Η ταυτότητα του επενδυτή που θα αγοράσει την ΤΡΑΙΝΟΣΕ από το ελληνικό Δημόσιο θα δείξει και τις αληθινές προθέσεις των δανειστών της χώρας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς η τελευταία θα δώσει το τυπικό «πράσινο φως» για την απεμπλοκή του φακέλου της εταιρίας από τις Βρυξέλλες, μόλις τελεσθεί η ιδιωτικοποίηση της εταιρείας.
Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ πέρασε την Παρασκευή 29 Μαρτίου στο ΤΑΙΠΕΔ, καθώς η διυπουργική επιτροπή αποκρατικοποιήσεων και αναδιαρθρώσεων μεταβίβασε τις μετοχές της εταιρείας στο Ταμείο. Πρόκειται για μία ιδιωτικοποίηση που εκκρεμεί από το πρώτο μνημόνιο και αποτέλεσε ένα διαρκές μπρα-ντε-φερ μεταξύ της Ελλάδας και της τρόικας, αφού η δεύτερη πίεζε για εκποίηση της εταιρείας.
Σημειωτέον ότι η επιχείρηση προικίζεται με σημαντικά ακίνητα, ύψους 110 εκατ. ευρώ, στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη εμπορευματικών μεταφορών, καταγράφει πλέον κερδοφορία, κουβαλά μαζί της την πολλά υποσχόμενη συμφωνία με την Cosco και την HP, ενώ εξασφάλισε την απόδοση πενταετούς κρατικής επιδότησης για τις «άγονες γραμμές», ύψους περίπου 50 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
Το τελευταίο «δώρο» προέκυψε έπειτα από διαπραγματεύσεις με την τρόικα, η οποία, όπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου, διαβεβαίωσε προ ημερών ότι εγκρίνει το μέτρο.
Έτσι, όπως διαπιστώνουν κύκλοι πολύ κοντά στην υπόθεση, δημιουργείται ένα «μπουκέτο» αξιών το οποίο συνδυαστικά με τη γεωγραφική θέση της χώρας που ενδείκνυται για την ανάπτυξη διεθνών εμπορευματικών μεταφορών καθιστά την ΤΡΑΙΝΟΣΕ ελκυστική για τους επενδυτές.
Η επιστολή Χατζηδάκη και η «αλλεργία» των Βρυξελλών για τις τρίτες χώρες
Σύμφωνα με πληροφορίες, εντός της εβδομάδας ο υπουργός Υποδομών και Ανάπτυξης κ. Κωστής Χατζηδάκης θα αποστείλει επιστολή στον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπο Ανταγωνισμού κ. Χοακίν Αλμούνια, με την οποία θα σημειώνει ότι όλα τα προαπαιτούμενα από ελληνικής πλευράς για να «καθαρίσει» το ζήτημα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχουν γίνει και θα ζητήσει την οριστική έγκριση του θέματος.
Μάλιστα, πηγές του υπουργείου διαβεβαιώνουν ότι το υπουργείο θα λάβει μία άτυπη επιστολή από τις Βρυξέλλες, η οποία θα επιβεβαιώνει το «πράσινο φως» για την υπόθεση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ούτως ώστε να εξασφαλίζονται και οι υποψήφιοι αγοραστές της και να μην υπάρχει αβεβαιότητα. «Το ζήτημα έχει κλείσει. Τυπικά, μόνο απομένει η ιδιωτικοποίηση της εταιρείας» αναφέρουν.
Ωστόσο, αποτελεί κοινό μυστικό ότι ούτε οι Βρυξέλλες ούτε οι δανειστές επιθυμούν την εμπλοκή τρίτων χωρών, όπως η Κίνα και η Ρωσία, στα ελληνικά πράγματα, πόσω μάλλον σε στρατηγικές υποδομές, όπως οι σιδηρόδρομοι. Κύκλοι του υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης επισημαίνουν, πάντως, ότι «δεν έχουμε την αίσθηση ότι η Ευρώπη αντιδρά σε αυτό το ενδεχόμενο».
Πάντως, πηγές του υπουργείου διαπιστώνουν ότι παρ’ όλο που η σιδηροδρομική αγορά είναι απελευθερωμένη η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει στρατηγικό πλεονέκτημα και λόγω τόσο της ιδιορρυθμίας του δικτύου όσο και της καθαρής από βάρη και χρέη θέσης της εταιρείας.
Το γεωπολιτικό παιχνίδι του σιδηροδρόμου
Παρ’ ότι μάλιστα το ελληνικό δίκτυο είναι αποδεκατισμένο, εάν η Ελλάδα δείξει σοβαρότητα και το ανατάξει, θεωρείται βέβαιον από κύκλους της αγοράς ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα ζωηρέψει. Ωστόσο, οι διεθνείς ανακατατάξεις ενδέχεται να προσδώσουν και μία γεωπολιτική χροιά στην ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όπως εξηγούν. Κι αυτό διότι ο καθείς έχει τους λόγους.
Οι Γερμανοί, αν και δεν το παραδέχονται δημοσίως, γνωρίζουν ότι η κινεζική είσοδος στον Πειραιά και η μετατόπιση του θαλάσσιου εμπορίου προς Νότον θα πλήξει έντονα τις δραστηριότητες των λιμένων της Βόρειας Ευρώπης (ανάμεσά τους το Αμβούργο), στα οποία δραστηριοποιείται άλλωστε η Deutsche Bahn (DB), δηλαδή ο «γερμανικός ΟΣΕ», που αποτελεί και τη μεγαλύτερη εταιρεία μεταφορών στην ΕΕ με παρουσία σε όλο τον κοινοτικό χώρο.
Έτσι, δεν είναι τυχαίο ούτε το «ενδιαφέρον» των δανειστών για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ ούτε και η ιδέα της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Ελλάδα για πιθανή εμπλοκή της DB στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ. «Το Βήμα» έθεσε σχετικό ερώτημα στην DB, ζητώντας περισσότερες λεπτομέρειες, όμως δεν έλαβε καμία απάντηση.
Παράλληλα, θερμότατο ενδιαφέρον για την είσοδό τους στον ελληνικό σιδηρόδρομο έχουν εκφράσει και οι Ρώσοι δια της ρωσικής σιδηροδρομικής εταιρείας RZD, που είναι η μεγαλύτερη στον πλανήτη και συνδέει εμπορευματικά και επιβατικά την Ευρώπη με την Ασία και τον Ειρηνικό.
Οι Ρώσοι μάλιστα έχουν κάνει και επιθεωρήσεις στο δίκτυο του ΟΣΕ και μιλούν τακτικά με τους έλληνες αξιωματούχους, όμως εκ πρώτης όψεως φαίνεται να μην τους ικανοποιεί η ιδέα ενός διεθνούς διαγωνισμού για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, προτιμώντας τη διακρατική συμφωνία, ενώ παράλληλα θα τους ενδιέφερε να συνδύαζαν το «πακέτο» της ιδιωτικοποίησης και με ένα λιμάνι που θα έχει σιδηροδρομική σύνδεση.
Ωστόσο, και αυτοί αναμένουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της πώλησης. Βέβαια, αυτό που παρουσιάζει ενδιαφέρον, εξηγούν πηγές της αγοράς, είναι ότι τυχόν εμπλοκή των Ρώσων στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα σήμαινε την έξοδό τους στο Αιγαίο και στις θερμές θάλασσες, θα μετατόπιζε αυτόματα τον γεωπολιτικό άξονα και θα αναζωπύρωνε τα παλιά πολιτικά ανακλαστικά των μικρών και μεγάλων δυνάμεων με άγνωστες και αχαρτογράφητες συνέπειες.
Παράλληλα, όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές, το κινεζικό ενδιαφέρον για τον σιδηρόδρομο πρέπει να θεωρείται αυτονόητο, καθώς δια της Cosco αναλαμβάνουν το ρίσκο να επενδύσουν σε έναν νέο εμπορευματικό διάδρομο, που υπόσχεται μεν τη μείωση του κόστους, όμως ενδέχεται να κρύβει και κινδύνους λόγω της κατάστασης διάλυσης του σιδηροδρομικού δικτύου.
Πηγές κοντά στην υπόθεση εκτιμούν ότι, εάν η συμφωνία με την HP προχωρήσει χωρίς προβλήματα, η κινεζική εμπλοκή θα μπορούσε να αποκτήσει μεγαλύτερο βάθος στη χώρα. Επίσης, αναγνωρίζουν ότι εάν η εν λόγω συμφωνία μπει σε τροχιά πλήρους ανάπτυξης και ωριμάσει 100%, ο «ελληνικός διάδρομος», η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα γιγαντωθεί και θα αγγίξει οικονομικές επιδόσεις που ουδείς φανταζόταν στο παρελθόν. Έτσι κρίνουν ότι και το Πεκίνο ενδέχεται να δώσει το «παρών» στον διαγωνισμό, προκαλώντας βέβαια πανικό στις Βρυξέλλες και σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.