Θα ήταν τα τέλη του 1978 (η μνήμη μου ολοένα και περισσότερο με προδίδει) όταν βρέθηκα επισκέπτης στην Κίνα και πληροφορήθηκα από την αγγλόγλωσση έκδοση της εφημερίδας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας «Λαϊκή Ημερησία» την έναρξη μίας βουβής επανάστασης που δρομολόγησε ο τότε νέος, μετά τον Μάο, ηγέτης της Ντενγκ Σιαοπίνγκ.
Σιδηρά δικτατορική εξουσία από το ΚΚ Κίνας και ταυτόχρονα ελεύθερη οικονομία κατά τα δυτικά πρότυπα. Και εμβρόντητος διάβασα πάνω από τον τίτλο της εφημερίδας την υπόδειξη-εντολή: «Κινέζοι, γίνετε εκατομμυριούχοι». Τότε που εξαπολύθηκε αυτό το επαναστατικό για κομμουνιστικό κόμμα σλόγκαν μάλλον δεν υπήρχε – φανερά τουλάχιστον – κανένας κινέζος εκατομμυριούχος. Σήμερα έχουν φθάσει τις εκατοντάδες ή ίσως και χιλιάδες οι κινέζοι εκατομμυριούχοι χάρη στην άψογη λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος.
Εντυπωσιασμένος τότε κατέγραψα το γεγονός στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», του οποίου ήμουν διευθυντής και τακτικός αρθρογράφος, αδυνατώντας όμως να προβλέψω την εξέλιξη. Αλλωστε αυτό επιδίωξε και ο οραματιστής Ντενγκ, ο οποίος είχε διακηρύξει: «Κρύψε τα δυνατά σου σημεία και περίμενε την κατάλληλη στιγμή». Και η κατάλληλη στιγμή είχε φθάσει, όπως επισημαίνει σε σχετικό άρθρο του ο συνάδελφος Κώστας Ιορδανίδης («Καθημερινή», 7/9).
Η επιβλητική παρέλαση στην πλατεία Τιενανμέν του Πεκίνου για τον εορτασμό της 80ής επετείου από τη συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που ήταν ένα οπερατικό υπερθέαμα γιγαντιαίων διαστάσεων, απόλυτης ακρίβειας και συντονισμού. Επρόκειτο για μία εντυπωσιακή επίδειξη ισχύος και όπως καθορίστηκε από τον πρόεδρο Σι το δίλημμα στις μέρες μας είναι μεταξύ διαλόγου και συγκρούσεως.
Οπως σημειώνει ο Ιορδανίδης, «το 2026 οι ΗΠΑ θα εορτάσουν τα 250 χρόνια από την αποτίναξη του αποικιακού ζυγού. Μοναδική και θαυμαστή γιγάντωση του νέου κράτους των Αμερικανών σε τόσο σύντομο διάστημα. Μικρός και ο χρόνος για τη διεκδίκηση της παγκόσμιας ηγεμονίας. Τελείως διαφορετική η αναφορά του προέδρου Σι, που υποστηρίζει ότι “η Κίνα έπρεπε να επιστρέψει στην ιστορική κανονικότητα για να καταστεί εκ νέου το οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του κόσμου όπως υπήρξε επί 18 αιώνες”. (…)
Εκείνο που σκανδάλισε τη Δύση ήταν η συμμετοχή στη σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης του πρωθυπουργού της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι. Ετσι δοκιμάζεται επικίνδυνα η προσπάθεια της Δύσης για ένταξη της Ινδίας στη συμμαχία Αυστραλίας, Βρετανίας και Ηνωμένων Πολιτειών (AUKUS) για την αντιμετώπιση της κινεζικής στρατιωτικής ισχύος. Το ίδιο συμβαίνει και με το σχέδιο δημιουργίας άξονα οικονομικής συνεργασίας, που θα αρχίζει από την Ινδία και θα καταλήγει στο Ισραήλ στη Μεσόγειο με προοπτική συμμετοχής και της Ελλάδας προς αντιστάθμιση του “Δρόμου του Μεταξιού” της Κίνας. (…)
Ετσι απευθυνόμενος ο πρόεδρος Σι στον ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, αφού εξέθεσε το πλαίσιο της συνεργασίας κατά τη συνάντησή τους, είπε χαρακτηριστικά: “Ηλθε ο καιρός ο ελέφαντας και ο δράκος να χορέψουν μαζί”».
Ο τζόγος αρχίζει μεταξύ των δύο αυτών μεγάλων δυνάμεων και ήδη παρακολουθείται με υψηλό ενδιαφέρον ή και ανησυχία. Οι σχετικές προβλέψεις ποικίλλουν, άλλες με προσδοκίες και άλλες με ανησυχία. Το τι θα προκύψει ουδείς μπορεί με ακρίβεια να προβλέψει.
