Μεγάλωσα σε μια γειτονιά όπου τα πάντα μπορούσαν να γίνουν παιχνίδι, κυρίως μόλις έκλειναν τα σχολεία: καπάκια από αναψυκτικά και μπίρες, κουτιά από τσιγάρα, γκαζές, ρόδες από παιδικά καρότσια, ακόμη και κουκούτσια. Με τα πρώτα βερίκοκα φτιάχναμε τις πολύ χρήσιμες για διάφορες αταξίες σφυρίχτρες. Τρίβοντας επίμονα το κουκούτσι τους κρατώντας το στο πλάι και πηγαίνοντάς το πέρα δώθε και πιέζοντάς το σε κάποιον τραχύ τοίχο γινόταν τελικά ένα μικρό άνοιγμα.
Με κάποιο αιχμηρό σίδερο θρυμματίζαμε τον μαλακό σπόρο και το άδειο πλέον περίβλημα ήταν μια καλή και ανθεκτική σφυρίχτρα που χωρούσε εύκολα στην τσέπη. Από τότε ξέραμε ότι το εσωτερικό έχει γεύση περίπου σαν αμύγδαλο αλλά, ευτυχώς, δεν καθόμασταν να τα σπάσουμε και να τα φάμε σε ποσότητες όπως τα αμύγδαλα. Μας συγκρατούσε ίσως και η ελαφρά πικρή γεύση τους. Διότι τα κουκούτσια από τα βερίκοκα, τα μήλα, τα δαμάσκηνα και τα ροδάκινα περιέχουν μια ουσία, την αμυγδαλίνη, που μπορεί να διασπαστεί σε κυάνιο, γλυκόζη και βενζαλδεΰδη με τη βοήθεια κάποιου ενζύμου. Λέγεται πως 17-20 σπόροι βερίκοκου είναι αρκετοί για να σε στείλουν για τα καλά.
Για τα παιδιά αρκούν και λιγότεροι από δέκα. Το χειρότερο είναι πως κάποιοι τα πωλούν ως αντικαρκινικό φάρμακο. Διότι από τη δεκαετία του ’50 γίνονταν δοκιμές για μια υποψία που υπήρχε από το 1830: ότι μόνο τα καρκινικά κύτταρα καταστρέφονται από την αμυγδαλίνη. Πολύ αργότερα βγήκε η θεωρία για τη δυνατότητά της να εισέρχεται στο εσωτερικό των καρκινικών κυττάρων και να δηλητηριάζει μόνο αυτά με υδροκυάνιο ενώ στα υγιή δίνει μόνο τη χρήσιμη γλυκόζη. Αλλά μεγάλες κλινικές όπως η Mayo Clinic και πολλοί γιατροί είναι ακόμη σκεπτικοί γι’ αυτό και θεωρούν ότι οι ασθενείς πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης. Κανείς πάντως δεν πρέπει να αγοράζει και να καταβροχθίζει το εσωτερικό των κουκουτσιών. Ας μένει λίγο πιο έξω, στο καταπληκτικό φρούτο που είναι το βερίκοκο.
Καταπληκτικό όχι μόνο για το άρωμά του αλλά και για τα χρήσιμα συστατικά του. Στην Κίνα, που είναι η πατρίδα της βερικοκιάς, οι νιόπαντρες κοπέλες έτρωγαν όσο μπορούσαν περισσότερα βερίκοκα αφού πιστευόταν ότι αυτό βοηθούσε στην απόκτηση απογόνων. Και δεν έκαναν άσχημα. Το βερίκοκο είναι ένα από τα φρούτα τα πιο πλούσια σε β-καροτένιο, μια ουσία που προστατεύει από τον καρκίνο, βοηθάει στην πρόληψη των καρδιακών νοσημάτων και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης περιέχει και το πολύ χρήσιμο αντιοξειδωτικό λυκοπένιο. Να ξέρουμε, κάπως απλουστευμένα βέβαια, πως κάθε φορά που το φως περνάει μέσα από τα μάτια μας δημιουργεί και ελεύθερες ρίζες και αυτές προσβάλλουν τους ιστούς στον φακό των ματιών αλλά και τα αιμοφόρα αγγεία στον αμφιβληστροειδή. Λίγο προτού αρχίσουν να μαλακώνουν τα βερίκοκα είναι η καλύτερη στιγμή να καταναλωθούν γιατί τότε περιέχουν το μέγιστο των ωφέλιμων συστατικών. Πάντως και τα αποξηραμένα διατηρούν κάποια από τα καλά συστατικά τους και η Ελλάδα θα μπορούσε να ωφεληθεί αν τα αξιοποιούσε στο έπακρο. Μπορεί να φανούν ανεφάρμοστα τα παρακάτω αλλά αν εφαρμοστούν υπολογίστε πόσος κόσμος πόση ωφέλεια θα είχε. Επειδή με τη βοήθεια της βιταμίνης C το β-καροτένιο γίνεται μέσα στο σώμα βιταμίνη Α, πορτοκάλια και αποξηραμένα βερίκοκα θα ήταν ό,τι πρέπει για τα σχολεία το πρωί. Επίσης το αλκοόλ, τα αντισυλληπτικά και το κάπνισμα ελαττώνουν το β-καροτένιο. Ενας ευσυνείδητος μαγαζάτορας λοιπόν θα μπορούσε να κάνει την έκπληξη τοποθετώντας δίπλα στο τασάκι για τα αποτσίγαρα και ένα πιατάκι με μερικά αποξηραμένα βερίκοκα!
Οταν έφθασε πάντως στη Δύση μέσω του Βυζαντίου δεν λεγόταν βερίκοκο αλλά malum praecocium, δηλαδή μήλο που ωριμάζει πρώιμα, κυρίως πριν από το ροδάκινο. Αυτό, δηλαδή, θα πει βερίκοκο. Στα αραβικά έγινε al birquq και από τους Αραβες, όταν εκείνοι εγκαταστάθηκαν στη χώρα τους, οι Ισπανοί έφτιαξαν το δικό τους albaricoque για να διαδοθεί με παραπλήσιες παραλλαγές και στις άλλες γλώσσες. Οπως και να το λένε, πάντως, αυτή την εποχή μπορείς να το αποκαλείς και μεγάλη ευκαιρία για τον ανθρώπινο οργανισμό.
