματογραφικής Μπερλινάλε (έτσι αποκαλούν το Φεστιβάλ Βερολίνου, χάριν συντομίας) διά στόματος του προέδρου αυτής, του Βρετανού Μπεν Κίνγκσλεϊ (του γνωστού μας… Γκάντι)! Στις 12 ημέρες που πέρασαν μάθαμε όμως πολλά και διάφορα. Κατά ημέρα (προβολής) και κατά ταινία τα εξής:
«Ο πυγμάχος» (της Ιρλανδίας και του Τζιμ Σέρινταν με τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις): Η επίσημη κομματική πολιτική του IRA και του Τζέρι Ανταμς.
«Η χώρα των κουφών» (της Ρωσίας και του Βαλερί Τοντορόφσκι): Δύο νεαρές Ρωσίδες εγκαταλείπουν το… είδος των ανδρών που ασχολείται με τη μαφία και το παρακράτος.
«Πολύ λίγη αγάπη» (της Γαλλίας και του Ζακ Ντουαγιόν): Η σύζυγος παρατηρεί αλλά και εμπλέκεται στο φλερτ του διανοούμενου συζύγου της με 17χρονη υποψήφια σεναριογράφο που μισεί τον μπαμπά της!
«Νύχτα κοριτσιών» (της Αγγλίας και του Νικ Χάραν με το δίδυμο Μπρέντα Μπλέθιν – Τζούλι Γουόλτερς): Δύο πενηντάρες εργάτριες εγκαταλείπουν εραστές και συζύγους και φθάνουν ως το Λας Βέγκας.
«Ο ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ» (της Αμερικής και του Γκας Βαν Σαντ με Ρόμπιν Γουίλιαμς και Ματ Ντέιμον): Εικοσάχρονος Αϊνστάιν εγκαταλείπει ανθόσπαρτον επαγγελματικό βίο χάριν της καρδιάς του.
«Το μεγάλο μάμπο» (της Γερμανίας και του Μίκαελ Γκβίσντεκ): Σκηνοθέτης και μεγάλος εραστής εγκαταλείπεται από τους πάντες.
«Ο μεγάλος Λεμπόφσκι» (των αδελφών Κοέν με Τζεφ Μπρίτζες, Τζον Γκούντμαν, Τζον Τορτούρο): Απροσάρμοστος πουρο-χίπις ανακατεύεται σε μια ιστορία απαγωγής της… πιτσιρίκας συζύγου ανάπηρου, γέρου μεγιστάνα!
«Μπάρμπαρα» (της Δανίας και του Νιλς Μάλμρος): Στο νησί Φάρο, στα τέλη του 18ου αιώνα, νεαρή χήρα δύο ιερέων ερωτεύεται τον τρίτο… αντικαταστάτη τους.
«Το ίδιο παλιό τραγούδι» (του Αλέν Ρενέ με Σαμπίν Ατζεμά και Πιερ Αρντί): Ο ένας φλερτάρει με την άλλη, η άλλη με τον άλλον κ.ο.κ.
«Γλυκιά αποσύνθεση» (της Ταϊβάν και του Λιν Τσενγκ Σενγκ): Νεαρό αγόρι εγκαταλείπεται από όλους και στο τέλος ερωτεύεται την αδελφή του.
«Τζάκι Μπράουν» (του Κουέντιν Ταραντίνο με Ρόμπερτ ντε Νίρο, Σάμιουελ Τζάκσον, Παμ Γκρίερ): Αεροσυνοδός, βαποράκι βρώμικου χρήματος, τη «φέρνει» σε αδίστακτο έμπορο όπλων.
«Η Ζαν και το τέλειο αγόρι» (της Γαλλίας και του Ολιβιέ Ντικαστέλ): Νεαρή τηλεφωνήτρια αλλάζει τα αγόρια σαν τα… πουκάμισα και στο τέλος ερωτεύεται το τέλειο αγόρι που πεθαίνει από AIDS.
«Το γυμνό μάτι» (της Ισπανίας και του Βινσέντε Αράντα): Πλούσια στατιστικολόγος πέφτει από όργιο σε όργιο, ακολουθούμενη εξ αποστάσεως από αθώο ζάπλουτο αγόρι που την έχει ερωτευτεί.
«Σε θέλω» (της Αγγλίας και του Μάικλ Γουίντερμποτομ): Νεαρός αποφυλακίζεται και επιστρέφει στο χωριό του για να συναντήσει τη γυναίκα με την οποία από κοινού σκότωσαν τον πατέρα της.
«Το χασαπάκι» (της Ιρλανδίας και του Νιλ Τζόρνταν): Δωδεκάχρονο αγόρι «οδηγείται» από την κοινωνία στην απελπισία και με χασαπομάχαιρο δολοφονεί πλούσια γυναίκα του χωριού.
«Ξιου Ξιου» (της Κίνας και της Τζόαν Τσεν, της επονομαζόμενης Λιζ Τέιλορ της Κίνας): Ενα χρόνο πριν από τον θάνατο του Μάο, 16χρονο κορίτσι αποστέλλεται για… κοινωνική επιμόρφωση στους αγρούς και χάνει την αθωότητά της κάνοντας στην απελπισία της έρωτα με τους περαστικούς!
«Τα αγόρια» (της Αυστραλίας και του Ρόουαν Γουντς): Τρία αδέλφια μιας διαλυμένης οικογένειας γρονθοκοπούν και εξοντώνουν όποιον και όποια μπει στον δρόμο τους!
«Γουάγκ δε ντογκ» (του Μπάρι Λέβινσον με Ρόμπερτ ντε Νίρο, Ντάστιν Χόφμαν): Παραγωγός του Χόλιγουντ και γιατρός σκηνοθετούν επέμβαση στην Αλβανία προκειμένου να ανεβεί η δημοτικότητα του… Κλίντον!
«Ο κουμπάρος» (της Ιταλίας και του Πούπι Αβάτι): Η νύφη εγκαταλείπει τον μέλλοντα σύζυγο και πάει με τον κουμπάρο, άρτι αφιχθέντα εκ του… Αμέρικα! Οι νέοι πάνε στην Κόλαση
Κάντε τόπο για να πάνε τα νιάτα στην Κόλαση! Δεν το είδαμε γραμμένο στα φυλλάδια του Φεστιβάλ του Βερολίνου, που σήμερα «κλείνει» με την απονομή Χρυσών και Αργυρών Αρκούδων. Το συναντήσαμε σε ταινίες σε πολλές ταινίες.
Η κυρία Τζόαν Τσεν, η… Λιζ Τέιλορ της Κίνας, εγκατέλειψε προς το παρόν την ηθοποιία και ασχολήθηκε με τη σκηνοθεσία. Ηρωίδα της πρώτης της ταινίας είναι η 16χρονη Ξιάο που ένα χρόνο πριν από τον θάνατο του Μάο οδηγείται μαζί με άλλα 7-8 εκατομμύρια κινεζάκια στους αγρούς! Για να αναμορφωθούν… κοινωνικά και προλεταριακά! Σε έναν αγρό εγκαταλείφθηκε η Ξιάο στα χέρια κάποιου τύπου που αφιέρωνε όλο του τον χρόνο στα άλογα! Η Ξιάο, λοιπόν, για να μη χάσει τη… γυναίκα που έκρυβε μέσα της, «πέφτει» στους περαστικούς και κάνει αυτά που κάνει υπό το άγρυπνο βλέμμα του καθοδηγητή της!
Κόλαση η πολιτική. Οποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι… δογματικοί του IRA. Ο Ντάνιελ Ντέι – Λιούις του «Πυγμάχου» δημιουργεί γυμναστικό κέντρο, το βαφτίζει «Ιερή οικογένεια», ανοίγει τις πόρτες και στις δύο παρατάξεις, αλλά 10χρονο πιτσιρίκι των καθολικών τα κάνει όλα λίμπα!
Στην ταινία «Σε θέλω» 15χρονο πιτσιρίκι χωρίς φωνή και χωρίς λαλιά, προερχόμενο από κάποιο σημείο της Γιουγκοσλαβίας, καταγράφει με το νυ και με το σίγμα τις σεξουαλικές επιδόσεις της αδελφής του αλλά και τους έρωτες μιας Αγγλίδας. Πρωταθλήτριες στην Κόλαση οι εκπρόσωποι του… αδύνατου φύλου! Ο Γάλλος Ζακ Ντουαγιόν καταλογίζει ευθύνες στον πατέρα! Η 17χρονη ηρωίδα του στο «Πολύ λίγη αγάπη» φλερτάρει με τον… δάσκαλό της, με τη γυναίκα του δασκάλου, με την κόρη του ίδιου δασκάλου και με το αγόρι της κόρης του… δασκάλου!
Η 27χρονη «Μπάρμπαρα» εκ Δανίας είναι κάτοχος μοναδικού ρεκόρ: παντρεύτηκε δύο φορές, παντρεύτηκε δύο κληρικούς, έμεινε… χήρα και πάει για τρίτο γάμο με τρίτο κληρικό! Αμ, η άλλη, από την Ισπανία; Η Λάουρα Μοράντε; Μίσος εναντίον του νεκρού πατρός επειδή ο μακαρίτης πιάστηκε στα πράσα. Εκτοτε η Λάουρα του ισπανόφωνου «Γυμνού οθφαλμού» αναρριχάται επί δεκάδων κλινών δεκάδων μεγάλων (στην ηλικία) αντρών, εκδικούμενη τον πατέρα της!
Κέντρο της Κόλασης η κοινωνία και η οικογένεια! Αλίμονο στους νέους! Νεαρός πένητας και άνεργος Κινέζος της ταινίας «Γλυκιά αποσύνθεση», μέσα στην απελπισία του, καταλήγει στην αγκαλιά και στο κρεβάτι της αδελφούλας του! Η πλήρης, εκκωφαντική διάλυση της οικογένειας συντελείται με μαχαιρώματα, ύβρεις, φυλακή και αίμα στα «Αγόρια» της Αυστραλίας. Διαλυμένη εν τη… γενέσει της η οικογένεια του 12χρονου Ιρλανδού στο «Χασαπάκι» του Νιλ Τζόρνταν. Η πιο ακραία και ενοχλητική ταινία της Μπερλινάλε!
Στο σινεμά ζεις, ευτυχώς υπάρχει ελπίς! Ακόμη! Ο 20χρονος «Ξεχωριστός Γουίλ Χάντινγκ» του Γκας βαν Σαντ αρνείται να πουλήσει τον υψηλότατο δείκτη ευφυΐας που διαθέτει. Και στο τέλος γυρίζει την πλάτη του σε όλες αυτές τις… αηδίες! Η ταινία πέντε ημέρες μετά την προβολή της στην Μπερλινάλε προβάλλεται στην Αθήνα. Ενα βήμα μπροστά
* Τα σάουντρακ πολλών ταινιών: «Σε θέλω», «Τζάκι Μπράουν», «Το χασαπάκι», «Ο μεγάλος Λεμπόφσκι» αλλά και οι γαλλικές «Το ίδιο παλιό τραγούδι» (με Δαλιδά, Ζιλμπέρ Μπεκό, Σαρλ Αζναβούρ) και «Η Ζαν και το τέλειο αγόρι».
* Η μοντέρνα οπτική του Μάικλ Γουίντερμποτομ, του Αυστραλού Ρόουαν Γουντς, του Λιν Τσενγκ Σενγκ.
* Η ερμηνεία του αχτύπητου διδύμου Ρόμπερτ ντε Νίρο – Ντάστιν Χόφμαν στη σαρκαστική κωμωδία του Μπάρι Λέβινσον «Γουάγκ δε ντογκ».
* Τα νέα ονόματα Ματ Ντέιμον (στο «Γουίλ Χάντινγκ» πάει για Οσκαρ), Λαμπίνα Μιτόφσκα (από τη… Μασεντόνια και πρωταγωνίστρια στην ταινία του Αγγλου Μάικλ Γουίντερμποτομ) και ο απρόβλεπτα εξαιρετικός Ιμον Οουενς, το 12χρονο… προσκοπάκι του Νιλ Τζόρνταν.
* Οι αισθησιακές της Μεσογειακής Ευρώπης Λάουρα Μοράντε (από την Ισπανία) και Ινές Σάστρε (του Ιταλού «Κουμπάρου»).
* Το γυναικείο βρετανικό δίδυμο Μπρέντα Μπλέθιν («Μυστικά και ψέματα») – Τζούλι Γουόλτερς της ταινίας «Νύχτα κοριτσιών».
* Το σενάριο και η ιστορία στο «Χασαπάκι» του Νιλ Τζόρνταν.
* Ο Τζον Γκούντμαν, θηριώδους όγκου, με χιούμορ και απίστευτο χαρακτήρα, στον «Μεγάλο Λεμπόφσκι» των Κοέν.
* Ο γιουγκοσλάβος φωτογράφος στο αγγλικό «Σε θέλω».
* Ο βουβός, απίστευτα κουτός τύπος που παίζει ο Ρόμπερτ ντε Νίρο στην πιο φλύαρη ταινία του Ταραντίνο «Τζάκι Μπράουν».
* Η τρυφερότητα και το λεπτό, αφρώδες χιούμορ στο «Ιδιο παλιό τραγούδι» του αειθαλούς Αλέν Ρενέ. Δύο βήματα πίσω
* Οι Κοέν! Λίγο πίσω. Χόντρυναν το χιούμορ τους στον «Λεμπόφσκι».
* Ο Τζιμ Σέρινταν (σκηνοθέτης ταινιών σαν «Το αριστερό μου πόδι», «Στο όνομα του πατρός»). Υποχώρησε ο IRA, πίσω αυτός και ο «Πυγμάχος» του.
* Οι Ρώσοι! «Η χώρα των κουφών» του Βαλερί Τοντορόφσκι άξιζε μια θέση στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
* Ο Δανός Νιλς Μάλμρος! Επειδή η ταινία του «Μπάρμπαρα» σκίζει στα ταμεία της Δανίας, κατέπλευσε και στην Μπερλινάλε! Το φαντάζεστε να προβαλλόταν «Ο αδελφός μου κι εγώ»;
* Ο Ιταλός Πούπι Αβάτι! Αφού άκουσε τα εξ αμάξης από τους συμπατριώτες του, ήρθε και στην Μπερλινάλε.
* Η ιστορία που περιγράφει ο Γάλλος Ζακ Ντουαγιόν στην ταινία «Πολύ λίγη αγάπη». Διανοούμενος, γοητευτικός σκηνοθέτης φλερτάρει με 17χρονη «μαθήτρια», παρουσία της εξίσου γοητευτικής συζύγου και της εξίσου γοητευτικής κόρης!
* .Ο Γερμανός Μίκαελ Γκβίσντεκ, σκηνοθέτης του «Μεγάλου μάμπο». Ασε που το όνομά του είναι γλωσσοδέτης.
* Η διεύθυνση της Μπερλινάλε! Κατάφερε να οργανώσει φεστιβάλ σταρ χωρίς… σταρ (ένας ένας έστελνε φαξ με την ένδειξη «με συγχωρείτε, επαγγελματικές υποχρεώσεις δεν μου επιτρέπουν να μετακινηθώ!»).
* Οι πολιτικές και οι ισορροπίες. Διότι, λόγου χάριν, το ισπανικό «Γυμνό μάτι» του Βινσέντε Αράντα είναι πέραν πάσης αμφιβολίας τσόντα πολυτελείας. Αλλά Ισπανία είναι αυτή, όχι… Ελλάδα!
* Τα καθιερωμένα ονόματα. Ουδέν νεώτερον από τους πασίγνωστους Ταραντίνο, Σέρινταν, Κοέν, Ρενέ, Λέβινσον!
* Τα θέματα, οι ιστορίες, τα σενάρια. Τα ίδια και τα ίδια.
