Στο βιβλίο του «Η ελληνική τέλεια καταιγίδα», που κυκλοφόρησε προ ημερών από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, ο πρέσβης επί τιμή Βασίλης Κασκαρέλης ρίχνει φως σε πολλά άγνωστα επεισόδια της ελληνικής και ευρωπαϊκής πολιτικής καθημερινότητας. Οχι σπάνια, πρωταγωνιστούν υπουργοί που άλλα έλεγαν εντός και άλλα εκτός συνόρων, άλλοι που αρνούνταν να πάνε στις Βρυξέλλες ή συνάδελφοί τους που πολλές φορές δεν καταλάβαιναν τι τους έλεγαν ομόλογοί τους και θεσμοί στην Ευρώπη, αφού δεν ήξεραν αγγλικά.
Μεταξύ άλλων, καταγράφει και μια πολύ ενδιαφέρουσα και επίκαιρη ιστορία από το 2008: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε σημάνει συναγερμό για την κατάσταση στον ελληνικό κτηνοτροφικό τομέα, με απειλή καθολικής απαγόρευσης όχι μόνο εξαγωγών αλλά και εσωτερικής κατανάλωσης όλων των ζωικών προϊόντων μας – από το κρέας ως το γάλα και το τυρί.
Ο Κασκαρέλης θυμάται πώς έμεινε εμβρόντητος όταν αντίκρισε τις εκθέσεις για την «άθλια κατάσταση στην πλειονότητα των σφαγείων» και τις διαδοχικές προειδοποιήσεις προς το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που είχαν (προφανώς) αγνοηθεί. Τελικά, χρειάστηκαν δραματικές διαβουλεύσεις σε ανώτατο επίπεδο, με τον τότε πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, για να αποτραπεί η «έκρηξη» που θα έφερνε οικονομική καταστροφή και σημαντικό πλήγμα στη διεθνή εικόνα της χώρας.
Η ειρωνεία, όπως σημειώνει ο ίδιος, είναι πως την ίδια ακριβώς ώρα οι Ελληνες συνέχιζαν να προτιμούν «τα δικά μας» αρνιά, πεισμένοι πως τα εγχώρια προϊόντα είναι ανώτερης ποιότητας.
Δεκαπέντε χρόνια μετά, η εικόνα, εκ του αποτελέσματος, δεν έχει αλλάξει πολύ. Με την ευλογιά να αποδεκατίζει το ζωικό κεφάλαιο και με το ενδεχόμενο lockdown να παραμένει ανοιχτό, η πραγματικότητα μας βρίσκει πάλι απροετοίμαστους. Οπως είπε πρόσφατα ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας, «οι συνθήκες βιοασφάλειας στους ελληνικούς στάβλους είναι διαχρονικά κακές – γι’ αυτό και δεν υπάρχει ευλογιά στην Κεντρική Ευρώπη».
Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο υγειονομικό ή θεσμικό, ούτε περιορίζεται στην κτηνοτροφία· είναι γενικότερο και βαθιά πολιτισμικό. Η Ελλάδα, εγκλωβισμένη σε έναν ναρκισσιστικό μύθο αυτοεπιβεβαίωσης, ίσως λόγω του ένδοξου αρχαίου παρελθόντος, αρνείται να δει την πραγματικότητα. Τα δικά μας ζώα είναι τα καλύτερα, τα δικά μας προϊόντα τα πιο εκλεκτά, οι ήρωες πολεμούν σαν Ελληνες και η χώρα μας είναι το οικόπεδο που «ο Θεός είχε κρατήσει για τον εαυτό του». Μέσα σ’ αυτό το παραμύθι της υπεροχής, η αυτοκριτική μοιάζει ύβρις και σπανίως βρίσκει ανοιχτά αφτιά.
Κι αυτή την αψεγάδιαστη αυτο-εικόνα έρχεται κάθε τόσο να τη μουτζουρώσει μια ευλογιά, ένας ΟΠΕΚΕΠΕ, ή μια τραγωδία και η άθλια διαχείρισή της, που ξεγυμνώνει θεσμούς και εξουσίες.
