Λουκάς Στεφανόπουλος Να μας ακούσουν «Θα ήθελα να μας ακούσουν, να ακούσουν τη γνώμη μας. Θα ήθελα να μας βλέπουν σαν αυτό που πραγματικά είμαστε, το μέλλον της χώρας μας, τα παιδιά που θα μεγαλώσουν την επόμενη γενιά. Τα παιδιά που θα αναλάβουν μελλοντικά την Ελλάδα». Κωνσταντίνα Μαρίνου Στείρα ειδίκευση «Γνωρίζετε, αξιότιμες και αξιότιμοι αναγνώστες, ποια είναι η αδιάσειστη απόδειξη της παταγώδους αποτυχίας του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας; Ακριβώς το γεγονός ότι μαθητές Λυκείου παρουσιάζουν έναν – κατά τη γνώμη μου – αξιοθρήνητο δισταγμό, αλλά καθόλου ανεξήγητο, στο να δώσουν τη σωστή απάντηση σε βασικά ερωτήματα γενικής παιδείας, όπως: Ποιος ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας; Ποιο πολιτικό πρόσωπο της Ελλάδας εκφώνησε το 1893 την ιστορική φράση “δυστυχώς επτωχεύσαμεν”; Γιατί, όμως, καθόλου ανεξήγητος; Στόχος και βασική επιδίωξη του εκπαιδευτικού συστήματος θα έπρεπε να είναι η διαμόρφωση ενεργών πολιτών με δημοκρατικό ήθος και αξίες, πνεύμα υπευθυνότητας και αλληλεγγύης, εθνική και ευρωπαϊκή συνείδηση, με ορθή κρίση και με ετοιμότητα να αντιπαλέψουν την αναλγησία των καιρών. Πολύ ωραία ακούγονται όλα αυτά, αλλά η εικόνα από το σύστημα εκπαίδευσης της χώρας μας είναι απολύτως απογοητευτική. Στον αντίποδα των όσων περιγράψαμε, η εφαρμοζόμενη εκπαιδευτική πολιτική σήμερα προάγει τη στείρα ειδίκευση και τη μονομέρεια στον τρόπο διδασκαλίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ανθρωπιστικές επιστήμες, με σημείο αναφοράς τους τον άνθρωπο, να υποβαθμίζονται και να απαξιώνονται από εμάς τους μαθητές. Σε αυτό βοηθάει και ο μηχανιστικός τρόπος μάθησης, αφού η μέθοδος της “παπαγαλίας” είναι επικρατέστερη στα θεωρητικά μαθήματα και ειδικότερα στην Ιστορία. Την ίδια στιγμή, η χώρα μας από τη μία “εξάγει” μεγάλο αριθμό λαμπρών επιστημόνων στο εξωτερικό, που μας κάνουν όλους περήφανους, από την άλλη, όμως, το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα αδυνατεί να συμπορευτεί με την εποχή του. Το γεγονός αυτό διαπιστώνεται και από το ότι τα σχολικά μας βιβλία είναι παρωχημένα, όπως και οι μέθοδοι διδασκαλίας. Οι απαντήσεις λοιπόν στα παραπάνω ερωτήματα είναι “Οθωνας” και “Τρικούπης”. Βέβαια, για να τις απαντήσω, χρειάστηκε να τις αναζητήσω στο Διαδίκτυο (και… ευτυχώς! Σε ιστότοπο που η ευσυνείδητη ιστορικός μας μάς σύστησε!)». Ειρήνη Μάνιου Ανησυχητικές αλλαγές «Θεωρώ πως αναμφίβολα σε κάθε είδους εξετάσεις πρέπει να υπάρχει κάποιος βαθμός δυσκολίας. Οταν έχουμε να κάνουμε με επαγγέλματα τα οποία απαιτούν ενεργούς και δημοκρατικά σκεπτόμενους πολίτες, οι εργαζόμενοι πρέπει επίσης να είναι άρτια καταρτισμένοι και να γνωρίζουν άριστα το αντικείμενό τους. Ετσι μόνο, θα έλεγα, μπορούν να ωφελήσουν πραγματικά το κοινωνικό σύνολο στο μέλλον. Γι’ αυτό – και ενώ γνωρίζω πως θα πρέπει να καταβάλω μεγαλύτερη προσπάθεια για να φτάσω στον στόχο μου -, δεν δυσανασχετώ με αυτή την πραγματικότητα. Παρ’ όλα αυτά, με ανησυχούν ορισμένες αλλαγές όσον αφορά τη διαδικασία της αξιολόγησης στις πανελλαδικές εξετάσεις. Μολονότι τα Λατινικά που επανήλθαν στη δέσμη των ανθρωπιστικών σπουδών είναι ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον μάθημα, πιστεύω πως ο όγκος της ύλης είναι πολύ μεγάλος για μαθητές που διδάσκονται το μάθημα μόνο δύο χρόνια – και σε συνθήκες πανδημίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αποτελεσματική διδακτική διαδικασία. Επιπλέον, δεν μπορούμε να αρνηθούμε πως η ύπαρξη της λογοτεχνίας σε όλες τις κατευθύνσεις είναι μια πολύ καλή πρωτοβουλία. Αν, όμως, ο μαθητής δεν κατανοήσει το λογοτεχνικό κείμενο; Θα μπορέσει, έστω, να θίξει το θεματικό κέντρο; Και το ερμηνευτικό σχόλιο; Θα καλύψει, άραγε, τις προσδοκίες του εκάστοτε βαθμολογητή; Τελικά, μήπως ορισμένες από αυτές τις αλλαγές θα συντελέσουν ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες εισαγωγής μας στη σχολή που επιθυμούμε;». Ιζλάλ Μπάστιαλη Αγχώδης διαδικασία «Εξετάσεις γενικά πρέπει να υπάρχουν, αλλά όχι με ένα εξετασιοκεντρικό και αυταρχικό σύστημα. Το σχολείο είναι εγκλωβισμένο εντός των ακαδημαϊκών τειχών και δεν μας προετοιμάζει για την πραγματική ζωή. Αντίθετα, μας προετοιμάζει για τις εξετάσεις μέσα από μια επίπονη διαδικασία, που μόνο άγχος μας προκαλεί. Μετέπειτα, γινόμαστε φοιτητές, αλλά τίποτα δεν μας υπόσχεται την απορρόφησή μας στην αγορά εργασίας, καθώς η τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν είναι συνδεδεμένη με αυτή. Ετσι, πολύ συχνά γίνεται μονόδρομος το εξωτερικό με αποτέλεσμα το brain drain, που αναγκάζει πολλούς από εμάς να αναζητήσουμε καλύτερες ευκαιρίες στο εξωτερικό, γεγονός που καταδικάζει τη χώρα μας. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ακόμα ευκαιρίες, καθώς η χώρα μας βρίσκεται σε πορεία ανάπτυξης και υπάρχουν προοπτικές για ένα καλύτερο μέλλον. Πρέπει λοιπόν να γίνει προσπάθεια και από εμάς αλλά και από την πολιτεία με την παροχή κινήτρων για το brain regain». Νικόλ Ραφτοπούλου Δίχως εμπειρία «Θεωρώ πως ένα ζήτημα που απασχολεί την πλειοψηφία των μαθητών/τριών της Γ’ Λυκείου είναι οι πανελλαδικές εξετάσεις. Εξαιτίας του κορωνοϊού δεν έχουμε γράψει ενδοσχολικές εξετάσεις στις δύο πρώτες τάξεις του Λυκείου. Καλούμαστε να γράψουμε πανελλαδικές εξετάσεις δίχως εμπειρία. Εχουμε χάσει αρκετά μαθήματα αλλά και διαγωνίσματα εξαιτίας αυτού. Πιστεύω πως θα μπορούσαν να είναι πιο επιεικείς απέναντί μας και να επανεξετάσουν το θέμα των συνθηκών των Πανελλαδικών». Αναστασία Συντυχάκη Απατηλές εικόνες «Για τον κάθε νέο η επαγγελματική αποκατάσταση είναι το επίκεντρο των μελλοντικών προτεραιοτήτων του. Το κοινωνικό περιβάλλον τροφοδοτεί τους μαθητές με εικόνες που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα πολλών επαγγελμάτων και αποθαρρύνει τις προσπάθειές τους να εκφραστούν, να διεκδικήσουν. Θεωρώ επίσης άδικη την ελαστική διανομή πτυχίων, ειδικότερα, ανάμεσα σε άτομα λιγότερο άξια του ανταγωνισμού, είτε γιατί αδιαφορούν είτε γιατί οι στόχοι τους διαφοροποιούνται. Η τόσο ευνοϊκή μετάβαση αδύναμων μαθητών από τη μια εκπαιδευτική βαθμίδα στην άλλη έχει αντίκτυπο σε εκείνους που έχουν δουλέψει σκληρά για να την επιτύχουν». Μανόλης Σεΐτης Γιατί να ασχοληθείς; «Κατά τη γνώμη μου, το να εκφράζεις τις απόψεις σου και να είσαι ενεργός πολίτης σε μια κοινωνία είναι το άλφα και το ωμέγα. Αλλά από την άλλη, αν εκφράζεσαι και οι απόψεις σου δεν ακούγονται από την κυβέρνηση ή από οποιαδήποτε κυβέρνηση στον κόσμο, γιατί να προσπαθείς να εκφράσεις τα προβλήματά σου ή κάποιες αλλαγές που θα μπορούσες να προτείνεις από τη στιγμή που δεν τους ενδιαφέρει; Γιατί να προσπαθείς να ενδιαφερθείς, ώστε να αλλάξεις τα πράγματα και να τα κάνεις καλύτερα κατά τα “πιστεύω” σου από τη στιγμή που δεν σε ακούνε; Γιατί να σταθείς στα δυο σου πόδια και να μιλήσεις από τη στιγμή που δεν υπάρχει ακροατήριο; Υπάρχει λόγος να προσπαθήσεις; Γιατί να ασχοληθείς; Γιατί να ενδιαφερθείς;». Ηλίας Σαλπιγκτίδης Κούραση και φθορά «Αδιαμφισβήτητα η κυβέρνηση και το υπουργείο Παιδείας φαίνονται, ειλικρινά, να μη δίνουν σημασία σε εμάς, ούτε και να σκέφτονται να αλλάξουν τη διαδικασία των Πανελλαδικών, καθιστώντας μας έτσι τους πιο κουρασμένους εργαζομένους με ωράριο που φθείρει την ψυχοσύνθεσή μας. Το προβληματικό αυτό σύστημα οφείλεται σε ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα πώς είναι ένα σχολείο και προφανώς εστιάζουν σε πιο ανώφελα πράγματα, κυρίως για το συμφέρον τους». Ελένη Σταματέλλου Δεν αρκεί ο χρόνος «Με την αφορμή που μου δίνεται, θέτω κάποιες απόψεις και αιτήματα στην υπουργό Παιδείας σχετικά με το τι θα μπορούσε να αλλάξει στην καθημερινότητα ενός μαθητή: Αρχικά, μείωση των ωρών στη Γ’ Λυκείου, π.χ. να αφαιρεθούν τα επτάωρα γιατί πολλές οικογένειες δεν προλαβαίνουν να μεταφέρουν τα παιδιά τους σε εξωσχολικές δραστηριότητες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην προλαβαίνουμε να φάμε, γιατί δεν αρκεί ο χρόνος. Επίσης, είναι σημαντικό να ελεγχθεί η στέγαση των σχολικών εγκαταστάσεων στη Ρόδο, που βρίσκεται σε μια σεισμογενή περιοχή». Μιχαέλλα Σεΐτη Φόβος για τους ευπαθείς «Τώρα που άνοιξαν τα σχολεία, υπάρχει έντονος φόβος μήπως κολλήσουμε COVID και μεταφέρουμε τον ιό σε ευπαθείς ομάδες».